تاریخ سند: 12 آذر 1357
موضوع: دکتر على امینى
متن سند:
گزارش خبر
به: 312 شماره گزارش: 27469 /20ﻫ12
از: 20ﻫ12 تاریخ گزارش: 12 /9 /57
موضوع: دکتر على امینى
1ـ مورخه 10 /9 /57 ناشناسى از طرفداران امینى با ودودى تماس حاصل و اظهار داشت مىخواستم مسائلى را به عرض آقا (امینى) برسانم و در پى مذاکرات خود یادآور شد که خوانسارى در وزارت امورخارجه وسیله فرار یاسینى و رضائى و امثالهم را فراهم نموده است. بدین معنا که مىگویند با نام مستعار از پاسپورتهائى استفاده کردهاند که خوانسارى در اختیار آنان قرار داده است.
2ـ شخصى به نام دکتر پرویز نظرى داراى تلفنهاى 757375و832678 با امینى تماس حاصل و پس از مذاکرات عادى درباره مهستان پهلوى اظهار داشت تعدادى از افراد سرشناس و امیران ارتش مبلغى در حدود 125 میلیون تومان پول دادهاند و تا به حال کارشان به نتیجه نرسیده و از امینى تقاضا داشت به نحوى مقامات عالى مملکت را در جریان امر قرار داده و افزود کسانى را که به نام مسئولین مهستان پهلوى دستگیر کردهاند هیچ کدام با ما طرف نبودهاند ما فقط با بنیاد والاحضرت اشرف1 و آقاى بوشهرى قرارداد داشتهایم و بیان داشت آنطور که من تحقیق کردهام دستگیرى این افراد به نام مهستان ساختگى است چون آنها کارهاى نبودهاند و ما حتى به آقاى اردلان وزیر دربار هم دادخواست دادهایم و هیچ کس جواب صحیح به ما نمیدهد و یادآور شد مدارکى در دست است که بانک عمران 116 هزار متر زمین را از قرار مترى 1750 تومان به مبلغ 203 میلیون تومان به مردم فروخته است و معلوم نیست که بین بنیاد والاحضرت اشرف و بانک عمران چه مسائلى بوده است در صورتی که خود بانک عمران پانصد متر زمین را از قرار مترى 630 تومان با 60 قسط به مردم فروخته است و در خاتمه از امینى تقاضا نمود این خواسته ما را به عرض شاهنشاه برسانید تا حضوراً مدارک را ارائه نمایم.
3 ـ در ساعتهاى آخر شب روز جمعه 10 /9 /57 تعدادى از سران جبهه ملى از جمله دکتر میناچى2، حسن نزیه، دکتر سحابى و مدنى با امینى تماس گرفتند و با عصبانیت درگیرى و تیراندازى مأمورین را به وى اطلاع میدادند و تقاضا مىنمودند در این مورد اقدامى نموده و به این بحران خاتمه دهید و نیز یداله سحابى با عصبانیت اظهار میداشت که این باید برود تا مردم ساکت شوند (منظور شاهنشاه آریامهر).
نظریه یکشنبه:
به استحضار میرساند در حوادث جمعه شب 10 /9 /57 طرفداران امینى و دیگر افراد مخالف از جناحهاى مختلف پىدرپى با امینى تماس مىگرفتند و وقایع را براى وى تشریح مىنمودند و با اینکه امینى در روز مزبور با طبقات مختلف تماس داشته و خسته به نظر مىرسید معذالک با خونسردى و دعوت به آرامش به افراد مورد تماس مىگفت که این سر و صداها کار کمونیستها است و به آنها اظهار میداشت که من با مقامات و تیمسار مقدم (تیمسار ریاست ساواک) هم تماس گرفتهام و به نحوى مطالبى را که بین خود و تیمسار ریاست ساواک مطرح بوده با آنها در میان مىگذاشت و چون آنها در کوران ساعت حوادث بودند به هیچ وجه قانع نشده و حتى در قبال مطالب جواب قانعکنندهاى هم نداشتند که به امینى بدهند لذا چون امینى در آن ساعت شب خسته شده بود به خدمه خود دستور داد به تماس گیرندهها جوابى ندهید.
نظریه سهشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه: نظریه سهشنبه مورد تأیید مىباشد. ضمناً نسخه اول گزارش به حضور تیمسار ریاست ساواک تقدیم گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ اشرف پهلوى: روز چهارم آبان 1298 در بیمارستان احمدیه تهران زنى به نام تاجالملوک، دو فرزند به دنیا آورد. یک پسر به نام محمدرضا و یک دختر به نام اشرف. اشرف در مدرسه زرتشتیها درس خواند و زبان فرانسه را توسط مادام ارفع در خانه آموخت. وى به مطالعه داستانها و رمانهاى عاشقانه فرانسوى علاقه زیادى داشت.
اشرف از نظر اخلاق شباهت زیادى به پدرش داشت و خصوصیات سلطهگرى، فرمانروائى و سرسختى او شبیه رضاخان بود و کلاً خصلتى مردانه داشت. جسارت، قساوت و تهور در او به وفور یافت مىشد. از طرفى تندخوئى و بدزبانى را نیز از مادرش به ارث برده بود. در سال 1315 رضاخان تصمیم گرفت دختر خود را به ازدواج على قوام درآورد. پس از رفتن رضاخان، اشرف گفتههاى پدرش را که از او خواسته بود در ایران بماند و در امور کشور به برادرش یارى دهد، مستمسک قرار داد و از میانه سال 1321 به تشکیل جلساتى با شخصیتهاى مهم کشور و روزنامهنگاران پرداخت یکى از وقایع مهم که در بهار سال 1325 در زندگى اشرف روى داد، مسافرت او به مسکو و دیدار با استالین پس از بهبود مناسبات ایران و شوروى در دوران صدارت قوامالسلطنه بود که در مرداد سال بعد نظیر همان سفر به ایالات متحده انجام داد و به حضور هرى ترومن، رئیس جمهور وقت آمریکا رسید.
در ششم اردیبهشت سال 1326 اشرف به نیابت سرپرست عالى سازمان شاهنشاهى خدمات اجتماعى نایل گشت و این سازمان به پایگاهى براى گسترش نفوذ، گردآورى موافقان و اختاپوسى هفت سر براى بلع پول مبدل شد و به تدریج قدرت سیاسى را نیز به دست آورد. وى در جریان کودتاى آمریکایى 28 مرداد 1332 دست داشت.
نام اشرف از حدود سال 1335 به بعد در امور مربوط به قاچاق تریاک و هروئین برده شد. او به پول علاقهاى وافر داشت و تریاک و هروئین منبع سرشار پول بودند. اشرف در سال 1348، به این سبب که یک چمدان کوچک حاوى تریاک به اروپا حمل مىکرد، در سوئیس بازداشت شد اما پس از این که پلیس فرودگاه دانست او با گذرنامه سیاسى سفر مىکند و خواهر شاه ایران است، وى را آزاد کردند.
در طول ماههاى پائیز و زمستان سال 1357 اشرف اموال گرانبها، تابلوها و فرشها و اندوختههاى خود را از این خارج کرد. و در اوائل پیروزى انقلاب با عوامل ضد انقلاب همکارى مىنمود. و پس از خنثى شدن چند توطئه مأیوس گشت.
ر.ک: اشرف در آئینه بدون زنگار ـ خسرو معتضد (ج2) ـ اشرف از سراى سنگلج تا سریر سلطنت (ج1)
2ـ ناصر میناچى مقدم:
نامبرده فرزند باقر و در سال 1310 در تهران متولد شده و پس از رشد و تحصیلات به عنوان وکیل دادگسترى اشتغال به کار داشته است. همچنین میناچى از مقلدین آیتاللّه شریعتمدارى و عضو مؤسس حسینیه ارشاد و عضو علىالبدل مؤسسه انتشاراتى دارالتبلیغ قم و نماینده آن در خارج از کشور «آلمان» بوده است. میناچى معتقد بوده که مؤسسه مذهبى حسینیه ارشاد باید با نظارت دستگاههاى امنیتى کشور اداره شود، لذا از ابتداى فعالیت مؤسسه فوق ساواک را در جریان فعالیتها و اقدامات انجام شده قرار داده و به طور مستمر و صمیمانهاى با ساواک همکارى داشته است تا جائى که ساواک وى را فردى صادق و بىنظیر معرفى نموده است و برخى از محققان معتقدند که اختلافات در درون حسینیه ارشاد توسط وى صورت گرفته است. وى در سال 57 به منظور اعلام تصمیمات اعضاى جبهه ملى و نهضت آزادى، تماس تلفنى مستمر داشته و در همان زمان با جان استمبل دبیر اول سفارت آمریکا نیز در تماس بودهاست. پس از پیروزى انقلاب اسلامى مدتى وزیر ارشاد بود. در جریان تصرف لانه جاسوسى دستگیر و مدتى زندان بود. وى از افراد مؤثر و مرتبط جریان ملیّون با لانه جاسوسى بوده است. «پرونده انفرادى ساواک» و اسناد لانه جاسوسى
منبع:
کتاب
علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 602