موضوع: سازمان مخفی (کوک)
تاریخ سند: 15 خرداد 1344
موضوع: سازمان مخفی (کوک)
متن سند:
شماره: 468 /322 تاریخ: 15 /3 /1344موضوع: سازمان مخفی (کوک)
در حال حاضر سازمان مزبور با بی‌نظمی و بی‌توجهی شدید اعضای خود مواجه شده و اکثر کمیته‌ها تشکیل جلسه نمی‌دهند و شدیداً از طرز عمل اولیاء سازمان انتقاد می‌کنند و چون طبق معمول در اکثر حوزه‌ها هنگام تشکیل جلسات آنها یک نفر نماینده از سازمان کوک معرفی و در جلسات کمیته‌ها شرکت می‌کند، اعضاء کمیته‌ها به نماینده اعزامی از مرکز سازمان کوک فوق‌العاده بی‌اعتنایی می‌کنند و به آنها می‌گویند (شما به عنوان کارمند سازمان کوک از دستگاه حقوق می‌گیرید و باید در مقابل دریافت حقوق انجام وظیفه کنید، ولی اعضای کمیته‌ها [که] پولی دریافت نمی‌کنند، وظیفه‌ای در مقابل سازمان ندارند. (به ویژه آنکه سرلشگر همایونی و سایر اولیای کوک، توجهی به خواسته‌ها و نظرات اعضای کمیته‌ها ندارند.)
کمیته مربوط به سپهبد کیا به هیچ‌وجه تشکیل نمی‌شود و رابطه ایشان با سازمان کوک به کلی قطع شده و گله و کدورت شدیدی با سرلشگر همایونی دارند. لیکن عده زیادی از اولیا و کارمندان سازمان کوک، با تیمسار سپهبد کیا رابطه و دوستی خود را حفظ کرده‌اند، (مانند سرلشگر طائرپور. سرتیپ حاتمیان و چند نفر دیگر).
سرلشگر همایونی چندی پیش به‌علت زمین‌خوردگی پایش شکسته و در منزل بستری گردیده و چون معالجات انجام شده موجب بهبودی کامل ایشان نشده، لذا قرار بوده گزارش شرفعرضی به پیشگاه مبارک ملوکانه تهیه و استدعا شود اجازه فرمایند به خرج سازمان نیروی مقاومت ملی، برای معالجه به خارج از کشور (اروپا) اعزام شود؛ لیکن چون در نظر گرفته شده یک هیئت پارلمانی از نمایندگان مجلس شورای ملی به کشور آلمان مسافرت کنند، سرلشگر همایونی را هم رئیس مجلس شورای ملی جزء هیئت پارلمانی ایران انتخاب کرده‌اند تا ایشان بتواند ضمن مسافرت به آلمان، نسبت به معالجه خود اقدام کند و به این ترتیب تصور می‌رود موضوع اعزام سرلشگر همایونی به خرج نیروی مقاومت ملی به خارج از کشور، منتفی شده باشد و یا آنکه احیاناً ممکن است موافقت اعلیحضرت همایونی در مورد اخیر کسب شود و در نتیجه ضمن دریافت مخارج مسافرت خود به آلمان (از مجلس شورای ملی)، از محل اخیر نیز هزینه معالجه دریافت نماید.
نظریه:
سرتیپ حاتمیان عضو سازمان، به طور خصوصی در مورد نفوذ شدید عناصر توده‌ای در دستگاه قضایی دادگستری و اینکه عده زیادی از قضات چپی و سابقه‌دار در دادگستری مشغول کار می‌باشند، اظهار نموده که در این مورد چندین بار گزارش به عرض شاهنشاه رسیده و شاهنشاه به این مطلب استحضار کامل حاصل فرموده و در روز عید غدیر گذشته، پس‌از آنکه سروری1 رئیس دیوانعالی کشور، در مراسم سلام به حضور شاهنشاه تبریک عرض نموده، اعلیحضرت همایونی به ایشان فرمودند شما از طرف خود تبریک بگو (نه از طرف آن عده از قضات توده‌ای که در مراسم تشییع جنازه و مجلس ترحیم آن خائن وطن‌فروش شرکت کرده‌اند) و مقصود شاهنشاه از خائن مزبور، نورالدین الموتی وزیر سابق دادگستری بود که چندی قبل فوت کرده و عده زیادی از قضات متمایل به توده‌ای‌ها (یا توده‌ای)، در تشییع جنازه و ختم او شرکت کرده بودند.
سرتیپ حاتمیان افزوده، با این ترتیب شخص اعلیحضرت همایونی وقوف کامل به مسائل کشور دارند، منتها طبعاً مصلحت نیست که در مورد طرد عناصر ناپاک و توده‌ای یا رشوه‌خوار، اوامر مؤکد و صریح صادر فرمایند. عیناً به‌استحضار ریاست بخش 304 برسد. 18 /3
خواهشمند است هرگونه اقدام درباره مفاد اطلاعیه با نظر بخش 322 انجام شود.
توضیحات سند:
_1. محمد سرورى در سال 1276 ش در تهران متولد شد. وی که در استخدام وزارت امور خارجه بود به قسمت بازرسى وزارت دادگسترى منتقل شد. از 1311 ﻫ ش دادستان تهران، دادستان دیوان کیفرى و دادستان محاکم مالیه بود. وی در سال‌های 1314 و 1315 مدیر کل وزارت مالیه شد و تا دو سال بعد از آن در رأس هیئتى به کشورهاى اروپایى رفت. در 1318 معاون وزارت عدلیه شد و چندى کفالت آن را در کابینه احمد متین‌دفترى به عهده داشت. در کابینه مرتضى قلى‌بیات در 1323 وزیر کشور و در کابینه حکیمى در سال 1326 وزیر دادگسترى شد. در 1330 عضو هیأت مختلط بر نظارت در امر خلع ید بود و یک سالى هم ریاست دیوان عالى کشور را عهده‌دار شد. در 1328 به عنوان نماینده دوره اول مجلس سنا از تهران برگزیده شد و در 1335 ریاست دیوان عالى کشور را به دست گرفت. وى در 1370 درگذشت.
(مجله گنجینه اسناد شماره 2، 3، ص 75 ـ 84)