جناب آقای دکتر علی اکبر حکیم شوشتری نماینده محترم مجلس شورای ملی موضوع : راه هراز
تاریخ سند: 2 مرداد 1344
جناب آقای دکتر علی اکبر حکیم شوشتری نماینده محترم مجلس شورای ملی موضوع : راه هراز
متن سند:
شماره : 7348 ـ 1 ط عطف به مرقومه شماره 149 ـ 27 /3 /44 در مورد مسائلی که نسبت به ساختمان راه هراز استفسار فرموده اند توضیحات لازم به ترتیبی که پرسش شده به شرح زیر به استحضار می رسد.1) راه رودهن ـ آمل ـ بابل به چند قطعه تقسیم و ساختمان هر یک از قطعات بر اساس قراردادهای منعقده با پیمانکاران به موقع شروع و پس از اتمام کار تحویل موقت گردیده و حتی اکثرا قبل از تحویل موقت به منظور بهره برداری از راه زیر عبور و مرور وسایل نقلیه قرار گرفته است.
هر یک از قطعات راهسازی طبق قراردادهای ساختمانی معمولاً یک سال پس از پایان تحویل موقت نسبت به انجام تحویل قطعی اقدام می گردد.
ذیلاً خصوصیات هر یک از قطعات راه بابل ـ رودهن از لحاظ تاریخ شروع کار ـ تاریخ تحویل موقت و تاریخ تحویل قطعی با تعیین محل دقیق هر قطعه ملاحظه می شود : شماره قطعه محل قطعه از کیلومتر تا کیلومترتاریخ شروع کار تاریخ تحویل موقت تاریخ تحویل قطعی 20صفر تا 9 /28 بابل بطرف آمل خرداد 1340تیر 1343 نشده است 161 تا 4 /44 آمل بطرف رودهن مرداد 1337 فروردین 1342مهر 1343 17 4 /44 تا 68 آمل بطرف رودهنفروردین 1338دی 1341 دی 1342 1868 تا 90 آمل بطرف رودهن خرداد 1338دی 1341 بهمن 13431990 تا 3 /144 آمل بطرف رودهن بهمن 1338مهر 1342آبان 134319/الف 58 /137 تا 30 /144 (بعرض نصف راه برای تامین فوری عبور و مرور آبعلی) آبان 1337بهمن 1337 فروردین 1339پل بابل در 35 /1 کیلومتر بابل مهر 1340 اسفند 1341مهر 1343سه پل بزرگ در دره هراز در کیلومترهای 8 /50 و 10 /58 و 7 /80 دی 1339 مهر 1341 مهر 1342 بنابر آنچه که فوقا شرح داده شد ساختمان راه هراز در تمام طول راه اوایل سال 1342 به پایان رسیده و در تاریخ 25 /4 /42 به وسیله اعلیحضرت همایون شاهنشاهی گشایش یافت.
توضیح آنکه همانطوری که فوقا شرح داده شد قطعات مختلف راه مزبور مدتی قبل از افتتاح مسیر مورد استفاده وسایط نقلیه قرار گرفته است.
2) قطعات 20 و 18 این راه با آسفالت گرم مفروش و بقیه بابت قشر پوشش حفاظتی و به هزینه سازمان برنامه مفروش شده است.
3) راه رودهن ـ بابل که در مسیر اولیه حدود 173 کیلومتر بوده و پس از مطالعات لازم طول مسیر آن جمعا حدود 16 کیلومتر کوتاهتر شده و به 157 کیلومتر تقلیل یافته تماما به هزینه سازمان برنامه ساخته شده است.
4) هزینه ساختمانی راه مزبور حدود 6 /1931 ملیون ریال می باشد.
5) اصولاً بابت ساختمان هیچ راهی منجمله ساختمان راه هراز حق المشاوره ای به هیچ یک از مهندسین مشاور پرداخت نشده است بلکه مطالعه و نقشه برداری و تهیه طرح و اسناد مناقصه و نظارت در ساختمان 1100 کیلومتر از راههای کشور که راه هراز هم یکی از آن ها می باشد به شرکت کامپساکس مهندسین مشاور سازمان برنامه واگذار شده است و هزینه های مهندس مشاور که شامل حق الزحمه هم می باشد بر اساس قرارداد فیمابین پرداخت گردیده است با توجه به اینکه هزینه مهندسی راه هراز از هزینه مهندسی سایر راههای تحت النظاره شرکت کامپساکس تفکیک نمی باشد می توان هزینه مهندسی راه هراز را در حدود مبلغ 1500 ملیون ریال اعلام داشت.
6) کلیه کارهای مهندسی راه هراز از مرحله مطالعه و تهیه نقشه ها و غیره تا پایان مرحله نظارت بر ساختمان و تحویل قطعی طول راه به وسیله شرکت کامپساکس انجام گردیده و شرکتهای سنتا ب ـ ب.
ن.
آ.
(بنا) ـ پیا ـ بتا ـ احد صفری ـ نکوبین ـ آ.
ب.
آ ـ شوسه.
لاندا.
داس و کامکار پیمانکاران ساختمان راه مزبور می باشند.
7) تعمیرات هر راه اگر ناشی از نقص کار پیمانکار باشد در مدت تضمین پیمانکار یعنی تا اتمام دوره تضمین و تحویل قطعی راه به هزینه پیمانکار انجام می شود ولی تعمیرات عادی که مربوط به بهره برداری است به هزینه وزارت راه خواهد بود.
8) طبق قراردادهای منعقده با پیمانکاران در بدو امر (موقع مبادله پیمان) معادل 5% مبلغ قرارداد ضمانتنامه حسن اجرای پیمان از مقاطعه کاران اخذ می گردد و در حین انجام کار نیز معادل 10% کارکرد ماهیانه از صورت وضعیتهای پیمانکار بابت حسن انجام کار کسر و در سازمان برنامه نگاهداری می شود.
پس از خاتمه کار و رفع هر گونه عیب و نقص کار و تصویب صورت مجلس تحویل موقت ضمانت نامه حسن اجرای قرارداد به اضافه نصف از 10% وجه الضمان حسن انجام کار آزاد می گردد و نصف دیگر 10% وجه الضمان حسن انجام کار بعد از دوره تضمین و رفع هر گونه ایرادی که در طول مدت تضمین احتمالاً مشاهده شود و تصویب صورت مجلس تحویل قطعی مسترد می شود.
فاصله بین تحویل موقت و تحویل قطعی معمولاً یک سال است و در طی این مدت چنانچه نواقص در ساختمان راه مشاهده شود و نواقص مزبور مربوط به مصرف مصالح و یا بدی طرز کار پیمانکار باشد ترمیم آنها به هزینه پیمانکار و به عهده او می باشد و چنانچه مقاطعه کار در ترمیم این نوع نواقص در ظرف ضرب الاجل معینی تعلل ورزد ـ مهندس مشاور مجاز است از محل وجه الضمان حسن انجام کار پیمانکار که نزد سازمان برنامه موجود است نواقص مزبور را به حساب پیمانکار ترمیم نماید.
بدیهی است در صورتی که نواقص مشهوده مربوط به مراتب نامبرده نباشد ترمیم آن به عهده پیمانکار نخواهد بود.
نواقصی که پس از تحویل موقت در مسیر مورد بحث مشاهده شده است آنچه که مربوط به شق اول بوده به وسیله پیمانکاران مرتفع و آنچه که مربوط به شق دوم بوده است به هزینه سازمان برنامه مرتفع گردیده است و هزینه قسمت دوم که در رده ریزش برداری ها بوده است در تمام طول راه در حدود9 /6 ملیون ریال بالغ گردیده است.
9) مطالعات و طرحهای پیشنهادی مهندس مشاور در دستگاه فنی سازمان برنامه و وزارت راه توسط مهندسین و متخصصین مربوطه مورد رسیدگی قرار می گیرد تا هر گونه ایراد و یا اشتباه احتمالی پیش بینی شود قبلاً در رفع آن اقدام گردد و در طول عملیات اجرای کار نیز پیش بینی و یا پیشنهاد هر گونه تغییراتی در طرحهای مصوب برای جلوگیری از هر گونه خسارت احتمالی نیز پس از تصویب و تائید کارشناسان فنی سازمان برنامه و وزارت راه به مرحله عمل در می آید.
معهذا در قراردادهائی که اخیرا با مهندسین مشاور منعقد گردیده است معادل 5% مبلغ حق الزحمه آن ها به صورت ضمانتنامه و به عنوان تضمین حسن خدمات ارجاعی اخذ گردیده است و طبق قراردادها پس از آنکه مهندس مشاور خدمات مربوطه را اجرا کند و ایرادی در کارش مشاهده نگردد تضمین ماخوذه مسترد می شود.
10) از هیچ مهندس ایرانی یا خارجی چه قبل از شروع ساختمان راه هراز و چه بعد از آن اظهار نظر موجهی نشده است که ساختمان این راه به صلاح نبوده است و یا راه غیر سالمی خواهد بود و تاریخچه انتخاب این مسیر به قرار زیر است.
ساختمان راه مزبور مورد نظر اعلیحضرت رضاشاه کبیر بوده است و مطالعاتی در مورد ساختمان آن در زمان اعلیحضرت فقید به عمل آمده است و حتی بعضی از عملیات ساختمانی آن هم شروع گردید ولی به واسطه بروز جنگ بین الملل دوم متوقف ماند.
در سالهای 1326 ـ 1328 در این مورد اقداماتی نیز از طریق وزارت راه معمول گردید که آن همه به علت عدم اعتبارات کافی به نتیجه ای نرسید و با توجه به اینکه قسمتی از مسیر انتخاب شده قبلی سیل گیر بوده و در نتیجه وقوع سیل در گذشته قسمت اعظم این مسیر زیر بقایای سیل مدفون گردیده بود لذا در این قسمت از مسیر تجدید نظر شد تا نتیجتا راه از خطرات سیل محفوظ باشد و بالاخره به پیروی از منویات فوق الذکر در برنامه دوم راه مزبور به وسیله سازمان برنامه ساخته شد و اگر در این زمینه فرد یا افرادی ایرادی نموده باشند غالبا به این دلیل می باشد که در موقعی که جاده جدیدی ساخته می شود عبور آن از دهات و قراء و قصبات موجب ازدیاد منافع مالکین و ساکنین دهات مزبور می شود نتیجتا مالکین دهاتی که در مسیر جدید قرار نمی گیرند شکایات و مکاتباتی می نمایند معهذا این قبیل مکاتبات هم به نوبه خود مورد بررسی قرار می گیرد.
11) در مورد ساختمان راهی مانند راه هراز که از سلسله جبال عظیم البرز که از لحاظ معرفته الارض کوهستان نسبتا جوانی به شمار می رود می گذرد نمی توان انتظار داشت در سالهای اول و دوم بعد از انجام ساختمان ریزش نداشته باشد بلکه این ریزشها امری است طبیعی و به مرور زمان کاسته خواهد شد منتهی بایستی تشکیلات منظم و مرتب راهداری دایر باشد تا به محضی که ریزش نمود برداشته شود.
از طرف صفی اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه