بیوگرافی امیرتوکل کامبوزیا
متن سند:
امیرتوکل کامبوزیا فرزند امیربابا مشیر دیوان.
متولد 1284 شمسی در
تهران.
پدرش رئیس دفتر احمد شاه بوده و از طایفه زعفرانلو که جزء طایفه اکراد
آذربایجان.
بعد از فوت پدر تحت سرپرستی عمویش در خراسان تحصیل کرده سپس حاج
حسین ملک او را به اتفاق چند نفر دیگر برای تحصیل به عشق آباد فرستاده و در
حدود 4 سال در آنجا بوده
در سن 26 سالگی پس از
مراجعت در مشهد وی را به
سمت معلم به بیرجند اعزام
می دارند نامبرده اظهار
داشته آقای اسداللّه خان
علم1 از شاگردان او بوده و
گاهی گفته با ایشان همدرس
بوده است.
امیرتوکل کامبوزیا تقریبا در
چهل سال قبل به سمت
رئیس دارایی زاهدان
مشغول خدمت شده و در
زاهدان اقدام به تاسیس
کتابخانه و کارهای زراعتی
نموده تا اینکه بازنشسته
می گردد.
ضمن صحبت اظهار داشت قبل از تاسیس سلطنت پهلوی با آقای بهبودی2
همقطار در ژاندارمری سابق بوده و آقای بهبودی به سمت تلفنچی دربار مشغول
کار می شود و او به زاهدان می آید.
امیرتوکل کامبوزیا تسلط کافی به تاریخ و جغرافیا و ریاضیات داشته و عقاید وی
ضد یهود و مشغول نوشتن کتاب بر علیه صهیونیست ها می باشد.
و طبق اظهار
وی با دانشگاههای فرانسه.
انگلستان.
آمریکا.
الازهر.
قاهره ارتباط دارد و
برای او کتاب و مجلات مرتب می رسد به زبانهای فرانسه و انگلیسی و عربی
مسلط و زبان روسی و ترکی را جزئی می داند.
مشارالیه چند کتاب به زبان فرانسه نشان داده که شرح حال او را در آن نوشته و از
دانشمندی او تعریف کرده اند.
عقیده دارد مصدق خوب کار کرده و در حال
حاضر علاقمند به سیاست عرب است.
و اغلب به سمت وکیل در دادگستری
برای اشخاص کار می کند و در حال حاضر به زراعت اشتغال داشته و روزهای
جمعه اشخاص اداری که بیشتر فرهنگی بوده و طبقات مختلف اجتماع جهت
بحث علمی و بر طرف کردن
اشکالات خود به منزل وی
که در خارج شهر است
می روند لیکن هیچگونه
بحث سیاسی نمی کنند.
سن
او بیش از هفتاد سال است و
طبق اظهار خودش روزی
یک هزار ریال خرج دارد که
از محصول و حقوق
بازنشستگی نیز تامین
می نماید.
دارای یک دستگاه تراکتور
کمباین جهت کار زراعت
می باشد.
گویا سه همسر دارد که
همگی در یک خانه بوده و
مجموعا 30 فرزند دارد و پسر بزرگ وی به نام عبداللّه در دادگاه شهرستان
زاهدان کار می کند.
امیرتوکل کامبوزیا دارای کتابخانه ای است که در حدود 10 الی 12 هزار جلد
کتابهای علمی و مفید دارد و اظهار داشته در حدود یک میلیون تومان ارزش این
کتابخانه می باشد.
در شهریور 44 در جشن هفته کتاب در تالار فرهنگ نامبرده تعدادی از کتابهای
خود را به معرض نمایش گزارده و از طرف پرورشگاه خیریه فرح نیز از آقای
محیط طباطبایی1 استاد دانشگاه دعوت به عمل می آید که در جشن مزبور
شرکت بنماید در جلسه سخنرانی آقای کامبوزیا در حضور ایشان در حدود یک
ساعت و نیم چکیده هایی از تاریخ ایران و محسنات کتاب مطالبی ایراد که آقای
محیط طباطبایی اظهار داشته با بودن ایشان در زاهدان چرا از من دعوت به عمل
آورده اید من در مقابل ایشان چه بگویم.
امیرتوکل کامبوزیا از مخالفین سرسخت بهائیان بوده و قرآن را از حفظ می داند و
مردی است متعصب و مذهبی.
توضیحات سند:
1ـ اسداللّه علم فرزند
محمدابراهیم خان شوکت الملک
در سال 1298 در بیرجند متولد
شد.
از تحصیلات او اطلاع
درستی در دست نیست.
احتمالاً
تحصیلات او بیش از دیپلم
کشاورزی ادامه نیافت.
علم در
سال 1318 به توصیه پدرش با
دومین دختر ابراهیم خان
قوام الملک ازدواج نمود و
بدینسان ارتباطات عمیق
اشرافیت اطلاعاتی ایران با
پیوندهای خویشاوندی تحکیم
یافت.
امیر اسداللّه علم با مرگ
پدر وارث خان نشین قاین شد
که آخرین فصل پیوندهای شوم
این دودمان را با استعمار بیگانه
(انگلیسی) ورق بزند.
سالهای 1320 ـ 1313 در
تعیین سرنوشت بعدی علم جوان
نقش قطعی داشت.
و در همین
دوران بود که او در مکتب
جاسوسی و توطئه گری آزمون
خود را با موفقیت طی کرد و
تجربه ها اندوخت.
در این سالها
علم در ارتباط فعال با سرویس
اطلاعاتی بریتانیا نقش حساسی
در عملیات جاسوسی به ویژه در
تهران و شرق و جنوب ایران ایفا
نمود و در راس شبکه عوامل
اینتلجنت سرویس قرار گرفت.
در سال 1324 فرماندار کل
بلوچستان شد و در کابینه دوم
محمد ساعد (آبان 1327 تا
فروردین 1329) وزیر
کشاورزی بود.
در کابینه حاج
علی رزم آرا به وزارت کار
رسید.
در سالهای 1332 ـ
1329 علم از نزدیکترین یاران
محمدرضا پهلوی بود و در
ماجرای 28 ـ 25 مرداد 1332
نقش فعال ایفا نمود.
نقش علم که
رایزنی و هدایت شاپور
ریپورتر بود به عنوان رابط
شاه و او دوام یافت.
علم در
سالهای 1342 ـ 1341 به
صدارت رسید و پس از چندی
در سال 1343 به ریاست
دانشگاه شیراز انتخاب شد و در
سال 1344 و تا آخر عمر به
عنوان وزیر دربار شاهنشاهی
مشغول کار بود.
وی یکی از
قدرتمندترین رجال به اصطلاح
رژیم پهلوی بود.
علم مرد
قدرتمند دربار پهلوی قریب 5
ماه پس از مرگ رقیب دیرین
خود منوچهر اقبال در 25
فروردین 1357 در سن 58
سالگی به بیماری سرطان
درگذشت.
(ظهور و سقوط سلطنت پهلوی،
جلد دوم)
2ـ سلیمان بهبودی فرزند
سلمان، در سال 1278
خورشیدی متولد شد.
وی
تحصیلات خود را در مدرسه
اقدسیه به پایان رساند و از
مدرسه آلیانس فرانسه دیپلم
خود را دریافت کرد.
بهبودی در
آغاز جوانی، وارد خدمت
وزارت دارایی شد، سپس در
زمان سوئدیها به ژاندارمری
منتقل گردید.
از سال 1296
خورشیدی به خدمت نظام رفت
و در یکی از جنگهای داخلی،
واقع در شمال کشور، شرکت
کرد.
پس از کودتای 1299
رضاخان، مورد توجه رضاخان
قرار می گیرد و از سال 1301
خورشیدی، برای انجام امور
داخلی رضاخان، انتخاب
می شود.
پس از تغییر سلطنت،
از قاجاریه به پهلوی در سال
1304 خورشیدی، از کسوت
نظامی گری به بیرون رفت و به
وزارت دربار منتقل و به عنوان
رئیس سرایدار خانه کاخهای
سلطنتی مشغول به کار شد.
ضمنا ادارات نظارتخانه
صندوقخانه، ساختمان، باغات و
مباشرت خرید را نیز اداره
می کرد.
سلیمان بهبودی در سال 1319
خورشیدی با داشتن پایه 9
اداری، به سمت آجودانی
محمدرضا پهلوی انتخاب شده
و در سال 1328 خورشیدی،
رئیس تشریفات دربار شد و در
همین سال طبق دستور
محمدرضا پهلوی، شورای
عشایر را تشکیل داد و به سمت
نیابت ریاست منصوب گردید.
در مورد شخصیت سلیمان
بهبودی، فردوست در کتاب
ظهور و سقوط سلطنت پهلوی،
چنین می نویسد : «یکی از
مهره های مهمی که واسطه
رضاخان با انگلیس ها بود و از
محرمانه ترین اسرار رضا اطلاع
داشت و هیچکس دیگر را سراغ
ندارم که به اندازه او، درباره
وقایع پشت پرده حکومت
رضاخان مطلع باشد، ...
سلیمان
بهبودی فرزند سلمان از استادان
فراماسونری بود و در لژهای
تهران و همایون و روشنایی
عضویت و داشت ...
»
مطبوعات عصر پهلوی (مجله
تهران مصور)، تهران : مرکز
بررسی اسناد تاریخی، 1379
صص 3 ـ 322
1ـ محمد محیط طباطبایی در
سال 1280 ه ش به دنیا آمد.
او
دارای تحصیلات متوسطه ادبی
بوده که سابقه ای پنجاه ساله در
تاریخ ادبیات ایران دارد.
در
سال 1350 کارمند وزارت
فرهنگ شده است مشاغلی که
وی احراز کرده است عبارتند
از: دبیری، ریاست دبیرستان،
ریاست فرهنگ خرمشهر، مدیر
مجله آموزش و پرورش،
بازرس فنی، رایزن فرهنگی
بازرس عالی وزارت تقاعد در
سال 1337 تالیفات او عبارت
است از جغرافی کلاسیک،
تاریخ اعزام محصل به اروپا،
تطور نثر فارسی در متون، در
سال 1348 که به سمت
گویندگی رادیو مشغول فعالیت
بوده است، نشان چهارم تاج را
دریافت کرده است.
مرکز بررسی اسناد تاریخی،
مطبوعات عصر پهلوی (مجله
رنگین کمان) تهران : 1379،
صص 1 ـ 20
منبع:
کتاب
امیر توکل کامبوزیا به روایت اسناد ساواک صفحه 102