تاریخ سند: 15 خرداد 1345
درباره: گفتار آقای مکارم
متن سند:
از: شهربانی خرمشهر تاریخ: 15 /3 /1345
به: ریاست ساواک خرمشهر شماره: 873 /5
درباره: گفتار آقای مکارم
طبق گزارش قسمت مربوطه شب گذشته آقای ناصر مکارم در مسجد صاحبالزمان انتقاداتی از بهداری خرمشهر نموده که قرار است از هر مریض 20 ریال حق ویزیت اخذ شود و همچنین راجع به تجار که کمکی به مستمندان نمینمایند انتقاد نموده است. ضمناً اظهار داشته در 15 خرداد که من به اتفاق آقای فلسفی و عدهای دیگر از علما زندانی بودیم، روزی آقای آیتاله خوانساری1 به ملاقات علماء آمد و آقای فلسفی با حضور او به رئیس زندان اظهار داشت وضع زندان بیاندازه خراب است. زندان را طوری درست کنید که چنانچه خودتان را بعدها به زندان آوردند به خودتان خدمتی کرده باشید. مراتب جهت هرگونه اقدامی اعلام میگردد. رئیس شهربانی خرمشهر. سرهنگ پیرزاده
گزارش شود. ضمناً اظهارنظر شود که پای منبر او چندان کسی حاضر نمیشود.2 14 /3
توضیحات سند:
1. آیتالله العظمی سیداحمد خوانسارى، فرزند حاج سیدیوسف در 1 مهر 1270 ﻫ ش در شهر خوانسار متولد شد. مقدارى از ریاضیات و علوم مقدماتى و سطح را در زادگاهش فرا گرفت و سپس براى ادامه تحصیل به اصفهان رفت و در آن شهر خارج فقه و اصول را از محضر آیات عظام حاج میرمحمد صادق مدرس اصفهانى و آخوند ملاعبدالکریم گزى و میرزا محمدعلى تویسرکانى، فراگرفت و بعد از طى مراحل، براى تکمیل معلومات خود به نجف عزیمت نمود و در آنجا دو سال در درس مرحوم آخوند خراسانى و چندین سال هم در درس مرحوم حاج سیدمحمدکاظم یزدى و آیتاللّه نائینى و استادان دیگر شرکت جست تا به مدارج عالیه رسید و در سال 1305 به ایران مراجعت کرد و با اقامت در اراک از محضر آیتاللّه عبدالکریم حائرى استفادههاى علمى فراوانى برد. بعد از انتقال حوزه علمیه از اراک به قم، ایشان نیز بعد از مدتى به قم آمد و نماز جماعت فیضیه به ایشان واگذار شد. در مدتى که در قم بود از مدرسین و فضلاى برتر حوزه علمیه به شمار مىرفت و در درس خارج فقه وى شاگردان مبرزى چون امام موسى صدر شرکت مىکردند. وى از مدرسین فلسفه و ریاضیات نیز شمرده مىشد. در سال 1329 به درخواست مردم تهران و امر آیتالله العظمی بروجردى در تهران ساکن شد و بیش از سه دهه یکى از مراجع متنفذ تهران و منشأ خدمات مؤثرى گردید. در ابتداى نهضت مردم ایران در جریان انجمنهاى ایالتى و ولایتى حضور یافت ولى به تدریج از عرصه سیاسى کناره گرفت. هر چند که مستقیم و غیرمستقیم در جهت حمایت از مبارزان تلاش مىنمود. آیتالله سیداحمد خوانسارى در سال 1362 دار فانى را وداع گفت و با تشییع جنازهاى باشکوه در تهران و قم در مسجد بالاسر حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد. امام خمینى در ارتحال ایشان پیام تسلیتى ارسال کردند و طى آن از خدمات او به اسلام تجلیل نمودند.
آثار علمى ایشان: شرح مختصر المنافع در چند جلد، حاشیه بر عروۀالوثقى، توضیح المسائل، مناسک حج
2. ساواک خرمشهر این گزارش را طی شماره 611 /16- 18 /3 /45 برای ساواک خوزستان ارسال کرده و در ذیل آن نوشته است: «پای منابر وی اغلب خالی و جز چند نفر از روحانیون و صاحبان (بانیان) مجالس، افراد دیگری حاضر نمیشوند.» بخش ضمائم
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی ناصر مکارم شیرازی به روایت اسناد ساواک - کتاب اول صفحه 240