تاریخ سند: 6 بهمن 1335
متن سند:
ساعت 13 جناب سرهنگ مبصر ریاست ستاد تلفن فرمودند، به شهربانی
دستور داده شود مجله امید ایران سرمقاله خود را تغییر داده از انتشار آن
جلوگیری نشود ـ مراتب با تلفن به محرم علی خان1 اطلاع داده شد.
ستوان یکم توانا ـ 6 /11 /35
توضیحات سند:
1ـ محرم علی خان در سال
1289 خورشیدی در یکی از
روستاهای آذربایجان چشم به
جهان گشود.
تحصیلات
مختصری در حد خواندن و
نوشتن داشت که بعدها کاملترش
کرد.
در سال 1307 به عنوان
عضو دون اشل یا دون پایه وارد
خدمت نظمیه (شهربانی) شد.
از
سال 1317 در قسمت اطلاعات
(کار آگاهی) به کار پرداخت.
در
آن زمان سانسور کتاب و
مطبوعات در دست شخصی به
نام «شمیم» بود، محرمعلی خان
پس از مدتی معاون شمیم شد.
بعد از شهریور 20 مطبوعات
شدیدا به شمیم حمله کردند.
او
مانند بسیاری از پایه گذاران
دیکتاتوری از کار برکنار شد.
محرمعلی خان جانشین استاد
خود شد.
محرمعلی خان
معروفترین نام در تاریخ
سانسور مطبوعات ایران است.
به سبب طولانی بودن مدت
خدمتش که 37 سال به طول
انجامید و به سبب شرایط خاص
زمان خدمتش (قبل از شهریور
20، بعد از شهریور 20، دوران
اشغال کشور به وسیله متفقین،
زمان ماجرای پیشه وری در
آذربایجان و قدرت حزب توده،
دوران ملی کردن صنعت نفت و
حوادث قبل از 28 مرداد و
وقایع بعد از 28 مرداد، دوران
آزادی محدود حکومت دکتر
امینی، هنگام حوادث 15
خرداد، دوره انقلاب سفید شاه و
دولت مستعجل منصور، و
سرانجام دولت طولانی هویدا و
قدرت مطلقه شاه) و بالاخره به
علت هوش، زیرکی و خدمات
محرمعلی خان به دستگاه
سانسور.
تا زمان مرگ
محرمعلیخان در سال 1354
کشور ما حوادث بسیاری از سر
گذراند.
دولتهای زیادی آمدند
و رفتند، نشریاتی شهرت، تیراژ
و محبوبیت پیدا کردند و پس از
چندی توقیف شدند، تعطیل
شدند و از خاطره ها فراموش
شدند.
در تمام این مدت
طولانی، یک نفر بود که همواره
مهمترین نقش را در سرنوشت
مطبوعات کشور بازی می کرد :
«محرمعلی خان».
دکتر علی بهزادی ـ شبه خاطرات
ج 1 ـ انتشارات زرین، 1375
ص 524
منبع:
کتاب
مطبوعات عصر پهلوی - مجله امید ایران به روایت اسناد ساواک صفحه 74