صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: حبیب‌اله فضل‌الهی افسر اخراجی

تاریخ سند: 6 خرداد 1346


موضوع: حبیب‌اله فضل‌الهی افسر اخراجی


متن سند:

به: ۳۱۱ شماره: 7369 /20 ﻫ 1
از: 20ﻫ 1 تاریخ: 6 /3 /46
موضوع: حبیب‌اله فضل‌الهی افسر اخراجی

حبیب‌اله فضل‌الهی1 سرهنگ سابق سازمان نظامی2 حزب منحله توده که در حال حاضر کارمند وزارت کار می‌باشد اخیراً توانسته است خود را به آقای خسروانی وزیر کار به مقیاس وسیعی نزدیک و اعتماد وی را جلب نماید به طوری که آقای خسروانی برای سازمان دادن حزب ایران نوین از تجربیات حزبی فضل‌الهی استفاده نموده و فضل‌الهی در حزب مزبور جایی برای خود باز کرده است.
نظریه بخش یک، حبیب‌اله فضل‌الهی اکثراً به منزل دکتر امینی رفت و آمد دارد. ۲- نامبرده از افرادی است که تعصبات گذشته خود را حفظ نموده است. شرکت وی در حزب ایران نوین با توجه به دستورات اخیری که کمیته مرکزی حزب منحله توده درباره نفوذ افراد حزبی در احزاب ملی و سندیکاها داده است به مصلحت نمی‌باشد. ک

توضیحات سند:

1- حبیب‌اله فضل‌الهی:
وی سرهنگ (سابق) ارتش و عضو سازمان نظامی حزب توده و در سال ۴۴ کارمند وزارت کار بوده و در سال ۴۴ ساواک اعلام داشته است؛ چون عطاء‌الله خسروانی وزیر کار و دبیر‌کل حزب ایران نوین و وارد به امور حزبی و تشکیلات حزبی نمی‌باشد و نمی‌خواهد خود را هم ناوارد قلمداد کند لذا هفته‌ای چند ساعت با سرهنگ سابق حبیب‌اله فضل‌الهی، عضو سازمان نظامی منحله توده، مذاکره می‌کند و حتی به طور محرمانه در جاهای مختلف با او ناهار صرف می‌نماید و از اطلاعات و راهنمایی‌های او برای تشکیلات حزب ایران نوین استفاده می‌کنند.
رک: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج ۲، ص ۳۷۸
۲- سازمان نظامی حزب توده:
سازمان مخفی حزب توده در ارتش و نیروهای نظامی انتظامی که دارای کار کرد جاسوسی به نفع شوروی بوده، سابقه آن به هسته‌های محدود جاسوسی در زمان رژیم رضاشاه به رهبری کامبخش، سرهنگ سیامک، سرهنگ میشی‌، و خسرو روزبه شبکه گسترده‌ای یافت. در جریان کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد ۳۲ بی‌طرف ماند ولی پس از کودتا توسط فرمانداری تظامی تهران به ریاست تیمسار تیمور بختیار درهم شکسته شد و تعدادی از سران آن تیرباران شدند. پس از انقلاب اسلامی ایران مجدداً تجدید سازمان یافت و افرادی چون ناخدا افضلی، سرهنگ عطاریان، سرهنگ کبیری در آن عضویت داشتند.
ر.ک: سازمان افسران حزب توده ایران / مرکز بررسی‌های تاریخی / تهران
رک: کژ راهه، احسان طبری. صفحات 355، 356
٣- حزب توده در مهر ماه ۱۳۲۰ یک ماه پس از ورود ارتش‌های بیگانه به خاک ایران موجودیت خود را اعلام کرد. مؤسسان حزب توده از بقایای کمونیست‌های سابق بودند که سالیان پیش از شهریور ۱۳۲۰ ش مأمور اشاعه افکار کمونیستی بودند و در سال ۱۳۱۰ محکوم شده بودند و تا شهریور ۱۳۲۰ تعدادی در حدود یک صد نفر از آنها در زندان و یا در تبعید بودند. طی فرمان عفو عمومی ۲۸ شهریور ۱۳۲۰ آزاد شدند و پس از آن در صدد برآمدند که حزبی به نام حزب توده با مرام کمونیستی بنیان گذارند.
افرادی چون سلیمان محسن اسکندری‌، دکتر محمد بهرامی و مرتضی یزدی، جعفر پیشه‌وری، تقی مکی‌نژاد و احسان طبری جزو مؤسسان حزب و آزاد شدگان از زندان بودند که به اشاره دولت شوروی دست به تشکیل حزب توده زدند.
اولین جلسه هیأت مؤسسان حزب توده در مهر ماه ۱۳۲۰ در منزل محسن اسکندری با حضور ۳۷ نفر از دسته ۵۳ نفر و کمونیست‌های دیگر و على اف که ایرانی‌الاصل و کاردار سفارت شوروی بود و به صورت ناشناس در جلسه حضور داشت، تشکیل گردید در این جلسه اعضای کمیته مرکزی انتخاب شدند و مرامنامه حزب به تصویب رسید حزب توده از تأسیس تا آغاز پیدایش فرقه دمکرات به صورت یک سازمان علنی و ملی می‌خواست باشد ولی در همان آغاز راه منحرف شد و با طرح مسأله اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی نشان داد که نیروی وابسته به امپریالیسم شرق است.
بعد از پیدایش فرقه دمکرات حزب توده به اوج خود می‌رسد و سه وزیر به کابینه ائتلافی قوام وارد می‌کند و حزب توده از نظر کمی و کیفی گسترش می‌یابد که این دوران را دوران طلایی خود می‌داند. پس از تیراندازی به شاه در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ حزب توده غیر‌قانونی اعلام می‌گردد و اعضای آن دستگیر و یا متواری و سپس در خارج جمع می‌شوند و حزب را سامان می‌دهند. در زمان نخست‌وزیری دکتر مصدق با استفاده از شرایط مساعد و آزادی‌های به وجود آمده یک سری سازمان‌های علنی ایجاد و با شعار ملی شدن تفت مخالفت می‌کند . بعد از کودتای ۲۸ مرداد سازمان نظامی حزب کشف می‌شود و دوران ورشکستی حزب فرا می‌رسد و مجدداً در خارج از کشور کار خود را ادامه می‌دهند و در تمام این دوره که به سال ۱۳۵۷ ختم می‌شود کار حزب توده در داخل کشور اقدام به سازماندهی حزب و در خارج ستیز ایدئولوژیکی با گروه‌های ملی گرا بود. دوران نهایی حزب توده از سال ۱۳۵۷ می‌باشد. که بعضی از آنها معتقد بودند که با استقرار عناصر لیبرال می‌توانند در بازی‌های دیپلماسی شرکت کنند و می‌گفتند که نهضت روحانیت و حکومت اسلامی دوامی ندارند و گروه دیگر در دل شکننده بودن نظام را حتمی می‌دانستند و با کارهای مخفی به سازماندهی مشغول بودند اما در ظاهر حامی نظام بودند و از نظام حمایت می‌کردند ولی در خفا با خائنانی مانند ناخدا افضلی و سرهنگ عطاران. سرهنگ کبیری و آذرفر. فعالیت پرجوش و خروش جاسوسی به سود شوروی را رهبری می‌کردند. اما در سال ۱۳۶۱ به جرم جاسوسی و توطئه حزب توده منحل و رهبران آن دستگیر شدند و اعضای کمیته مرکزی فعالیت‌های جاسوسی خود را افتتاح کردند و پایان زندگی این حزب فرا رسید.
سیاست و سازمان حزب توده از آغاز تا فروپاشی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.

منبع:

کتاب علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 285

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.