تاریخ سند: 31 شهریور 1344
موضوع: اظهارات احسان‌اله نراقی
متن سند:
شماره: 15938 /20 الف تاریخ:31 /6 /1344
موضوع: اظهارات احسان‌اله نراقی
روز 27 /6 /44 احسان‌اله نراقی1 بازرس نخست‌وزیر و دکتر محمد وفایی بازرس فرهنگ ضمن صحبت خصوصی اظهار نموده‌اند که چند روز قبل عده‌ای که طرفدار و موجب انتصابات اخیر وزارت آموزش و پرورش بوده‌اند با دسته گل به اتاق دبیرکل حزب ایران نوین (آقای خسروانی) می‌روند و به ایشان می‌گویند که انتصابات اخیر مهم‌ترین نوع انتصابات بوده است. آقای خسروانی عصبانی می‌شود و می‌گوید شرم و حیا ندارید؟ از مردم پول گرفته‌اید به آنها پست داده‌اید و بعد آنها را وادار کرده‌اید که در روزنامه تبریک بگویند. شما خیال می‌کنید ماها بچه هستیم؟ بردارید گلی را هم که آورده‌اید بروید و خجالت بکشید. کوشا مدیرکل بازرسی می‌گوید جناب آقای خسروانی اینطور نیست اکثر انتصابات خوب بوده ممکن است بعضی هم ناپاک باشند و عده‌ای خلاف واقع به جنابعالی مطالبی گفته‌اند. آقای خسروانی باز عصبانی می‌شود و می‌گوید بس است. بیرون بروید شما آبروی حزب را بردید و در حالی که قریب 20 نفر در اتاق ایشان بودند از اتاق خارج می‌شوند. د
گیرندگان: اداره کل سوم (321) 2 نسخه 15292
توضیحات سند:
1. احسان نراقی، فرزند حسن در 22 شهریور سال 1305 ﻫ ش در کاشان متولد شد. دکتراى جامعه‌شناسى را از فرانسه در سال 1336 اخذ کرد و سپس با کمک یکى از مؤسسات امریکایى براى تکمیل مطالعات خود به انگلیس رفت و پس از بازگشت به ایران مدیریت مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعى را به عهده گرفت. در سال 1348 از جانب سازمان ملل متحد به سمت رئیس اداره جوانان سازمان یونسکو انتخاب شد و در سال 1354 مجدداً به ایران بازگشت و به سمت رئیس مؤسسه تحقیقات و برنامه‌ریزى علمى و آموزشى منصوب شد. در سال‌هاى آخر عمر رژیم پهلوی، به عنوان مشاور و تحلیل‌گر مسائل سیاسى کشور ملاقات‌هاى مکررى با محمدرضا داشت و معتقد بود، شاه با ارائه یک فلسفه سیاسى نوین مى‌تواند به حکومت خود ادامه دهد. وى هرگونه مذاکره با امام خمینى (ره) را بى‌فایده مى‌دانست. طرفداران وی مدت‌ها براى رسیدن وى به وزارت تلاش کردند، اما هربار به عللى این کار منتفى مى‌شد. ساواک در سال 1352 به نصیرى چنین نوشت: «نامبرده فردى است شهرت طلب که داراى زیربناى فکرى متمایل به چپ بوده و احتمالا از طرف یکى از کشورهاى غربى تقویت و مورد استفاده واقع مى شود و تلاش دارد براى به دست آوردن مشاغل بهتر در آینده خود را به مقامات مؤثر کشور نزدیک کند.» در ادامه پیشنهاد شده است: «تمجید از نامبرده زیانى نخواهد داشت و مى‌تواند بلندگوى تبلیغاتى موافق باشد.» نراقى در آبان سال 1357 طى ملاقات با مقدم، رئیس وقت ساواک پیرامون دستگاه تبلیغاتى کشور گفتگو کرد. وی پس از پیروزى انقلاب اسلامى دستگیر و پس از دوسال از زندان آزاد شد و به خارج از کشور رفت. وی در 12 آذر 1391 در تهران درگذشت. ( اسناد ساواک- پرونده انفرادى)
منبع:
کتاب
عطاءالله خسروانی به روایت اسناد ساواک صفحه 82
