صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

به فرموده طبق دستور فرماندار نظامی

به فرموده طبق دستور فرماندار نظامی


متن سند:

به فرموده طبق دستور فرماندار نظامی در ساعت ۱۵ روز (ناخوانا) ۱۳/۸/۳۲ که [ناخوانا] سرکار سرگرد ابوالحسن بناتشاهی در [ناخوانا] با حضور اعضاء نمایندگان زیر از منزل آقای آل‌احمد جلال واقع در شمیران کوچه فردوسی بازدیدی به عمل آمد فقط یک شماره روزنامه نیروی سوم شماره ۲۴۷ به تاریخ ۱۸/۸/۳۲ به دست [ناخوانا] توضیح آنکه در موقع ورود با مأمورین به منزل آقای عیسی اسماعیل‌زاده در یکی از اطاقها با آقای آل‌احمد مشغول مذاکره بودند که از آقای اسماعیل‌زاده بازرسی بدنی به عمل آمد که دو برگ کاغذ تلفون به دست آمد که به پیوست یکی از آنها نام مرجائی گیلانی نوشته شده بود که به پیوست صورت جلسه گردید سپس در ساعت ۱۶ شخص دیگری به نام آقای شمس‌الدین آل‌احمد دانشجوی دانشکده ادبیات وارد منزل شد و بازرسی بدنی از ایشان به عمل آمد و اوراقی از ایشان مشاهده شد [ناخوانا] مقداری به شرح زیر مقاله ۱- توصیف نامه راجع بازرسی ۲- راجع به طالقانی ۳- راجع به شرح [ناخوانا] که برای ارسال به آمریکا یا آلمان ارسال شود ۴-۵ برگ روزنامه دستی - قلمی به‌عنوان هفتگی به تاریخ ۱۱ آذر ۱۳۲۳ که تمام به پیوست صورت‌مجلس است. به علاوه هیچ‌گونه خسارت جانی و مالی و آبرویی وارد نیامد در مدت بازرسی خانمی که خود را با آقای آل‌احمد همشیره معرفی نموده با خانم ایشان ملاقات داشتند.
[ناخوانا]

توضیحات سند:

۱- عیسی سپهبدی: فرزند سروان اسدالله سپهبدی در سال ۱۲۹۰ ه‍ ش متولد شد و پس از تحصیل تحصیلات متوسطه در سال ۱۳۰۸ به همراه مظفر بقائی و چند تن دیگر جهت ادامه تحصیلات راهی فرانسه شد و در اواخر سال ۱۳۲۵ به ایران بازگشت.
در طول اقامت در فرانسه روابط بسیار صمیمانه‌ای بین بقائی و سپهبدی ایجاد شد و پس از بازگشت بقائی به ایران مکاتبات بین آن دو ادامه داشت. سپهبدی پس از بازگشت به ایران منشی سفارت فرانسه و استاد زبان فرانسه دانشکده جنگ شد و در حلقه دوستان بقائی جای گرفت و پیوند ویژه‌ای با او یافت به‌طوری‌که نطق‌های بقائی در استیضاح دولت ساعد به وسیله سپهبدی تنظیم می‌شد و بقائی تنها ناقل این متون بود. پس از این استیضاح هنگامی‌که تماس‌های آمریکاییان با بقائی علنی شد سپهبدی ازجمله کسانی بود که او را در این دیدارها همراهی می‌کند.
اگرچه سپهبدی و بقائی، مصدق را در سفر به لاهه همراهی کردند ولی دیری نپایید که سپهبدی محور توطئه علیه مصدق شد و در نامه‌ای که در ۲۵ تیرماه ۱۳۳۱ برای بقائی نوشت عمده‌ترین رئوس برنامه‌های خود را برای مبارزه با مصدق تشریح کرد. پس از قیام خونین ۳۰ تیرماه ۱۳۳۱ و عزل قوام از نخست‌وزیری، سپهبدی به اشاره بقائی با قوام دیدار کرد. این دیدار موجب اختلاف و تشتت درون حزب زحمتکشان شد و خلیل ملکی خواستار آن شد تا مضمون گفتگوی سپهبدی و قوام به اطلاع اعضاء برسد. البته پیش از این حوادث سپهبدی، بقائی را علیه خلیل ملکی تحریک می‌کند به هر تقدیر این مسائل موجب انشعاب درون حزب زحمتکشان گردید و پس از آن سپهبدی حزب را عملاً در اختیار گرفت و آن را در جهت کودتای ۲۸ مرداد پیش برد. 

منبع:

کتاب جلال آل احمد به روایت اسناد ساواک صفحه 5

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.