تاریخ سند: 14 دی 1357
متن سند:
مخابره تلگراف از طرف کریم سنجابی به عبدالجلیل جلیلی روحانی سرشناس
کرمانشاه در رابطه با حوادث اخیر شهر مذکور
روز 14 /10 /57، کریم سنجابی رئیس هیئت اجرائی جبهه ملی تلگرافی در رابطه
با حوادث و وقایع اخیر شهر کرمانشاه به عبدالجلیل جلیلی روحانی قشری و
سرشناس این شهر مخابره کرده است.
متن تلگراف مزبور بشرح زیر میباشد:
محضرت آیت اله جلیلی دامت برکاته :
اخبار دردناک کشتار فجیع مردم قهرمان کرمانشاه بوسیله عمال سلطنت
استبدادی قلب هر مسلمان شرافتمند و ایرانی میهن دوست را جریحه دار ساخته است، در مقابل مردمی که بی سلاح و جان بر کف برای دفاع از ایمان خود و استقلال کشور بپا
خاسته اند، عمال استبداد و استعمار با گلوله آتشین بآنها پاسخ میدهند.
مردم قهرمان کرمانشاه در طول تاریخ پر افتخار نهضت ملی همواره در صف اول مبارزه جانفشانی کرده اند و اکنون نیز علیرغم همه سرکوبیها و توطئه ها در مبارزه قهرمانانه
پایداری میکنند ضمن عرض تسلیت خدمت شما و قاطبه مردم شریف کرمانشاه و ملت ستمدیده ایران امیدواریم مبارزه قاطع مردم به یمن وحدت و یکپارچگی و مقاومت سرسختانه
همگان و هدایت داهیانه روحانیت ارجمند، تا پیروزی نهائی ادامه یابد.
ارزیابی خبر :
مخابره تلگراف مذکور با متن فوق از جانب کریم سنجابی جهت روحانی یاد شده صحت دارد.
توضیحات سند:
* امروز (14 /10 /57) در کرمانشاه تظاهراتی شکل گرفت که در گزارش رئیس
ساواک آن استان، همدانیان
چنین منعکس شد: «ساعت
1500 روز جاری حدود 500
نفر از جوانان و طبقات مختلف در کرمانشاه ضمن دادن شعارهای ضد ملی در بعضی از خیابانها به راه پیمائی آرام پرداخته و بعد به گورستان شهر عزیمت و سپس ضمن راه پیمایی تا
حدود مسجد معتضدی حرکت و در ساعت 1730 متفرق شدند.
ضمنا در روز جاری 80% مغازه های شهر تعطیل بوده است.
» (16552 ه ـ 14 /10 /57) همین گزارش اضافه می کند که «از ساعت 900 روز جاری عده ای در حدود 5000 نفر از طبقات مختلف شهرستان سقز به مناسبت هفته کشته شدگان در حالی که روحانیون در پیشاپیش آنها بودند به راه پیمایی آرام پرداخته اند و سپس به گورستان شهر عزیمت و در ساعت 1330 متفرق گردیدند.
» روزنامه اطلاعات در شماره 16622 خود نوشت که تعداد شهدای کرمانشاه در کشتار دهم دی ماه حدود 200 نفر بوده و تعداد مجروحان هم حدود یکهزار تن.
«حدود 60 هزار نفر از کشته شدگان ساکن شهرهای اطراف کرمانشاه بودند که در شهرهای خود به خاک سپرده شدند و بیش از یکصد جنازه نیز در گورستان باغ فردوس کرمانشاه خاکسپاری گردید.
تعدادی از اجساد کشته شدگان نیز در پزشکی قانونی و سردخانه بیمارستان 200 تختخوابی کرمانشاه قرار دارد که مجهول الهویه هستند.
» («ضمیمه»، ص 3)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 23 صفحه 218