تاریخ سند: 23 آذر 1332
گزارش
مأمور ویژه گزارش میدهد:
متن سند:
تاریخ: 23 /9 /1332
گزارش
مأمور ویژه گزارش میدهد: به طوری که از مخالفین دولت کسب اطلاع شده، در جلسهای که چند روز قبل با حضور دکتر بقائی، علی زهری، حسین مکی، سید محمد کاشانی و حسین خطیبی در منزل آیتالله کاشانی تشکیل گردیده، نامبردگان قرار گذاردهاند در صورت لزوم، آیتالله کاشانی به اتفاق عدهای از معممین، پیاده به طرف شهرری حرکت و ضمن تلاوت کلامالله مجید علیه تجدید روابط سیاسی و ورود کاردار سفارت انگلیس تظاهراتی بنمایند.(۱)
مراتب به فرمانداری نظامی تهران و اداره انتظامی و سرکلانتری نوشته شده است.
توضیحات سند:
1- در روز سوم آذر ماه ۱۳۳۲ «دنیس رایت» کاردار موقت سفارت انگلیس در تهران با چهارده نفر کارمند سفارت، وارد تهران شدند، چهاردهم همین ماه اعلامیه مشترک ایران و انگلیس متضمن تصمیم دو دولت، دایر به برقراری مجدد روابط سیاسی میان دو کشور انتشار یافت، زاهدی درخصوص برقراری روابط سیاسی بین ایران و انگلیس از رادیو پیامی فرستاد و آن را ضروری و واجب توجیه نمود. در روز شانزدهم به مناسبت برقراری روابط سیاسی بین ایران و انگلیس دانشجویان دانشگاه تهران به عنوان اعتراض، کلاسها را تعطیل نموده و تظاهرات باشکوهی را آغاز کردند. محل تجمع دانشجویان، دانشکده فنی تهران بود. پس از محاصره دانشگاه، مأمورین حکومت نظامی، وارد دانشکده فنی شدند و به روی دانشجویان آتش گشودند، در نتیجه سه دانشجو به شهادت رسیده و عدهای هم مجروح شدند و دانشگاه تهران تعطیل شد. آیتالله کاشانی در یک مصاحبه مطبوعاتی در روز بیستم آذرماه اعلام داشت: «ملت شریف ایران هرگز تن به این ذلت نخواهد داد و هر روزی که دولت اعلام تجدید ارتباط بدهد، روز عزای ملی است و باید مردم نوار سیاه به سینه خود نصب کنند.» به دنبال آن، روز بیست و سوم، شهر تهران حالت جنگی به خود گرفته و تمام مؤسسات دولتی و سازمانهای ملی توسط تانکها محافظت میشدند و تعداد زیادی نیز سرباز مسلح در خیابانهای تهران مستقر شدند.
منبع:
کتاب
روحانی مبارز / آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد- جلد دوم صفحه 639