موضوع: دکتر على امینى
تاریخ سند: مهر 1357
موضوع: دکتر على امینى
متن سند:
خیلى محرمانهبه: 312 شماره گزارش: 26317 /20 ﻫ 12
از: 20 ﻫ 12 تاریخ گزارش: 27 /7 /57
موضوع: دکتر على امینى
1ـ مورخه 25 /7 /57 شخصى به نام دانشور با ودودى از نزدیکان امینى تماس گرفت و اظهار داشت: بگویید در را باز کنند و من با تویوتا وارد منزل مى‌شوم و از آنجا ساعت 25 /15 خارج مى‌شویم و خودم تنها مى‌آیم مى‌رویم و تنها هم برمى‌گردم.
2ـ امینى با احسان نراقى تماس و امینى به شوخى به وى گفت تو چقدر بدتر از من حرف مى‌زنى هرچه ما سعى مى‌کنیم تلفن تو را بگیریم موفق نمى‌شویم و احسان در جواب گفت من فردا (26 /7 /57) مى‌خواهیم برویم و یونسکو1 دعوت کرده مربوط به داکا و آقاى سینگور و کنفرانس دو سال یک بار یونسکو است و در آنجا (منظور پاریس) به احتمال قوى آن آقا (خمینى) را ما خودمان خواهیم دید و امینى گفت اگر بتوانید بسیار خوب است. احسان گفت مى‌خواهیم یک کمى روشنش کنیم و جریان را برایش تشریح کنیم و اضافه نمود ما راجع به آزادى زندانیان صحبت کردیم و گفته (شریف امامى) قرار است براى روز چهارم آبان اقدام کنیم امینى در جواب گفت اگر مى‌خواهند کارى کنند زودتر بکنند دیگر تاریخ لازم نیست همین مسأله طالقانى امروز و فردا ندارد.
بعد نراقى در مورد وزارت علوم و نهاوندى صحبت کرد وامینى گفت به نظر من وزارت علوم باید منحل شود چون نتیجه‌اى ندارد و احسان گفت طرح ما اینها بود که وزارت.... وزارت علوم نباشد و امینى یادآور شد اگر مى‌خواهند صرفه‌جویى کنند همان بهتر که منحل شود سپس از یکدیگر خداحافظى نمودند.
3ـ مبشرى از اعضاء جبهه ملى با امینى تماس حاصل و اظهار داشت درباره دیروز (اعتصاب روز دوشنبه 24 /7 /57) خیلى سعى شده بود و بفرمائید مزدش را بدهند (منظور آزادى زندانیان)
4ـ امینى با دکتر آزمون تماس حاصل و اظهار داشت دیروز که به خوبى و خوشى گذشت (منظور اعتصاب دوشنبه) و متقابلاً آزمون از وى تشکر کرد و امینى افزود ایشان (شریف امامى) و عده‌اى فرموده بودند مخصوصاً راجع به آقاى طالقانى و من هم به آقایان (اعضاء جبهه ملى) قولى داده‌ام که این را آزاد کنند که جبران اینکار شده باشد و افزود الوعده وفا و آزمون2 در جواب گفت چشم قربان ترتیب این کار را خواهیم داد.
نظریه یکشنبه: قابل توجه اینکه روز دوشنبه (24 /7 /57) آقاى اردشیر زاهدى با امینى تماس گرفت و قرار گذاشتند روز چهارشنبه 26 /7 /57 یکدیگر را در منزل امینى ملاقات نمایند لکن پس از ساعتى مجدداً آقاى حسین دانشور از دفتر آقاى زاهدى سراغ امینى را گرفت لکن امینى در منزل نبود (امینى به اتفاق احمد نامدار به جلسه‌اى رفته بودند) و گویا از طریق منزل احمد نامدار به امینى دسترسى یافته و طبق قرار روز سه‌شنبه ملاقاتى در منزل آقاى زاهدى انجام گرفته است.
به احتمال زیاد دعوت فورى امینى به منزل زاهدى به دنبال مذاکرات قبلى بوده که امینى در آنجا نظرات و پیشنهادات خود را مطرح کرده است و امکان دارد زاهدى حامل پیامى از طرف شاهنشاه آریامهر براى دکتر على امینى بوده است.
نظریه سه‌شنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه چهارشنبه: نظریه سه‌شنبه تأیید مى‌گردد. ضمناً نسخه اول گزارش به حضور تیمسار ریاست ساواک تقدیم گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ سازمان آموزشى، علمى و فرهنگى ملل متحد (یونسکو) یونسکو به منظور ایجاد صلح پایدار از طریق همبستگى فکرى و معنوى انسان‌ها در سال 1949 به وجود آمد. حیطه فعالیت‌هاى این سازمان عبارتند از آموزش و پرورشى علوم طبیعى، علوم اجتماعى و انسانى، فرهنگ و ارتباطات.کنفرانس عمومى یونسکو که از نمایندگان 184 کشور عضو تشکیل مى‌گردد، نهاد تصمیم‌گیرى این سازمان جهانى است که هر دو سال یک بار تشکیل جلسه مى‌دهد. در اجلاس این کنفرانس خط مشى‌ها، خطوط اصلى کار، بودجه و برنامه عمل یونسکو تضمین شده و اعضاى هیأت اجرائى و مدیرکل آن براى یک دوره شش ساله مشخص مى‌شود. هیأت اجرائى یونسکو متشکل از نمایندگان 51 کشور در فاصله کنفرانس‌هاى عمومى آن دوبار در هر سال براى نظارت بر برنامه‌هاى دو ساله یونسکو تشکیل جلسه مى‌دهد. برنامه‌هاى یونسکو به وسیله یک دبیرخانه زیر نظر مدیرکل یونسکو به اجرا در مى‌آید. هدف برنامه‌هاى یونسکو که براساس سهیم کردن همه‌انسان‌ها در دانش پى‌ریزى شده، پیشبرد فرهنگ، صلح‌خواهى، توسعه انسانى و توسعه پایدار مى‌باشد.
محورهاى اصلى برنامه‌هاى یونسکو عبارتند از:
* آموزش و پرورش براى همه
* پیشبرد تحقیقات زیست محیطى از طریق برنامه‌هاى علمى جهانى
* حفظ و تقویت میراث طبیعى جهانى
*پیشبرد جریان آزاد اطلاعات ،آزادى مطبوعات و توسعه رسانه‌هاى کثرت‌گرا، و در عین حال تقویت امکانات و ظرفیت‌هاى ارتباطى کشورهاى در حال توسعه.
* این تلاش‌ها با همکارى کارگزارى‌هاى گوناگون نظام ملل متحد و سایر سازمان‌هاى درون دولتى به عمل مى‌آیند. توجه کارهاى یونسکو معطوف به این امور سه‌گانه است: زنان، کشورهاى آفریقا و کم توسعه‌یافته‌ترین کشورهاى جهان.
بودجه دو سال 95ـ1994 یونسکو 3 /455 میلیون دلار است. یونسکو حمایت مى‌شود و با ششصد سازمان و بنیاد غیردولتى و همچنین با شبکه‌هاى بین‌المللى و منطقه‌اى همکارى مى‌کند.
ر.ک: راهنماى اطلاعاتى سازمان ملل متحد / انتشارات سازمان ملل
ناشر: مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در تهران
2-آزمون منوچهر:
منوچهر آزمون در سال 1309 در تهران به دنیا آمد.
پدرش کارمند ساواک بود، وى پس از طى تحصیلات ابتدائى و متوسطه در کنکور اعزام محصل به خارج شرکت نمود و راهى آلمان غربى شد و پس‌از مدت کوتاهى به دلیل مشکلات اقتصادى راهى آلمان شرقى شد و با توده‌ای‌ها دست همکارى داد. آزمون در شهریور 1336 دانشنامه دکترى خود را در رشته اقتصاد سیاسى از دانشگاه لایپزیک دریافت داشت. او همزمان دوره تخصصى فلسفه مارکسیستى و اصول سازمانى احزاب کمونیست را در دانشکده کارل مارکس طى کرد و سپس به آلمان غربى بازگشت. بعضى منابع تحقیقاتى معتقدند که در این سفر او وصل به سرویس‌هاى اطلاعاتى شده است. او یک ماه پس از بازگشت به آلمان غربى با نام مستعار «خوش نقش» در ایستگاه ساواک در آلمان استخدام شد.
چند روز پس از بازگشت به آلمان با یک زن تبعه آلمان شرقى ازدواج نمود که ثمره آن یک دختر است. او دراردیبهشت سال 1340 به ایران مراجعت و در بخش کمونیسم ساواک مشغول به کار گردید و در آبان سال 1346 مشاور عالى سرپرست تلویزیون به منظور نظارت بر برنامه‌هاى اجتماعى و سیاسى منصوب شد. وى سرانجام در شهریور سال 1347 از ساواک به وزارت اطلاعات و جهانگردى منتقل و معاون فنى این وزارتخانه شد. آزمون در خرداد ماه سال 1350 معاون وزیر کشور و در شهریور ماه معاون نخست‌وزیر و رئیس سازمان اوقاف شد که موجب نارضایتى بسیارى از روحانیان شد. آزمون در انتخابات دوره بیست و چهارم مجلس شوراى ملى (30 خرداد سال 1354) به عنوان نماینده اول تهران به مجلس راه یافت.
وى در آبان سال 1355 به سمت وزیر کار و امور اجتماعى منصوب و پس از سقوط دولت امیر‌عباس هویدا در دولت جمشید آموزگار استاندار فارس شد و در 5 شهریور عنوان وزیر مشاور در امور اجرائى دولت شریف امامى را کسب نمود و زمانى که به بى‌نتیجه بودن پست خود پى برد در 5 آبان استعفا کرد و حزب «اتحاد خلق ایران» را پایه گذاشت ولى عمر این حزب چند روزه با بازداشت آزمون به پایان رسید. این بازداشت ادامه داشت تا در 20 فروردین سال 1358 به همراه جمعى از بلندپایگان رژیم شاه دستگیر و پس از محاکمه به عنوان مفسد فى‌الارض محکوم به اعدام گردید.
ر.ک: مجله مطالعات سیاسى، مقاله آرزوهاى پایان‌ناپذیر، صص، 146 ـ 189