موضوع : آیت الله میلانی و استاندار خراسان
تاریخ سند: 2 مرداد 1345
موضوع : آیت الله میلانی و استاندار خراسان
متن سند:
فرستنده : ساواک خراسان گیرنده : (اداره کل سوم 316) شماره : 6224 /9 ه از تاریخ 20 /4 /45 از طرف استان قدس رضوی در صحن نو مجالس روضه خوانی دایر و شیخ محمد کرمانی منبر می رفت.چون آیت الله میلانی در این صحن نماز جماعت می خواند نسبت به روضه خوانی اعتراض و گفته است (چون شیخ محمد کرمانی طرفدار دولت است و در جای نماز من روضه می خواند لذا من دیگر نماز نخواهم خواند یا این که شیخ محمد نباید در محل نماز من روضه بخواند) در تاریخ 21 /4 /45 اعتمادالاسلام بختیاری که مشاور و مورد احترام میلانی است در دفتر اینجانب حضور یافته و از طرف میلانی پیغام داد که ترتیبی فراهم شود تا در محل روضه شیخ محمد کرمانی تغییر داده شود یا این که میلانی نماز نخواهد گزارد به او جواب داده شد که آیا شیخ محمد کرمانی غیر از روضه و عزاداری خامس آل عبا عمل خلاف شرعی انجام می دهد که آقای میلانی ناراحت شده؟ این خودستائی ها چیست؟ عدم اقامه نماز به عذر این که کرمانی در آنجا روضه می خواند صحیح نیست نماز خواندن یا نخواندن میلانی به حال ساواک اثری ندارد اگر آقای میلانی می تواند از جمع آوری پول از مردم که بیشتر در سر نماز به او می دهند صرف نظر کند ما حرفی نداریم نماز نخواند خیلی از علماء و پیشنمازان حاضرند در جای ایشان نماز بخوانند و برای زوار هم فرقی ندارد که پشت سر کدام یک از علماء نماز بخوانند علاوه بر این اگر میلانی به مذهب خیلی معتقد است نباید جلو کرمانی را بگیرد بلکه بایستی شبانه روز در جوار قبر امام هشتم وعاظ و روضه خوانها مجالس تعزیه برگزار تا مسلمانان که رنج سفر را تحمل کرده و به زیارت آمده اند درک فیض نمایند این پیام ساواک آیت الله میلانی را در محظور عجیبی قرار داده ناچار شد شب بعد با این که اعلام کرده بود به نماز نمی آید در محل نماز بگذارد این اقدام ساواک بسیار مفید بود زیرا تسلیم خواسته میلانی نشده و میلانی هم چون از ساواک به علت (پرونده داشتن پسرش) بسیار حساب می برد سرجایش نشانیده شد متأسفانه از طرفی تیمسار سپهبد باتمانقلیچ استاندار پس از اطلاع از تصمیم آیت الله میلانی و بدون اطلاع از اقدامات ساواک دستور می دهد که مجلس شیخ محمد کرمانی را جمع و از منبر رفتن وی در محل نماز میلانی جلوگیری شود و سرلشگر ارفع را به منزل می فرستد که از او دلجوئی کند.
گرچه اقدام استاندار بدون نظر خاصی و فقط به علت ضعف صورت گرفته ولی اثر نامطلوبی در مشهد گذارده و باعث قدرت میلانی شده است تیمسار استاندار مدعی هستند که از طرف دربار شاهنشاهی به ایشان توصیه شده که از روحانیون تحبیب و با آنها با مدارا رفتار شود و اضافه نمودند که تصور می کردم این قبیل دستورات دربار را ساواک مرکز به ساواک خراسان اطلاع می دهد.
با عرض مراتب فوق به استحضار تیمسار ریاست ساواک می رساند که تحبیب قمی و میلانی که عناصری خبیث و نسبت به شاهنشاه کینه و عناد شدیدی دارند به هیچ وجه صلاح نیست و بایستی در هر فرصت آنها را کوبید که قدرت اظهار وجودی نداشته باشند کما این که در این مدت نداشته و ندارند.
پیشنهاد ساواک این است که علماء و روحانیون و سایر امور مذهبی در خراسان (برعکس نقاط شمالی و آذربایجان) نبایستی تقویت شود بلکه عناصر افراطی مذهبی را که کانون آنها در مشهد است به هر وسیله ای شده روز به روز ضعیف تر شده و اعمال و رفتارشان تحت مراقبت قرار گیرد.
مراتب جهت استحضار به عرض رسید.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان.
سرتیپ بهرامی رونوشت تهیه و در پرونده شیخ محمد کرمانی ضمیمه گردید.
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید فرمودند در بولتن درج گردد آقای ازغندی در بولتن درج شود.
در بولتن درج شده است 9 /5 /45