جناب آقای سیروس فرزانه1
تاریخ سند: 22 مهر 1346
جناب آقای سیروس فرزانه1
متن سند:
شماره: 4992 تاریخ:22 /7 /1346جناب آقای سیروس فرزانه1
حسب‌الامر مبارک علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران خواهشمند است اجناس مشروحه ذیل:
1ـ 10 کیلو خاویار
2ـ مقداری ودکای سلطانیه
3ـ 10 کیلو پسته
4ـ 10 کیلو آجیل زمستانی از قبیل گردو ـ توت و غیره
5ـ 10 کیلو نان نخودچی
6ـ مقداری از کنسروهای غذائی ایران
را تهیه و برای جناب آقای رهنما2 سفیر شاهنشاهی ایران در برن فرستاده شود تا در مهمانی که در روز پنجم آبان ماه /46 ترتیب خواهند داد از این اجناس استفاده نمایند.
متشکر می‌شوم در این‌مورد اقدام لازم معمول و صورت‌حساب آن را حضور محترم سرکار عیله خانم فریده دیبا تقدیم نمائید که وجه آن پرداخت شود. ـ
پیشکار علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران. فضل‌الله نبیل
توضیحات سند:
1. سیروس فرزانه، فرزند حسن در سال 1306 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. وی تحصیلات خود را تا دیپلم فنی مخابرات ادامه داد و سمت‌هایی از جمله: مدیر کل فرودگاه مهرآباد، معاون وزارت راه، معاون تشریفات دربار شاهنشاهی، آجودان کشوری شاه، و... را عهده دار بود. نامبرده از عناصر وفادار به رژیم پهلوی و شخص شاه بود. طبق گزارش ساواک در اکثر سفرهای خارج از کشور همراه وی بوده و به دریافت نشان‌های متعددی (حدود 30 عدد) مفتخر شده است. در طول خدمت وی در سمت سرپرست سازمان جلب سیاحان مواردی از سوءاستفاده مالی وجود داشته که طبق گزارش ساواک: «سیروس فرزانه معاون پیشین نخست وزیر و سرپرست سازمان جلب سیاحان در بین مردم فردی نادرست شناخته می‌شود و در جریان تجهیز و آماده کردن هتلها در جشن دو هزار و پانصدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران بحث‌های زیادی مبنی بر سوءاستفاده‌های وی وجود داشته است....موردی که برای تعقیب وی مدرک موجود است مربوط به جریان پرداخت مبلغ دو میلیون و دویست هزار ریال از طرف دفتر فرح به سازمان جلب سیاحان می‌باشد...دفتر فرح طی نامه‌ای چکی به مبلغ 000 /200 /2 ریال به سازمان جلب سیاحان ارسال و درخواست می‌نمایند وصول آن را اعلام دارند. مقارن این امر سازمان جلب سیاحان در وزارت اطلاعات ادغام و سیروس کنار گذارده می‌شود پس از چندی دفتر فرح وصول چک را از وزارت اطلاعات درخواست می‌کند. در بررسی معلوم می‌شود که سابقه‌ای از نامه و چک موجود نیست، بعد که تحقیق می‌شود روشن می‌گردد سیروس فرزانه نامه را از بین برده و چک را نیز بوسیله شخصی به نام الیاس که صراف است وصول کرده و بعد که از وی تحقیق شده گفته است وجه را دریافت و به مهدی بهره‌مند معاون وقت جلب سیاحان داده است. در حالیکه چنین نبوده و مشخص نگردیده که پول مذکور چه شده است. از ماجرای اخیر کریم پاشا بهادری رئیس دفتر فرح، غلامرضا کیان پور، وزیر وقت اطلاعات و جهانگردی کاملاً اطلاع دارند و باید از آنها سئوال و پرونده تشکیل شود. اما اتفاقی نمی‌افتد و پیگیری جدی هم به عمل نمی‌آید و فرزانه به چپاول‌های خود ادامه می‌دهد تا سال 1355 که به علت بیماری قلبی با بازنشستگی وی موافقت می‌شود.»(اسناد ساواک- پرونده انفرادی)
2. حمید رهنما، فرزند زین‌العابدین در سال 1291 ﻫ ش در خانواده‌اى متمول در تهران به دنیا آمد. نامبرده پس از سپرى کردن تحصیلات مقدماتى به دانشگاه تهران راه یافت و در رشته‌ی حقوق لیسانس گرفت و مدتى نیز در دانشگاه بیروت در رشته‌ی علوم سیاسى تحصیل کرد. حمید رهنما کار مطبوعاتى خود را از مدیریت روزنامه‌ی ایران آغاز کرد و مدتى نیز عضو شوراى عالى تبلیغات بود. مشارالیه ابتدا در سازمان برنامه و بودجه استخدام شد و از طرف آن سازمان جهت تحصیل در رشته‌ی امور بازرگانى به انگلستان رفت و در مراجعت به ایران ابتدا در وزارت خارجه و در سال 37 به عنوان بازرس در شرکت قند استخدام و پس از مدتى به مدیریت شرکت سهامى نساجى برگزیده شد. نامبرده همزمان با عضویت در هیأت مدیره‌ی شرکت نفت در سازمان برنامه نیز به عنوان بازرس همکارى داشت و در سال 1350 وزیر اطلاعات شد. گزارش ساواک در سال 53 حاکى است که به دستور نامبرده‌ی بالا به نام بودجه‌ی وزارت اطلاعات حدود 300 الى 400 جلد کتاب خطى قدیمى به ارزش یک میلیون و هفتصد هزار تومان خریدارى شد، ولى کلیه‌ی این کتاب‌ها و عکس‌هاى قدیمى را حمید رهنما به منزلش برده است. وی در سال 1353 به عنوان رئیس هیأت نمایندگى ثابت ایران در یونسکو انتخاب شد، در حزب مردم اقبال عضویت داشت، مدیر روزنامه‌هاى ایران و تلاش بود، به عنوان دانشیار در دانشگاه صنعتى تدریس مى‌کرد و در باشگاه ورزشى شاهنشاهى عضویت داشت. نامبرده در مصادر مختلف مدیریتى علاوه بر سستى و ناتوانى، داراى سوء استفاده‌هاى زیاد مالى بود و در زمینه مفاسد اخلاقى نیز در دوران وزارت شهرت زیادى داشت. حمید رهنما در سال1357 در خارج از کشور درگذشت.