گزارش خبر موضوع: در منزل قاضی طباطبائی
تاریخ سند: 16 تیر 1354
گزارش خبر موضوع: در منزل قاضی طباطبائی
متن سند:
به: 312 از: 3 ه1 شماره: 5330/ه1 اطلاع واصله حاکیست چند روز قبل (تاریخ دقیق نامعلوم) که عده ای از وعاظ و روحانیون تبریز از جمله عبدالحمید باقر بنابی، میرزا حسین مارالانی، میرزا عزیز نمروری، میرزا حاجی، میرزا حسن مرندی، انزابی در منزل قاضی طباطبائی حضور داشته اند.عبدالحمید باقری بنابی ضمن گفتگو با یک نفر واعظ ناشناس که نزد وی نشسته بوده به طور خصوصی اظهار می دارد (دیدید چه بلائی بر سر طلاب دینی قم آوردند، عده ای مامور در لباس طلاب بداخل مدرسه فیضیه نفوذ کردند، وضع آنجا را به هم زدند و عده ای بدبخت و سرگردان شدند1) واعظ مذکور جواب می دهد (خیلی مطالب هست که ما نمی دانیم) ارزیابی: باحتمال قوی صحت دارد.
توضیح یکشنبه 3 ه : عبدالحمید باقری بنابی، میرزا حسین مارالانی، میرزا عزیز نمرودی و حسن انزابی در 3 ه و مرکز دارای سابقه می باشند که نامبردگان و سایر وعاظ منطقه بعضا به منزل قاضی طباطبائی رفته و یا در جلسات روضه خوانی متشکله در منزل وی شرکت می نماید و بدیهی استکه در این روزها یکی از موضوعات مورد بحث وعاظی که دور یکدیگر جمع می شوند مسائل مربوط به جریان اخیر قم می باشد.
آبتین نظریه چهارشنبه: نظریه یکشنبه مورد تائید است.
ترجمان نظریه جمعه: نظریه چهارشنبه تائید می گردد.
احسنی
توضیحات سند:
1ـ در پانزده خرداد 1354، مراسم بزرگداشت شهدای پانزده خرداد 1342 که همه ساله از سوی طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه فیضیه برگزار می گردید، بر پا شد و به تظاهرات علیه رژیم مبدل گشت.بطوری که وقتی ماموران رژیم قصد خارج کردن طلاب را از مدرسه داشتند، آنها با امتناع از این کار، دست به تحصن زدند.
در پی این تحصن، رژیم درهای مدرسه را بست و متحصنین را در آن جا محبوس کرد؛ بطوری که حتی از رساندن مواد غذایی از خارج به آنها ممانعت می شد.
در شانزده خرداد، به طلاب متحصن در مدرسه فیضیه ـ که ماموران رژیم از رساندن مواد غذایی به آنها خودداری می کردند مقداری مواد خوراکی از سوی طلاب خارج از مدرسه رسید.
همچنین برخی توانستند از پنجره های پشت مدرسه بگریزند.
فردای آن روز (هفده خرداد 1354)، طلاب محبوس در مدرسه فیضیه به نشان سرخی خون شهید، پرچم سرخی را بر فراز بام مدرسه افراشتند.
این موضوع، دستمایه ای برای جوسازی رژیم علیه آنها گردید؛ بطوری که روزنامه های وابسته نوشتند: اینهاعده ای ازطرفداران شوروی هستند و پرچم سرخ را که علامت کمونیستهاست، برافراشتند.
البته به این طریق، خبر مدرسه فیضیه ـ اگرچه تحریف شده در کشور منتشر شد و علاقه مندان به روحانیت به طور ضمنی در جریان خبرقرارگرفتند.
منابع تبلیغاتی رژیم ـ که ناچار به عدم سانسور خبر حرکت طلاب حوزه علمیه قم شده بودند در روزهای پانزده و هفده خرداد ماه 1354 نوشتند: در لباس روحانیت، اخلالگران در قم دست به اغتشاش زدند! اخلالگران ماسک به چهره زده، شعار کمونیستی می دادند و پرچم سرخ برافراشته بودند و با چوب و چماق به ماموران انتظامی حمله بردند.
عده ای از محرکان و اخلالگران شناخته و بازداشت شدند و در بازرسی محل سکونت اخلالگران، بمب دست ساز کشف شد.
سرانجام با حمله ماموران رژیم به مدرسه فیضیه و ضرب و شتم طلاب متحصن، عده ای از طلاب روانه زندان وگروهی دیگر به سربازخانه گسیل گشتند.
لذا برخی از طلاب از فرصت استفاده کرده و در سربازخانه به فراگیری فنون نظامی پرداختند.
ر.ک: هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، غلامرضا کرباسچی، ج 2، صفحات 633ـ632