تاریخ سند: 22 مهر 1343
همانطور که قبلاً نیز به استحضار رسیده است، روش ساواک بهطورکلی بایستی مبتنی بر تقویت روحانیون موافق و تضعیف روحانینماهای اخلالگر و مخالف باشد.
متن سند:
شماره: 26534 /321 تاریخ:22 /7 /1343
از: اداره کل سوم ـ اداره دوم عملیات
به: ساواک استان نهم (خراسان)
همانطور که قبلاً نیز به استحضار رسیده است، روش ساواک بهطورکلی بایستی مبتنی بر تقویت روحانیون موافق و تضعیف روحانینماهای اخلالگر و مخالف باشد.
در حال حاضر گرچه فعالیت روحانیون مخالفت بهطور قابلتوجهی کاهش یافته و با تدابیری که اتخاذ شده است هرگونه اخلالگری و تحریک و تبلیغ بهسرعت خنثی و عاملین آن بهشدت سرکوب گردیدهاند، ولی این سکون و آرامش موقت را نمیتوان ملاک روش بعدی و کلی روحانیون دانست.
لذا بهمنظور جلوگیری از هرگونه فعالیت مجدد وسیله اخلالگران و تقویت روحانیون واقعی که از حدود وظایف مذهبی خود خارج نمیشوند، لازم است نکات مشروحه زیر بهطور محرمانه مورد اجرا قرار گیرد:
الف) تضعیف وضع مالی مخالفین:
یکی از مؤثرترین عواملی که عدهای از روحانیون را به مخالف با دولت واداشته است، کمک مالی است که از طرف دستهجات دیگر مخالفین به آنان میشود تا آنجا که عدهای از وعاظ مخالفت و تبلیغ علیه هیئت حاکمه را وسیلهای برای جلب کمک مادی قرار دادهاند و مکرر مشاهده شده که روحانیون بازداشتشده پس از آزادی مورد لطف و عنایت خاص طبقه مخالف دولت واقع گردیده و به آنان کمکهای شایانی شده است. برعکس، آن عده از وعاظ که در زمره موافقین بودهاند، براثر تلقینات مضرهای که علیه آنان میشود در عسرت بهسر میبرند و حتی صاحبان مجالس روضهخوانی نیز از دعوت ایشان به مجالس خود سرباز میزنند.
علیهذا در بدو امر بایستی جلو کمکهای بیدریغی که به این افراد میشود، سد گردد و بدین منظور به طریق زیر باید عمل شود:
1. شناسایی و تضعیف عوامل تقویتکننده:
در بین اصناف و بازاریها عدهای هستند که براثر اعتقادات مذهبی مبالغ نسبتاً زیادی در اختیار مقامات روحانی میگذارند که برحسب معمول قسمت اعظم این وجوه در اختیار مخالفین قرار میگیرد.
این افراد بایستی دقیقاً شناخته شوند و میزان وجوهی که میپردازند معلوم گردد. سپس با دقت هرچهتمامتر و بهطور نامحسوس باید درآمدهای حقیقی این طبقه که از آن به میزان زیاد به طبقه روحانیون مخالف پرداخت مینمایند، برای سازمانهای وصولی مالیاتی تعیین و سپس رؤسای دارایی و شهرداری محل را وادار نمود که در اخذ مالیات و عوارض شهرداری بهخصوص مالیاتهای معوقه از آنان، شدت عمل به خرج دهند. چنانچه در اماکنی که متعلق به شهرداری و یا سایر مؤسسات دولتی است، سکنی دارند و یا محل کسب ایشان در آنجاست برای تخلیه محل به آنان فشار وارد سازند و خلاصه به طرق مختلف ولی در نهایت اختفا که به ماهیت موضوع پی نبرده و مستمسک دیگری برای تبلیغ علیه دولت به دست مخالفین نیفتد، در مضیقه مالی قرارشان دهند.
2. در مورد موقوفات:
با همکاری اداره اوقاف باید سیل کمک به مخالفین را تغییر جهت داد و دریافت کننده وجوه را فقط موافقین و بیطرفها محسوب داشت.
3. درآمد حاصله از شرکت در مجالس روضهخوانی نیز برای وعاظ مخالف منبع درآمد قابلملاحظهای میباشد، بهخصوص که موافقین را هم از این درآمد محروم ساختهاند و از دعوت آنان به این مجالس جلوگیری میکنند. برای از بین بردن این موقعیت ترتیبی اتخاذ شود که وسیله شهربانیها از برگزاری مجالس روضهخوانی بدون کسب اجازه قبلی جداً جلوگیری شود و در مورد کسانی که میخواهند برای انجام روضهخوانی اجازه کسب کنند، مراتب زیر رعایت شود:
اول ـ صاحبمجلس تقاضایی در این مورد همراه با صورت اسامی وعاظی که مایل است دعوت نماید به شهربانی محل تسلیم نماید.
دوم ـ شهربانی با توجه به لیست وعاظ اخلالگر، آخوندهایی را که دارای سابقه فعالیت مضره هستند از صورت مذکور حذف و سپس بعد از اخذ تعهد از متقاضی مبنی بر قبول هرگونه مسئولیت در قبال بیان مطالب خلاف مصالح بر روی منبر، اجازه انجام روضهخوانی را میدهد.
سوم ـ از تمام این اقدامات، ساواک محل میباید در جریان بوده و شهربانی را در اجرای مقصود خود راهنمایی نماید.
بدین ترتیب یا مخالفین برای ادامه معاش از مخالفت و سمپاشی دست خواهند کشید و یا اینکه از منبر رفتن محروم و بهجای آنان عدهای از موافقین که در حال حاضر بسیار در مضیقه مالی بهسر میبرند و در پارهای از موارد ساواک به ایشان کمک مالی میکند، به منبر رفته و از این وضع نجات خواهند یافت. البته باید توجه شود که روحانیون موافق بهطور آشکار مورد حمایت ساواک واقع نشوند بلکه بهطور غیرمحسوس به آنان کمک گردد.
ب) هر ساواک بایستی با تمام امکانات خود کوشا باشد که افکار عمومی را علیه شایعهسازی و تحریک مضره تجهیز کند و در این موارد میتوان از رادیو و جراید محلی نیز استفاده نمود. ضمناً روش دیگری برای تضعیف مخالفین، ایجاد نفاق بین آنها است که بایستی با طرح و نقشههای بسیار دقیق اجرا شود و از اتحاد و همبستگی آنان جلوگیری به عمل آید. این امور بستگی کامل به درایت و ابتکار اجراکنندگان دارد که با توجه به اوضاعواحوال و سایر جهات، طرح لازم را تهیه و به مرحله عمل درآورند.
خواهشمند است دستور فرمایید مفاد این طرح را به تمام ساواکهای تابعه ابلاغ و در صورت وجود هرگونه ابهام، مراتب را استعلام نمایند و چنانچه نکاتی به نظر میرسد که میتواند استفاده صحیحتر از این طرح را امکانپذیر سازد، موارد را به این اداره کل منعکس و مخصوصاً رؤسای ساواکها با توجه به آگاهی و بصیرتی که در این قبیل امور دارند، از هرگونه کمک فکری دریغ نخواهند نمود. بدیهی است بایستی اقدامات و نتایج حاصله و عکسالعمل آن در بین روحانیون بهطور صحیح و مرتب به این اداره کل اعلام گردد. از طرف مدیرکل اداره سوم
آقای دبیری! مطالعه کنید. به ساواکهای طیبات و قوچان هم منعکس شود. راهحلهای دیگری هم وجود دارد. بررسی کنید و ارائه دهید که یک گزارش جامع تهیه و راهنمایی بیشتر بنماییم ـ 28 /7
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 04 صفحه 352