موضوع: درباره آقای قمی و میلانی
تاریخ سند: 7 فروردین 1342
موضوع: درباره آقای قمی و میلانی
متن سند:
تاریخ:7 /1 /1342موضوع: درباره آقای قمی و میلانی
امروز از طرف آقای قمی و میلانی اعلام شد شفاهاً به همه مدارس که طلبه دارد تا سه روز در خیابان‌ها و در صحن تردد نکنند که از طرف دولت به چند تا [از]زن‌ها گفته‌اند که طلبه‌ها را به بهانه‌ای شما بگیرید بعد پاسبان می‌آید می‌گیرد.1 ضمناً کلیه درس‌ها تعطیل [است]، حتی درس ادیب نیشابوری.2
در گزارش روزانه به مرکز اعلام شود.
انتخابات بانوان
توضیحات سند:
1. با توجه به ماجراهای دوم فروردین مدرسه فیضیه قم و سوم فروردین در مقابل منزل آقای آیت‌الله قمی در مشهد و تعقیب طلاب، در مشهد شرایط پلیسی حاکم بوده و شایع شده بود که قصد دستگیری طلبه‌ها را دارند.2. محمدتقی ادیب نیشابوری (دوم) متخلص به «راموز» در سال 1310ق. در خیرآباد از قرای بلوک عشق‌آباد نیشابور چشم به جهان گشود. پدرش اسدالله که از دانش و فطانت بی‌بهره نبود، علاوه بر خیاطی که پیشه او بود، مکتب‌داری هم می‌کرد و به کودکان قرآن می‌آموخت. محمدتقی خواندن و نوشتن را نزد پدر خود فراگرفت و چون پدرش وی را مستعد فراگیری علوم دید، او را در 18 سالگی برای کسب علم به مشهد مقدس فرستاد و او سه سال در خدمت دایی‌اش مرحوم شیخ محمد کدکنی متوفای 1357ق. که از بزرگان علما بود، با جدیت به کسب علم پرداخت. از اواخر سال1333ق. در محضر درس استاد یگانه ادبیات و بلاغت اسلامی آن زمان در حوزه خراسان، میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری معروف به ادیب اول متوفای 1344ق. حاضر شد و بعد از آزمون ورودی که به‌صورت شفاهی صورت می‌گرفت موردتوجه و عنایت خاص ایشان قرار گرفت و توانست پاسخ شایسته‌ای به اعتماد استاد خویش بدهد به‌طوری‌که خود در 25 سالگی صاحب حوزه تدریس گردید. رشته‌هایی از علوم که استاد در آن تبحر و یا آگاهی مکفی داشت عبارت‌اند از: ادبیات عرب و فارسی، منطق، فلسفه، ریاضیات، اصول، فقه، رجال، حدیث، تفسیر، طب قدیم، نجوم و غرایب؛ اما ادبیات عرب وجه غالب تدریس ایشان بود و متون مختلفی را حدود 60 سال به صورتی کم‌مانند تدریس نمودند، ازجمله: شرح سیوطی، مغنی، شرح مطول، شرح نظام، حاشیه ملا عبدالله، معالم و مقامات حریری. حوزه‌های تدریس ایشان مکان‌های متفاوتی مانند مسجد ترک‌ها، مسجد جامع گوهرشاد، مدرسه‌های سلیمان خان، میرزا جعفر، خیرات خان و آرامگاه شیخ بهایی بود و در واپسین سال‌های عمر در منزل مسکونی خود واقع در محله عیدگاه مشهد به تدریس می‌پرداختند.
ایشان دارای ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی برجسته‌ای نیز بودند که از جمله آن‌ها می‌توان به قناعت، مناعت طبع و استغنا از خلق اشاره کرد. وی انسانی آزاده و عارف‌مسلک بود و به امور دنیوی هیچ اعتنایی نداشت و از تملق و چاپلوسی به‌شدت دوری می‌جست. آثار مکتوبات استاد قبل از سال 1365ق. تألیف شده و شامل دو بخش نظم و نثر می‌باشد که هر یک دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است. از تألیفات استاد می‌توان به مجموعه‌ای شامل تاریخ ادبیات عرب، رساله قافیه، آرایش سخن و چند قصیده و غزل به نام «گوهر دانش» که در 1337ش. به چاپ رسیده است، اشاره کرد. ایشان سرانجام در 21 آذر 1355ش. برابر با 20 ذی‌حجه 1396ق، در 81 سالگی بدرود حیات گفت و در زاویه غربی صحن عتیق (انقلاب) دفن شد. کتابخانه شخصی استاد بنا به سفارش خودشان به آستان قدس رضوی اهدا گردید.