صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: شیخ شیرالله سلطانی

تاریخ سند: 2 اردیبهشت 1357


موضوع: شیخ شیرالله سلطانی


متن سند:

از: 9/ ﻫ 1 تاریخ: 2 /2 /2537[1357]
به: 312 شماره: 5445 /9 ﻫ 1
موضوع: شیخ شیرالله سلطانی

نامبرده بالا که طلبه قم می‌باشد اخیراً بنا به دعوت پدرزنش سیدمحمد موسوی‌فر1 امام جماعت به نیشابور آمده و در روستای اردمه2 نیشابور روی منبر درباره کشتار واقعه در قم صحبت، ضمن مذمت از آیت‌الله شریعتمداری3 مردم را تحریک[کرده] ‌که آن مرجع تقلید نیست و شما باید بیدار شوید و تقلید از مرجع آزاد کنید.
نظریه شنبه . نظری ندارد.
نظریه چهارشنبه . نامبرده نیشابور را ترک و به شهرستان قم عزیمت نموده است.
آقای مجتبوی 10 /2

توضیحات سند:

1. شهید حجت الاسلام سیدمحمد موسوی‌فر در سال 1327ش در نیشابور به دنیا آمد. در سن 13 سالگی وارد حوزه علمیه مشهد شد و همزمان با نهضت امام خمینی (ره) به صف طلاب مبارز پیوست. در تظاهرات روزهای اوج‌گیری انقلاب اسلامی شرکت داشت و سخنرانی‌های فراوانی در روستاهای اطراف مشهد ایراد کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عضویت حزب جمهوری اسلامی درآمد. او که عضو دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی بود، در جریان حادثه هفتم تیر سال 1360ش به همراه شهید بهشتی و دیگر یارانش، به شهادت رسید.
2. روستای اردمه، از توابع بخش میان جلگه شهرستان نیشابور و در دهستان عشق‌آباد قرار دارد. جمعیت این روستا در سرشماری سال 1395ش، 1000 خانوار (5700 نفر) اعلام شده است.
3. آیت‌الله سیدکاظم شریعتمدارى، فرزند حسن در سال 1283ﻫ ش در تبریز متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در تبریز شروع کرد و سطوح و فقه و اصول را از میرزا ابوالحسن انگجی فرا گرفت. سپس در سال 1305 به قم رفت و در حوزه‌ی درس مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری حاضر شد.
وی بعد از مدتی به نجف اشرف رفت و از اساتید آنجا از جمله مرحوم نائینی، آقا ضیاء عراقی و آقا سیدابوالحسن اصفهانی کسب علم کرد و سپس اجازه‌ی اجتهاد یافت، در سال 1313 به تبریز مراجعت نمود و در ششم خرداد 1326 هنگامی که شاه به مدرسه‌ی طالبیه‌ی تبریز آمده بود، از شاه استقبال به عمل آورد. این موضوع ادامه کار وی در آذربایجان را دشوار ساخت، لذا راهی قم شد. از آن زمان تا پیروزی انقلاب اسلامی ارتباط خود را به طور پنهانی با دربار حفظ کرد. اگرچه در بعضی موارد مخالفت‌هایی نیز با اقدامات رژیم می‌نمود. موسسه‌ی دارالتبلیغ اسلامی، بنا به دستور وی در قم در سال 1344 افتتاح شد. به ادعای طرفداران این موسسه، دارالتبلیغ جهت احیای دین اسلام پایه‌ریزی شد؛ اما مخالفان آن از جمله امام خمینی(ره) آن را با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی به نفع رژیم شاه می‌دانستند. اواخر سال 1345، مقامات ساواک با وی ملاقات کردند و طرح آزمایش طلاب و اعزام آنها را به سربازی مطرح کردند و شریعتمداری طرح را تایید کرد. بعد از درگذشت آیت‌الله حکیم، شاه در دوازدهم خرداد 1349 تلگرامی به همین مناسبت خطاب به وی ارسال داشت و وی در شانزدهم به تلگرام شاه پاسخ گفت. وی با عناصر رژیم شاه ارتباط داشت و رهنمودهایی را به رژیم ارائه می‌داد که چگونه با عناصر انقلابی برخورد کند و امام خمینی(ره) را محدود نمایند. وی بارها با بهبودی و انصاری به عنوان نمایندگان شاه ملاقات داشت. مدتی پس از انقلاب و اندکی پس از تشکیل حزب جمهوری اسلامی، حزب خلق مسلمان با تایید و حمایت او شروع به فعالیت کرد. این حزب نظرات انتقادی نسبت به نظام داشت و در عوض آیت‌الله شریعتمداری را قبول داشت. در 15 آذر سال 1358 رادیو و تلویزیون تبریز توسط حزب خلق مسلمان اشغال شد و با قطع خبر ساعت دو صدای جمهوری اسلامی، اعلامیه‌های شریعتمداری و حزب خلق را قرائت کردند و ضمن آن خواستار آن شدند تا متجاوزان به خانه‌ی شریعتمداری، دستگیر و مسئولان غیربومی تبریز اخراج شوند و انتصابات حتماً با تایید شریعتمداری باشد. سه روز بعد رادیو و تلویزیون از اشغال خارج شد و کار عادی خود را شروع کرد. روز 14 دی ماه دوباره رادیو و تلویزیون تبریز اشغال شد. در قم نیز طرفداران وی تظاهرات کردند و شعار «رهبر ما شریعتمدار، زنده باد شریعتمدار» را سر دادند و سپس با سپاه پاسداران و حزب‌الله درگیر شدند و در نهایت در ساعت دو بعداز ظهر، معرکه را ترک کردند.
در پی این حادثه، جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم طی اعلامیه‌ای از شریعتمداری انتقاد کرد. فردای آن روز مردم به کمک سپاه پاسداران، رادیو و تلویزیون را بعد از ساعت‌ها درگیری خونین از دست طرفداران شریعتمداری خارج کردند. پس از دستگیری، توطئه‌گران کودتای نوژه اعتراف کردند که آیت‌الله شریعتمداری را در جریان کودتا قرار داده‌اند و وی ضمن تایید متعهد شده است که از آنها حمایت کند. بعد از افشای این توطئه و جریان کودتای قطب‌زاده و همکاری شریعتمداری با آنان، وی در سال 1361 ش از طرف جامعه‌ی مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم از مرجعیت خلع شد و سرانجام در سال 1365 ش به دنبال یک بیماری سه ماهه از دنیا رفت.

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 12 صفحه 4

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.