جناب آقای دکتر مهدی وکیل سفیرکبیر و نماینده دائمی دولت شاهنشاهی ایران در سازمان ملل متحد
تاریخ سند: 29 تیر 1340
جناب آقای دکتر مهدی وکیل سفیرکبیر و نماینده دائمی دولت شاهنشاهی ایران در سازمان ملل متحد
متن سند:
شماره: ۱۶۶۲تاریخ: 29 /4 /40
جناب آقای دکتر مهدی وکیل سفیرکبیر و نماینده دائمی
دولت شاهنشاهی ایران در سازمان ملل متحد
نامه شماره (۳۳۸) مورخ 16 /4 /40 آن جناب راجع به قبولی سازمان ملل به نصب منشور آزادی "کوروش کبیر" در ساختمان سازمان ملل متحد توسط وزارت امورخارجه واصل گردید. از زحمات و توجه مخصوص آن جناب در انجام این منظور که به شرف عرض مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه رسیده و موجب خرسندی ذات اقدس ملوکانه گردید بی‌نهایت سپاسگزارم مذاکره مجدد با معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد برای اطمینان از اینکه این منشور در بهترین محل ساختمان سازمان ملل متحد نصب خواهد گردید موجب مزید امتنان خواهد گردید همانطور که اطلاع دارید این منشور تقریباً به شکل استوانه و اصل آن در موزه لندن (بریتیش موزیوم) است که قالب‌گیری از آن شاید بدون اشکال نباشد ولی از منشور مزبور عیناً عکسبرداری شد1، و ممکن است عین آن در بالای تابلوی اهدائی منعکس گردیده و ترجمه آن همانطور که معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل نوشته‌اند فقط به زبان انگلیسی باشد زیرا اصل منشور خیلی مفصل است و اگر قرار شود به پنج زبان رسمی سازمان ملل ترجمه گردد و تابلوی اهدائی بسیار بزرگ خواهد شد ولی اگر محل مناسبی به اندازه یک قالیچه باشد ممکن است منشور مذکور به پنج زبان مورد نظر ترجمه گردد - نظر شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران این بود که تابلو روی صفحه‌ای از برنز حکاکی شود ولی پیشنهاد توصیه معاون سیاسی و خود آن جناب این است که به ساده‌ترین وجهی تهیه گردد. خواهشمند است در این خصوص نظر خود را مرقوم فرمائید موجب امتنان خواهد گردید.
موضوع دیگری که مورد تقاضای اینجانب می‌باشد عکسبرداری مجدد از تابلوئی است که به قلم نقاش معروف فرانسوی به نام "ژان فوکت" ترسیم شده و اصل آن در موزه متروپولیتن نیویورک محفوظ است اخیراً عکسی از تابلوی مزبور به وسیله سازمان جهانی یهود واقع در نیویورک تهیه و توسط سفارت کبرای شاهنشاهی در واشنگتن به شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران اهدا گردیده است. ولی متأسفانه عکس ارسالی "سفید و سیاه" می‌باشد در صورتی که محققاً اصل تابلوی نقاشی رنگی است و چون در نظر است از روی عکس رنگی که با توجه آن جناب تهیه و ارسال خواهد شد تابلوی بزرگی در تهران مطابق رنگ‌های تابلوی اصلی نقاشی گردد احتیاج به عکس رنگی تابلوی نامبرده به اندازه طبیعی آن دارد و هزینه تهیه این عکس به هر مبلغ که تمام شود مرقوم فرمائید تا توسط وزارت امورخارجه برای آن جناب ارسال گردد.
تابلوی دیگری نیز به قلم همین نقاش فرانسوی (ژان فوکت) نقاشی شده که تخت‌جمشید را در موقع آبادی آن مجسم ساخته است و در کتاب تاریخ مرحوم مشیرالدوله پیرنیا گراور گردیده ولی اطلاعی از محل اصل تابلو در دست نیست چنانچه اصل آن نیز در امریکا باشد بسیار متشکر خواهم شد از آن تابلو هم به اندازه طبیعی آن عکس رنگی تهیه و ارسال فرمائید این موضوع را ممکن است در صورت لزوم از دفتر سازمان جهانی یهود در نیویورک استفسار فرمائید.
توجه مخصوصی که در این سه قسمت مبذول خواهید فرمود موجب امتنان شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران خواهد گردید.
نایب رئیس شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران
جواد - بوشهری
رونوشت جهت اطلاع به ارسال می‌گردد.
توضیحات سند:
١- شاه اصرار عجیبی داشت به همه مدعوین جشن‌های ۲۵۰۰ ساله بقبولاند که برگزاری این مراسم نشانی است بر تجدید حیات ایران و مفهومی ندارد جز حراست از میراث امپراطوری عهد هخامنشی... شاه به قدری در اوهام و خیالات ایران باستان بود که در مصاحبه‌اش با کارانجیه (روزنامه‌نگار هندی) گفت: امروز سرزمین باستانی ایران که مادر تمدنهاست و اولین امپراطوری را در جهان تأسیس کرده شاهد تولد دوباره تمدن درخشان خویش است و انقلاب سفید ما هم ریشه در همان انقلاب دارد که ۲۵۰۰ سال پیش توسط کوروش به وجود آمد و براساس آن کوروش توانست امپراطوری خود را فقط طی یک نسل به چنان قدرت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی مبدل سازد که الگوی زندگی و ارزش‌های انسانی اخلاقی و اجتماعی برای دنیا شود ...بعد از سال (۱۹۷۱-۱۳۵۰) کوشش شاه در تأکید بر آریایی بودن ایران و اهمیت خصوصیات نژادی ایرانیان افزون‌تر شد و افراط در این کار را تا بدان‌جا رساند که در آخرین کتاب خود به سوی تمدن بزرگ مسأله را به این شکل مطرح کرد:
تمدن ایرانی که تمدن بزرگ فردا کامل‌ترین درخشش آن خواهد بود جلوه‌ای کامل از تمدن شکوهمند آریایی است. سیر پیشرفت این تمدن به سوی کمال هرگز متوقف نشده و هرگز نیز فتوری در آن راه نیافته است. اگر نژاد آریایی همواره راه و رسم پیشرفت خود را به سوی کمال در تمدن آریایی خویش جسته است برای آن است که اصول بنیادی این تمدن پیوندی ناگسستنی با اندیشه و نبوغ سازنده این نژاد دارد وقتی داریوش بزرگ در سنگ نبشته معروف خویش خود را آریایی فرزند آریایی، ایرانی فرزند ایرانی می‌خواند در واقع به همه آن ارزش‌های بی‌شماری مباهات می‌کند که دو صفت آریایی و ایرانی برای او نماینده کامل آنهاست. تمدن آریایی در مفهوم اصیل آن تمدنی است که بر پایه زندگی و آفرینندگی بنیاد نهاده شده است.
(ترجمه با استفاده از اصل کتاب به سوی تمدن بزرگ ص ۲۲۳ و ۲۳۵)
سقوط شاه - فریدون هویدا - ترجمه ح .ا. مهران
نشر اطلاعات - ۱۳۶۵ - ص ص ۱۲۰ و ۱۱۹