موضوع: اظهارات سیدمحمود طباطبائی قمی
موضوع: اظهارات سیدمحمود طباطبائی قمی
متن سند:
از: 312به: عرض می‌رسد
موضوع: اظهارات سیدمحمود طباطبائی قمی
سیدمحمود طباطبائی قمی1 در یک مذاکره کاملاً خصوصی اظهار داشته اقداماتی درباره رفع تبعید پدرش (آیت‌الله سیدحسن طباطبائی قمی در جریان است از جمله آقایان شریف امامی2 و رئیس اوقاف سابق با آیت‌الله شریعتمداری و آیت‌الله خوانساری دو مرتبه ملاقات نموده و مصراً خواسته‌اند بین روحانیون و دستگاه التیامی داده شود. بیش از هر کس ابتدا نسبت به خمینی، قمی و همچنین فلسفی مذاکره شده است و بعد از آن در باب روحانیون بازداشت شده و ممنوع‌المنبر مذاکره کردهاند. البته آیت‌الله شریعتمداری آنطور که باید و شاید نظر مساعدی نشان نداده است. در هر حال تلفنی با سیدمحمود مذاکره نموده، نامبرده به قم می‌رود و با شریعتمداری ملاقات می‌کند. این ملاقات گویا 15 روز قبل صورت می‌گیرد و می‌خواهند التیامی داده شود. سیدمحمود قمی اظهار نظر نموده مثل اینکه تمایل دستگاه به بهبود روابط بیش از سابق است. با پدرم در این مورد صحبت کردم، اظهار داشت من هیچگونه تعهدی نخواهم داد، اگر دستگاه به همین نحو تمایل داشته باشد، من عازم رفتن به مشهد هستم و قرار شد نظر پدرم را با آیت‌الله شریعتمداری در میان بگذاریم. سیدمحمود قمی در مقابل این سئوال که چه شده دولت یک مرتبه تمایل به بهبود روابط پیدا کرده است، اظهار نموده فشار از طرف دولت آمریکا است و شخص کارتر؛3 و کارتر در تمام شئون مملکت ما دخالت مستقیم دارد. سیدمحمود اضافه نموده آیت‌الله شریعتمداری در مورد سازش روحانیون با دولت با احتیاط عمل می‌کند و از وجهه خودش می‌ترسد؛ لکن آیت‌الله خوانساری که بیشتر به دستگاه نزدیک است، فعالیت بیشتری دارد. سیدمحمود قمی در مورد وضع مالی آیت‌الله قمی اظهار نموده وضع مالی آقا خیلی خوب شده، به طوری که پرداخت ماهیانه آن عده از طلاب مشهد را که ماهانه دریافت می‌دارند و همچنین نانی که به کلیه طلاب مشهد می‌دهیم، به نسبت دو و بعضیها را سه برابر کرده‌ایم. سیدمحمود قمی اظهار نموده اواخر ماه جاری قصد مسافرت به مشهد را دارد تا قدری فعالیت نموده و زمینه مراجعت آیت‌الله قمی را به مشهد فراهم نمایند.
[نعمت‌الله نصیری وقتی که مردم تا این حد احمق‌اند که هر فعالیت و هر کاری را منسوب4 به خارجیها می‌دانند، چه می‌شود کرد. کارتر در حال حاضر از نظریات سیاسی شاهنشاه آریامهر استفاده و حتی استمداد می‌کند، آن وقت مردم اینطور قضاوت می‌کنند.
توضیحات سند:
1. حجت‌الاسلام سیدمحمود طباطبائی قمی فرزند آیت‌الله حاج آقا حسن قمی، دروس حوزوی را در مشهد آغاز نموده و از محضر آیات: میرزا احمد مدرس یزدی، سیدمحمدهادی میلانی، شیخ هاشم قزوینی و پدرش بهره برد، وی در اردیبهشت ماه سال 1394ش از دنیا رفت.2. جعفر شریفامامى فرزند حاج محمدحسین نظام‌الاسلام(معروف به آقاشریف)، در سال 1291 ش در تهران متولد شد. پدر او، از روحانیون تهران در دوران متأخر قاجاریه بود که از ناصرالدین شاه لقب «معتمدالشریعه» و از مظفرالدین شاه، لقب «نظام‌الاسلام» دریافت داشت و پیشکار سیدمحمد امامی، امام جمعه تهران بود.
جعفر شریفامامى، پس از تحصیلات ابتدائی و مقدماتی، به مدت هشت سال در مدرسه ایران و آلمان تحصیل کرد و سپس در وزارت راه مشغول کار شد.
در سال 1312ش، به توصیه‌ی امام جمعه تهران، برای ادامه تحصیل به آلمان فرستاده شد و پس از چند سالی که در قسمت راه‌آهن مشغول کارآموزی و فعالیت در کارخانجات مرتبط بود، با استفاده از بورس دولتی به سوئد فرستاد شد و مدت دو سال هم در آن کشور به تحصیل و کار پرداخت.
شریف امامی، پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به کشور بازگشت و در راه‌آهن مشغول به کار گردید که تا رده‌ی معاونت آن پیش رفت.
پس از اشغال ایران، و دستگیری افراد ژرمانوفیل، شریف‌امامی نیز یکی از افرادی بود که به همین اتهام! دستگیر شد و نزدیک به یک سال در اراک زندانی گردید و پس از آزادی از زندان، که بیشتر به نوعی خیمه‌شب‌بازی شباهت داشت، به وسیله‌ی شوهرخواهر خود (احمد آرامش) که به احمد قوام نزدیک بود، به فعالیت بازگشت
برخی از دیگر مشاغل او به این شرح است: «سال 1324ش مدیرعامل بنگاه آبیارى . سال 1329ش وزیر راه در دولت رزم‌آرا . عضو شورای عالی سازمان برنامه در دولت مصدق . مدیرعامل سازمان برنامه در دولت فضل‌الله زاهدی . سال 1333 سناتور . وزیر صنایع و معادن در دولت منوچهر اقبال . سال 1339ش، نخست‌وزیرى»
دولت مستعجل شریفامامى، ثمره‌ی یک دوره تنش‌هاى جدّى در روابط ایران و آمریکا بود. تشدید فعالیت جناح‌هاى وابسته به «حزب دموکرات» آمریکا در ایران، به اعتصاب معلمین و شهادت دکتر ابوالحسن خانعلى و سرانجام سقوط دولت شریفامامى، در اردیبهشت 1340 انجامید. امیراسدالله علم، در سال 1341ش، او را به جای خود، به نیابت بنیاد پهلوی رساند و در سال 1342 نیز، رئیس مجلس سنا شد و تا آستانه انقلاب اسلامى ایران، به مدت 15 سال، در این سمت بود.
جعفر شریف‌امامی در کنار ریاست مجلس سنا، مشاغلی دیگری را نیز داشت، که از آن جمله است: « ریاست هیئت مدیره بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران . ریاست اتاق صنایع و معادن و بازرگانی . ریاست کانون مهندسین . عضویت در هیئت امناء هفت دانشگاه.
جعفر شریفامامى همچنین در مرداد 1346ش به ریاست مجلس مؤسسان سوم رسید، که وظیفه داشت نیابت سلطنت فرح پهلوى را تسجیل کند.
با آغاز امواج انقلاب اسلامى ایران، محمدرضا پهلوى در یکى از واپسین تلاش‌هاى خود، به فراماسونرى و استاد اعظم آن، جعفر شریفامامى متوسل شد و وى را در نقش دیرینش، به عنوان محور «تفاهم» و «آشتى» سیاست‌هاى بیگانه مؤثر در ایران نخست‌وزیر کرد. شایان ذکر است که برخلاف تصور شاه، هر چند شریفامامى، طى دوران «شیخوخیت» خود، به عنوان سمبل «آشتى» و «تفاهم» کانون‌هاى قدرت بیگانه، وجهه‌اى اندوخته بود و لذا مى‌توانست نمادى از «آشتى بین‌المللى» به شمار رود، ولى او هیچ‌گاه نتوانست در سطح مردم، به عنوان یک چهره «وجیه الملّه» مطرح شود.
جعفر شریفامامى که ننگ کشتار جمعه‌ی خونین در 17 شهریور در شهر تهران را به دامان داشت، در تاریخ 14 /8 /1357 از صدارت استعفا داد و جاى خود را به دولت نظامى ارتشبد غلامرضا ازهارى سپرد و خود به خارج از کشور گریخت.
او که با بهره‌گیری از موقعیت در دوران اشتغال در جایگاه‌های مختلف، ثروت زیادى برای خویش اندوخته و با احداث دامداری و شراکت در آپارتمان‌سازی با بهاءالدین کهبد، بر این ثروت افزوده بود و همچنین به گرفتن درصد در مقاطعه‌کاری‌ها نیز شهرت داشت، بنا بر نقل حسین فردوست، هنگام خروج از ایران، تنها در یک قلم، 17 میلیون دلار به حساب خود در خارج از کشور واریز نموده بود.
شریف‌امامی، که از چهره‌هاى وابسته به سیاست غرب بود، از دوران جوانى به تشکیلات ماسونى پیوسته و در این تشکیلات، به درجه 33 و مقام استاد اعظمى رسید.
وی که پس از فرار از کشور، مدتی را در انگلیس زندگی کرده بود، در سال 1378ش، در آمریکا درگذشت.
اسناد ساواک . پرونده انفرادی و باقر عاقلی . شرح حال رجال سیاسی و نظامی ایران . ج 2. ص 872
3. جیمی کارتر، سی و نهمین رئیس جمهور امریکا، پس از دوران کوتاه مدت حکومت 5 /2 ساله جرالد فورد، در انتخابات ریاست جمهوری با اکثریت قاطعی از وی پیشی گرفت و به ریاست جمهوری آمریکا رسید. وی در اول اکتبر 1924 م در ایالت جورجیا متولد شد. در جوانی کشاورز و فروشندۀ بادام زمینی بود. لکن به تحصیل پرداخت و در رشته حقوق فارغ‌التحصیل شد. او مدتی در نیروی دریایی امریکا در بخش اداری خدمت کرد و سپس به مجلس ایالتی جورجیا راه یافت و بعد فرماندار این ایالت شد. مهمترین رخداد دوران ریاست جمهوری کارتر که مهمترین رویداد در جهان نیز محسوب می‌شد، سقوط نظام 2500 سالۀ سلطنتی و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران بود. این انقلاب و حوادث پس از آن، مهمترین ضربه بر سیاست خارجی حکومت کارتر بود. پس از این شکست کارتر به یک رشته اقدامات تهاجمی مبادرت ورزید، از جمله: تشکیل نیروی واکنش سریع در خاورمیانه در زمستان 1980 م، حملۀ نظامی به طبس در خاک ایران در بهار 1980م به منظور آزاد کردن دیپلمات های آمریکایی که به جرم جاسوسی در سفارتخانۀ آمریکا در تهران به گروگان گرفته شده بودند و تحریک عراق به آغاز جنگی ویرانگر و هشت ساله علیه ایران و حمایت از عراق در این جنگ. کارتر در انتخابات نوامبر 1980م آمریکا از رقیب جمهوریخواه خود رونالد ریگان شکست خورد و از صحنۀ سیاست کناره‌گیری کرد. او در مدت 12 سال حکومت جمهوریخواهان (هشت سال رونالد ریگان و چهار سال جورج بوش) از میدان سیاست دور بود، اما با پیروزی مجدد دموکرات‌ها به رهبری کلینتون، مجدداً وارد فعالیت‌های سیاسی شد. وی در تابستان و پائیز سال 1994 در فرونشاندن بحران هسته‌ای کره شمالی و نیز فیصله بحران هائیتی از طریق مذاکره و در چهارچوب منافع کاخ سفید، نقش مؤثری به عنوان میانجی ایفا کرد.
4. در اصل: منصوب.