صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: دکتر علی امینی نخست‌وزیر پیشین

تاریخ سند: 6 شهریور 1346


موضوع: دکتر علی امینی نخست‌وزیر پیشین


متن سند:

به: ۳۲۱ شماره: 16445 /20 /7/م
از: 20 /7/م تاریخ: 6 /6 /46
موضوع: دکتر علی امینی نخست‌وزیر پیشین

قبل از ظهر روز سه‌شنبه 31 /5 /46 دکتر علی امینی نخست‌وزیر اسبق ضمن یک مذاکره خصوصی راجع به وضع کشورهای عربی می‌گفت تصمیم اعراب برای عدم فروش نفت به امریکا از جمله تصمیمات بسیار عادی است که اقتصاد کشورهای عربی را بهم خواهد ریخت و حتی کارهای کشور کویت را فلج خواهد نمود و هرچه تاکنون برای پیدا کردن راه‌حل تلاش می‌کنند به جائی نرسیده‌اند و در این ماجرا اول تقصیر متوجه کشور سوریه بود و پای سایر کشورها را به میان کشید و باعث شد که کشور شوروی علناً در خاورمیانه دخالت کند و همان طوری که در گذشته نظر من بود باز هم باید بگویم اگر وضع نفت مطابق تز پیشنهادی من موقع سفیری در آمریکا در خاومیانه حل نشود هر چند سال یکبار چنین تصادمهایی درکشورهای خاورمیانه بروز خواهد کرد.
دکتر امینی افزود مطالب دیگر اینکه ما هم به واسطه همسایگی با اعراب از آنها طرفداری می‌کنیم ولی آنها هنوز هم شما را به حساب نمی‌آورند و حتی اگر اتحادیه کشورهای عربی سربگیرد این اتحادیه به طور ما خواهد بود و در این موقع ما که صاحب نفت هستیم باید از موقعیت فعلی که در کشورهای عربی جریان دارد برای خودمان استفاده کنیم. راجع به تعقیب تیمسار بختیار1 دکتر امینی اظهار داشت حالا هم خودشان و هم مردم متوجه شدند که من با بیرون کردن او چه خدمتی کردم ولی با وجود این من صدور اعلامیه و غیره را صلاح نمی‌دانستم زیرا با این کار علاوه بر اینکه او را بزرگ کردند و یک لولو ساختند به بی‌دقتی و عدم توجه خودشان که با گزارشات بختیار صدها نفر را اعدام کردند اعتراف نمودند و حالا که رفته بود کافی بود او را مراقبت کنند و اگر او در خارج تحریکاتی می‌کند و میتینگ راه می‌اندازد نباید بترسید زیرا این‌ کارها را برای بزرگان هر کشور بوجود می‌آورند و من واضح‌تر بگویم اطلاع دارم که بختیار ملاقات‌هایی با عبدالناصر و بعضی کشورهای سرحدی ایران داشته ولی به واسطه اعمال ‌ش و تنفر مردم کسی به او توجهی ندارد و باز هم می‌گویم انتشار اعلامیه در موقع تعقیب او بسیار بد بود و همانطوری که به دفاتر رسمی به طور محرمانه دستور داده بودند معاملاتی روی املاک او صورت نگیرد بهتر بود جریان تعقیب او را هم محرمانه عمل می‌کردند.
درباره انتخابات مجلسین دکتر امینی اضافه کرد هر روز مطالبی از وضع انتخابات می‌شنوم که واقعاً افتضاح بوده و کارهایی کرده‌اند که صد رحمت به آن مجلس که ابطال شده و اینطور به نظر می‌رسد که این وضع دوامی ندارد و خود اعلیحضرت هم از وضع آنها عصبانی است ولی به واسطه تشکیل مجلس مؤسسان در نظر نیست بگویند انتخابات غلط و مخدوش بود بلکه در صدد هستند راه‌حل دیگری برای ابطال آن پیدا کنند.
در حدود ساعت ۱ بانو ملکه اعتضادی به منزل دکتر امینی آمد و دکتر امینی به طور کنایه گفته این خانم هم از انتخابات ناراضی است.
نظریه‌:
در محافل مختلف تهران راجع به ابطال انتخابات و انحلال مجلس جسته گریخته مطالبی شیده می‌شود.

توضیحات سند:

1- سپهبد تیمور بختیار:
تیمور بختیار از طوایف بختیاری است او ساکن تهران بود و در سی سالگی سرهنگ ۲ سوار بود در زمان حوادث آذربایجان تیمور بختیار داوطلبانه به ستون اعزامی به آذربایجان پیوسته و در حوالی مراغه داوطلب سرکوب یک پایگاه فرقه دمکرات شده است و با جسارت تعدادی را کشته و بقیه متواری شدند.
تیمور در زمان مصدق سرهنگ تمام و فرمانده تیپ زرهی مستقر در کرمانشاه بود. انگلیسی‌ها با اینکه وی از خوانین بختیاری بود اما برای او پرونده مستقل تشکیل دادند این تیپ اولین تیپی بود که در ۲۸ مرداد سال ۳۲ خود را شبانه به تهران رساند تیمور بلافاصله به دستور آمریکایی‌ها فرماندار نظامی تهران را ایجاد کرد. در این مقام بی‌دادها کرد و به قلع و قمع پرداخت فداییان اسلام را به جوخه اعدام سپرد. او تا سال ۱۳۳۵ که سرلشگر بود. به پیشنهاد آمریکاییان به درجه سپهبدی رسید و رئیس ساواک شد او تا سال ۱۳۳۹ رئیس ساواک به سود تیمور ناسزاگویی خود را علیه دکتر امینی شروع کرد و شاه که می‌دانست آمریکا از امینی حمایت می‌کند دستور داد بختیار را به فرودگاه ببرند و اروپا بفرستند و در ژنو با زد و بندهای با انگلیس و امریکا پرداخت. بختیار به فرانسه رفت و در آن جا کاملاً تحت کنترل بود سپس به لبنان و عراق رفت و اوج فعالیت او در عراق بود که از امکانات رژیم بعث برخوردار بود در بغداد تعدادی افسر فراری و بازنشسته را دور هم جمع کرد و با دکتر رادمنش دبیر‌کل حزب توده روابطی ایجاد کرد. سرانجام تیمور بختیار توسط یکی از اطرافیانش که رئیس شبکه مخفی حزب توده و مأمور ساواک بود کشته شد.
رک: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج ۱ ص ۴۲۱
تیمور بختیار به روایت اسناد ساواک. ۳ جلد، تهران، مرکز بررسی‌های تاریخی

منبع:

کتاب علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 331


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.