تاریخ سند: 8 مهر 1357
جرم علنی همایون
متن سند:
نامه ای رسیده است که بحث ما را درباره مطبوعات و دولتها ناتمام می گذارد،
زیرا خود روشنائی بزرگی به گذشته است، این نامه نخست از آیندگان و همایون
سخن می گوید و سپس از روزنامه سازیهای هویدا در آمریکا و اروپا.
و اگر امروز
و در این مرحله چاپ نشود حیف است.
نامه چنین است.
روزی که آیندگان با کمک
هویدا، جواد منصور پا
گرفت وزارت اطلاعات
دربست در اختیار آیندگان
بود و بیش از 50 درصد
آگهی های دولتی به دستور
منصور و یا مباشرت
آرین پور مدیرکل وقت
مطبوعات به آیندگان
اختصاص یافت و هویدا
تمام امکانات و کمکهای
مالی و معنوی دولت را بپای
روزنامه ای ریخت که به
فرزند نامشروع هویدا ـ
منصور معروف شده بود.
همایون که به وزارت
اطلاعات رسید دوران بره کشان آیندگان شروع شد.
زیرا به اداره آگهی های
وزارت اطلاعات دستور داد روزنانه بین 35 تا 40 درصد آگهی های دولتی را
اختصاص به آیندگان بدهند و این آگهی هائی بود که وزارت اطلاعات در تهران
توزیع میکرد.
سهم آیندگان در آگهی های دولتی قبل از آمدن همایون در حدود
15 درصد بود.
همایون به مسئولان ادارات اطلاعات و جهانگردی در شهرستانها نیز دستور داد
در توزیع آگهی های دولتی برای آیندگان اولویت قایل شوند و روزنامه که تا قبل
از همایون به وزارت اطلاعات در 16 صفحه منتشر می شد در 32 ـ 38 تا 42 صفحه به نسبت آگهی ـ
انتشار یافت.
و افزایش صفحات آیندگان موجب جذب کارگران و مطابع تهران به چاپخانه آیندگان شد و
از این لحاظ هم برای سایر مطبوعات تهران دشواریهائی بوجود آمد.
البته همایون سعی داشت دستوری که درباره آگهی آیندگان داده بود شفاهی باشد ولی مسئولان اداره
مطبوعات هر طور بود از او دستور کتبی گرفتند و این سند برای اثبات جرمی که اتفاق افتاده کافی است.
در این مدت آیندگان از تهران و شهرستانها بین روزی 70 تا 100 هزار تومان آگهی دولتی داشت که ظرف
یک سال وزارت همایون چیزی از بین 25 تا 30 میلیون تومان می شود و عنوانی جز تجاوز به وجوه
عمومی برای انتفاع شخصی نمی تواند داشته باشد و اگر قرار باشد دولت «دقیقا به حسابهای گذشته»
رسیدگی کند، بی شک رسیدگی به این «حساب» که در آن پای یک وزیر سابق به میان می آید ضرورت تام
دارد.
روزی که همایون از وزارت اطلاعات رفت، اول کاری که مسئولان اداره مطبوعات کردند این بود که
سهمیه آگهی آیندگان را به وضع سابق برگرداندند و به ادارات اطلاعات و جهانگردی شهرستانها نیز
دستور دادند آیندگان دیگر در تقسیم آگهی ها اولویت ندارد.
اما اگر این بره کشی با وزارت همایون پیمان یافت بحثی که هنوز تازگی دارد نقض قانون مطبوعات ملی دو
سال اخیر درباره روزنامه آیندگان است که به طور غیر مجاز منتشر می شود ماده 6 قانون مطبوعات
مصوب، امرداد 1334 می گوید «در هر شماره روزنامه و مجله باید نام و نام خانوادگی صاحب امتیاز و
سردبیر و مدیر (در صورتی که سردبیر و مدیر داشته باشد) و همچنین اداره نشریه و نام و نشانی چاپخانه که
در آن به طبع می رسد قید شود، و ماده 29 قانون می گوید : «هر صاحب امتیاز برخلاف مواد 2 یا 6 یا 7 یا 8
یا 9 و یا تبصره یک ماده 4 و تبصره 3 ماده پنجم این قانون مبادرت بر انتشار روزنامه یا مجله کند به
پرداخت ده هزار تا پنجاه هزار ریال محکوم می شود و در صورتی که قادر به پرداخت جریمه نباشد، به نظر
دادگاه به حبس تأدیبی از پانزده روز تا دو ماه محکوم خواهد شد، و تبصره در موارد فوق فرماندار محل
دستور تعطیل روزنامه یا مجله را می دهد و مراتب را برای «تعقیب قانونی به دادستان شهرستان اعلام
خواهد نمود، ماده 27 می گوید : «مطبوعاتی که در آن دستور ماده 6 مراعات نشده باشد از یک تا سه هزار
ریال محکوم می شود...
»
متجاوز از دو سال است که برخلاف ماده 6 قانون مطبوعات در آیندگان از صاحب امتیاز و مدیر مسئول
نامی به میان نیست و طبق مقررات ماده 26 قانون انتشار آیندگان غیر قانونی است و تبصره ذیل ماده 26
قانون مطبوعات باید اجرا شود و فرماندار تهران در تمام این مدت به وظایف قانونی خود عمل نکرده و
دستور تعطیل آیندگان و تعقیب ناشران آن را به دادستان تهران نداده است که این نقض آشکار قانون است و
فرماندار تهران باید جوابگوی آن باشد.
ولی بی اعتنائی فرماندار تهران نسبت به مقررات قانون چیزی از مسئولیت وزارت اطلاعات که مجری
قانون است نمی کاهد و وزارت اطلاعات تا به حال باید به فرماندار تهران در این زمینه توجه خاطر داده
باشد.
مطلب دیگری که باز تازه است این است که روزی که هویدا ـ جواد منصور آیندگان را علم کردند قسمتی از
سهام آن را به دولت اختصاص دادند.
سهام دولت اکنون کجاست و چه صورتی دارد؟ و آیا اینکه زمان
بدرکابی همایون با دولت، هویدا مشاور مطبوعاتی خود، منصور محسنین را شبانه به آیندگان فرستاد و او
سهام دولت را گرفت و به صندوق نخست وزیری سپرد، راست است؟
اینها اندکی از ماجرای آیندگان است و مطالبی است که باید روشن شود، غیر از اینها روزنامه سازی هویدا
در خارج از کشور است که باید مورد مطالعه قرار گیرد.
روزنامه سازی در انگلیس و آمریکا که خود بحثی
مستقل است و حیف است تحت الشعاع ماجرائی از طفل نامشروع تهرانی هویدا ـ منصور قرار گیرد.
در پرونده کلاسه 471349 روزنامه پیغام امروز بایگانی شود.
9 /7 /57
منبع:
کتاب
مطبوعات عصر پهلوی - روزنامه آیندگان به روایت اسناد ساواک صفحه 384