درباره : مسجد جلیلی و مسجد جاوید
درباره : مسجد جلیلی و مسجد جاوید
متن سند:
از : 312 محترما به استحضار می رساند : مدیریت کل اداره سوم در تاریخ 12 /4 /53 اوامری بدین شرح صادر فرمودند اداره یکم، گفته می شود دو مسجد فوق در حال حاضر جای حسینیه ارشاد و مسجد هدایت را گرفته و عناصر متعصب در این دو مسجد اجتماع می نمایند.دستور تحقیق و مراقبت به ساواک تهران داده شود.
توضیحا به عرض می رساند که پس از بسته شدن مسجد هدایت که محل تجمع عناصر وابسته به جمعیت به اصطلاح نهضت آزادی بود و طرفداران این جمعیت یکدیگر را در مسجد مزبور ملاقات می نمودند و به دنبال جلوگیری از تشکیل جلسات مذهبی در حسینیه ارشاد1 که از طریق آن متعصبین مذهبی وابسته به گروه به اصطلاح مجاهدین خلق ایران با استفاده از ازدحام جمعیت مبادرت به توزیع اعلامیه های مضره می نمودند بعلاوه با گسترش فعالیتهای حسینیه مزبور و پیاده شدن برنامه هایی از قبیل اجرای نمایشنامه های مذهبی تحریک آمیز از جانب عناصر ناراحت بخش 312 پیش بینی می کرد که نیروهای بالقوه ای که اقدامات انحرافی خود را در این دو کانون مذهبی به فعل درمی آورند، از بین نرفته و با شکل جدید و در مکانهای دیگر تجلی خواهند کرد و به دنبال این امر مترصد تشکیل هرگونه جلسات مذهبی مشکوک چه در تهران و چه در شهرستانها و به مجرد مشاهده کوچکترین اقدامی که احتمال می رفت رنگ فعل و انفعالاتی که در حسینیه ارشاد و مسجد هدایت صورت می گرفت، بخود بگیرد، به ساواک مربوطه اعلام نموده که از رویدادهایی که در کانونهای مزبور اتفاق می افتد آگاهی حاصل شده و عوامل اصلی شرکت کننده و گردانندگان این مراکز مذهبی شناسائی شوند.
و در این مورد نمونه های متعددی وجود دارد که از جمله همین مسجد لاله زار و مسجد جلیلی است.
در تاریخ 26 /2 /52 به دنبال مکاتبات قبلی در این زمینه، نامه مفصلی به ساواک تهران نوشته شده و در مورد چگونگی فعالیت اعضاء جمعیت به اصطلاح نهضت آزادی در این دو مسجد و شرکت آنان در جلسات متشکله در مساجد مذکور کنترل دقیق و همه جانبه مساجد مزبور دستورالعمل جامعی به ساواک تهران داده شد.
به علاوه مدتی قبل به دنبال آنکه مکررا از ساواک تهران کنترل این کانونها خواسته شده بود، در یکی از ایام سوگواری، ساواک مزبور عوامل خود را جهت کنترل کلیه مساجد تهران بسیج نموده و نتیجه را به موقع گزارش کرد که مورد بهره برداری قرار گرفت.
از سوی دیگر به دنبال مراقبتهایی که از منابر دکتر محمد مفتح وسیله منابع ساواک تهران به عمل آمد مشخص گردید که یاد شده در محافل و مجالس مذهبی بر روی منبر مطالب خلاف مصالح مملکتی عنوان می نماید.
طی گزارشی که به عرض رسید و موافقت فرمودند، مشارالیه ممنوع المنبر گردید و ضمن انعکاس موضوع به شهربانی مجددا از ساواک تهران خواسته شده که از اعمال و رفتار واعظ مزبور مراقبت به عمل آورد.
با عرض این که در مورد کنترل مساجد مزبور و سایر محافل مذهبی مشابه به موقع دستورات تحقیقی و مراقبتی کافی به ساواک تهران و شهرستانها داده شده مراتب جهت استحضار از عرض می گذرد و مجددا مراقبت دقیق مساجد مورد بحث از ساواک تهران خواسته خواهد شد.
به عرض رسیده مدیریت محل از اداره سوم پی نوشت فرمودند ما باید درصدد پوشاندن این هدفها، حداکثر سعی را بعمل آورد.
13 /4 /53
توضیحات سند:
1ـ حسینیه ارشاد یکی از کانونهای افشاگری علیه رژیم ستمشاهی بود، ولی مباحث مطرح شده در این حسینیه گاهی با مخالفت برخی از روحانیون مواجه می گردید.معمولاً مرحوم دکتر شریعتی در این حسینیه سخنرانی می کرد که موضعگیری او درباره مسائل اسلامی مورد تأیید همه روحانیون نبود.
حسینیه ارشاد به روایت اسناد ساواک تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382