تاریخ سند: 23 آذر 1357
متن سند:
گزارش خبر
موضوع : اقدامات دادگستری
اخیرا از طرف دادگستری استان اقداماتی در زمینه رسیدگی به وقایع روزهای 20 و 21 /9 /57 زاهدان که ضمن تظاهرات تعدادی شیشه مسجد جامع شکسته شده بود آغاز شده و دو روز قبل نیز آقای نوراله مسرت مسئول هیئت زابلیها باتهام تحریک مردم وسیله دادسرا بازداشت گردیده است.
نظریه شنبه ـ خبر صحت دارد.
نظریه یکشنبه ـ متعاقب اهانت شیخ نصراله اسدی واعظ مشهدی به نوراله مسرت مسئول هیئت زابلیهای زاهدان تعدادی از زابلیها در صدد انتقام بر آمده و قصد کتککاری شیخ اسدی را داشته اند و نیز تظاهراتی از طرف آنان بر علیه خمینی در روزهای 20 و 21 /9 /57 در
خیابانهای زاهدان صورت گرفت که بعضا اعمال خشونت آمیزی از ناحیه آنان دیده شد و انگیزه
بازداشت آقای مسرت نیز بر همین اساس بوده است.
عیار
نظریه سه شنبه ـ بعد از اینکه شیخ اسدی در مسجد زابلیها حاجی نوراله مسرت
مسئول هیئت زابلیها را مورد اهانت قرار میدهد روز بعد مبادرت به راه پیمائی
نموده و در حدود 4000 نفر از طبقات مردم زاهدان از جمله دانشجویان و
دانش آموزان را در خیابانهای شهر بگردش و راه پیمائی وادار می نماید که در این
راه پیمائی ضمن حمل پرچم قرمز و عکسهائی از خمینی شعارهای ضد ملی و
میهنی نیز داده میشود بهمین مناسبت مردم زابل و بعضی بلوچها از این عمل
ناراحت شده و بعد از ظهر به مسجد جامع هجوم برده پرچمهای سرخ و
عکس های خمینی را پاره و چند جام از شیشه های منزل شیخ محمد کفعمی را که
در جنب مسجد واقع گردیده و میزبان شیخ اسدی بوده میشکنند و یادآور میشوند
چنانچه منبعد به مقدسات ملی آنان اهانت گردد با شدت عمل مواجه خواهند شد
تا روز عاشورا که شیخ اسدی مجددا در حدود 1500 نفر از طبقات مردم را در
مسجد جامع جمع نموده و ضمن قرائت اعلامیه هائی از خمینی و طالقانی شروع به
سخنرانی نموده (دستور داده بود که بلندگوهای مسجد جامع را که هشت عدد
میباشد مورد استفاده قرار دهند تا اکثریت مردم زاهدان گفتار او را بشنوند) و
مطالبی بر خلاف مصلحت و علیه معتقدات ملی و مردم سیستان و بلوچستان ایراد
تا آنان را نسبت به رژیم و دستگاه حاکمه بدبین نماید در خلال این مطالب نیز گاها
شعارهائی توهین آمیز به 66 از حاضرین در جلسه میخواست که او را همراهی کنند مردم زابل و تعدادی از بلوچها که شاهدوستی جز خون و وجود آنان است از این بابت ناراحت شده و در
صدد تلافی بر آمدند و متعاقبا با دادن شعارهای ملی و میهنی در خیابانها زاهدان براه افتاده و از
کسانی که اتومبیل داشتند تقاضا میکردند که عکس شاهنشاه را به شیشه ماشین خود بزنند در این گیر و دار چند نفر از دبیران و کارمندان دولت که مخالف رژیم بودند از زدن عکس
شاهنشاه خودداری که مورد ضرب واقع میگردند از جمله ابراهیم میری (یکی از دبیران مخالف و افراطی) بهمین مناسبت مخالفین که وضع را باین منوال میبیند برای سرکوب کردن موافقین در شهر شایع مینمایند که بلوچها قصد حمله به منازل اهل تشیع را دارند و کارمندان دولت و اهل تشیع که وضع را نامساعد میبینند روز 23 /9 /57 به دادگستری مراجعه و متحصن میشوند ولی موقعی که تعداد اجتماع کنندگان در دادگستری به 1500 نفر میرسد جریان رنگ سیاسی بخود میگیرد کارمندان دولت که در مقابل عمل انجام شده ای قرار گرفته بودند محل را ترک ولی چون بازپرس و دادستان زاهدان با تظاهر کنندگان به نفع دولت نظر خوبی
نداشته اند برای سرکوب کردن آنان قطع نامه ای تنظیم تا به استحضار جناب وزیر
دادگستری برسد ولی چون جنبه سیاسی داشته و تقاضای تعویض کلیه مقامات
انتظامی محل شده بود کسی آنرا امضاء نمی کند ولی دادستان و بازپرس مربوطه
ضمن تماس تلفنی با جناب وزیر دادگستری روز بعد حاجی مسرت را که یکی از
متنفذین و رئیس انجمن شهر زاهدان است باتهام تحریک مردم بازداشت موقت
مینماید که این عمل شدیدا موجب ناراحتی مردم شاهدوست زابل شده و معتقدند
دادستان بایستی شیخ اسدی و امثالهم را بازداشت کند که موجب ناامنی و اغتشاش
منطقه شده است نه حاجی مسرت که مردی است شاهدوست و وطن پرست
احتمال دارد مردم زابل که مردمی شاهدوست و وطن پرست هستند از روی
ناراحتی و نارضائی اقداماتی علیه دادستان و مقامات دادگستری انجام دهند که
تلافی کرده باشند علیهذا بمصلحت است بنحوی از انحا موجبات آزادی حاجی
مسرت فراهم و نسبت به انتقال رئیس دادگستری و دادستان و بازپرس مربوطه و
تحت تعقیب قرار دادن مخالفین اقداماتی بعمل آید.
قابوس
نظریه سه شنبه مورد تایید است.
نظریه چهارشنبه ـ اسامی افرادیکه در تحصن فوق مطالبی اظهار داشته و یا فعالیت حاد
میکردند متعاقبا بعرض خواهد رسید.
ماکان
نظریه 11 / ه ـ
توضیحات سند:
* امروز (23 /9 /57) امام خمینی با خبرنگار نشریه «اونیتا» ارگان حزب کمونیست ایتالیا مصاحبه کرد و به پرسش های او پاسخ دادند.
ایشان در جواب سؤالی درباره شرکت مارکسیست ها در مبارزه مردم ایران گفتند : «امروز اسلام به صورت یک مکتب مترقی که قادر است تمام نیازهای بشر را تأمین کند و مشکلات او را حل نماید مورد توجه همه مسلمین جهان بخصوص ملت مسلمان ایران قرار گرفته است.
بیش از نود و پنج در صد مردم ایران مسلمانند و خواستار استقرار حکومت اسلامی و اجرای قوانین مترقی اسلامند و تمامی قشرها در سراسر کشور در این خواستها هم صدا و در صف واحدند.
و اگر عده ای که شماره آنها بسیار محدود است شعاری غیر از اسلام دارند یا مغرضند، که اگر مأمور خود رژیم ایران
نباشند از قدرتهای خارجی دستور می گیرند و یا به علت این که اسلام را نشناخته اند و
آن چه را از اسلام شنیده اند از تبلیغات غلط و انحرافی بوده است ؛ از این جهت به سایر
مکتبها پناه برده اند و این عده را ما معتقدیم با پیاده شدن اسلام به آغوش آن بر
می گردند.
» (صحیفه امام، ج 5، صص 231 و 232)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 20 صفحه 253