تاریخ سند: 16 آبان 1356
مصرف کشور بلژیک جهت مسافرت علیاحضرت شهبانوی ایران
متن سند:
قالی بدون شماره تمام ابریشم1 رنگ صورتی /900000 ریال
قالیچه شماره 1455 تمام ابریشم بافت قم صورتی /380000 "
" " 748 بافت قم کرک گل ابریشم /160000 "
" " 1120 زرع و نیم بافت قم تمام ابریشم /150000 "
توضیحات سند:
1ـ از کالاهایی که بیشترین بخش از هدایای رژیم را شامل میشدند، فرشهای نفیس ایران بودند.
این فرشها که با زحمت فراوان در پستوهای تاریک و با سختی بسیاری تولید میشدند، در سفرهای خانوادهی پهلوی به خارج از کشور به بیگانگان تقدیم و زینتبخش محافل اشرافی آنها میگردیدند.
فرح پهلوی از آنجایی که مدعی آشنایی با هنربود بیشتر از بقیه تمایل به اهداء فرش به خارجیها داشت.
وی از یکسو میکوشید خود را چهرهای مردمی و مخالف با تجملات معرفی کند و از سوی دیگر گرایش شدیدی به تجملات و صرف هزینههای سنگین برای اشتهار به عنوان زنی متجدد و امروزی داشت.
متاسفانه بهای این تضاد عجیب نهایتاً به ضرر کشور بود.
وی که با هدیه دادن فرشهای نفیس ایرانی ظاهراً از هنر ایرانی حمایت میکرد، با تاسیس موزه هنرهای معاصر باعث تعجب خارجیها نیز گردید.
آندره فرمیژیه طی مقالهای در روزنامهی لوموند مورخه 27 اکتبر 1977 در این مورد نوشته است: « بهتر بود به جای دنبالهروی از غربیها ـ که از آینده فرهنگ خود نومید هستند و همه افتخاراتشان را در ادامهی کارت پستالهای آثار گذشته خلاصه کردهاند ـ بعضی از کشورها [منظور ایران و اقدام فرح پهلوی] به فکر بهرهبرداری از میراث هنری خود افتاده و قبل از اقدام به تقلید از دیگران جستجو میکردند تا ببینند خود برای ارائه هنر چه در چنته دارند...
البته شکی نیست که اگر کشورهای صادر کنندهی نفت به صورت واردکنندهی آثار هنری غرب درآیند، رونق فراوانی به امور بعضی از گالریهای اروپا خواهند داد و نقاشیهای سبک غربی ایرانیان هم طبیعی است که هرگز نمیتواند به پای آنها برسد.
»
سقوط شاه، پیشین، ص 106
منبع:
کتاب
هدایای دربار پهلوی به بیگانگان به روایت اسناد ساواک صفحه 257