صورتجلسه شورای تأمین استان اصفهان جلسه شماره 381 مورخه 1/6/2537
تاریخ سند: 1 شهریور 1357
صورتجلسه شورای تأمین استان اصفهان جلسه شماره 381 مورخه 1/6/2537
متن سند:
شرکت کنندگان : اکبر زاد1 استاندار استان اصفهان سرلشگر رضا ناجی فرمانده مرکز توپخانه و موشکها و فرماندار نظامی اصفهان و حومه سرتیپ تقوی رئیس ساواک استان اصفهان سرتیپ بنی فضل فرمانده ناحیه ژاندارمری اصفهان سرتیپ مصطفایی رئیس شهربانی استان اصفهان مذاکرات : اکبرزاد : جلسه امروز بنا به درخواست تیمسار فرماندار نظامی تشکیل گردیده.سرلشگر ناجی : ضمن تشکر از همکاریهای صمیمانه اعضای محترم شورای تأمین لازم است به عرض برسانم که شهر اصفهان و منطقه فرماندار نظامی در آرامش کامل بسر می برد و عناصر اخلالگر به علت هوشیاری همه عوامل و مأمورین قادر به تظاهرات نیستند ولی با تغییر تاکتیک عملیات خود از نظر روانی به صورت انتشار شایعات و تهدیدات تلفنی فعالیت دارند و افکار مردم را بدینوسیله منحرف می نمایند.
در چند روز گذشته با همکاری ساواک، ژاندارمری و شهربانی عوامل مخرب دستگیر شده اند ولی آنچه مسلم است عوامل اخلالگر فعلا منتظر تمام شدن فرمانداری نظامی هستند تا مجددا عملیات خرابکارانه خود را شروع نمایند و طبیعتا خانواده افراد دستگیرشده هم با آنان هماهنگی خواهند کرد.
بنابراین ابعاد موضوع گسترش دارد.
عده ای از عوامل که برابر نظر سازمانهای اطلاعاتی از عناصر محرک و سبب اصلی بوده اند هنوز آزاد از جمله آقای خادمی که برابر اطلاعات واصله باز هم عده ای با ایشان در تماس هستند و باید این موضوع هم کنترل شود و در حول و حوش منزل نامبرده مأمور گمارده شود.
غرض اصلی از تقاضای تشکیل شورا تعیین تکلیف عناصر اصلی تحریکات اخیر از جمله آقای خادمی با هماهنگی شورا می باشد.
من در یک دفعه تماس با ایشان گفتم چگونه به عنوان یک مرجع روحانی نتوانستی مصالح خود و مردم را تشخیص دهی و طی همین مذاکرات اظهار نمود که من از یک طرف خود را با مردم و از سوی دیگر با دولت[در]گیر کرده ام.
به هر حال عمیقا عقیده دارم که در شرایط فعلی با توجه به مقررات حکومت نظامی و مصالح استان تکلیف محرکین روشن شود.
سرتیپ تقوی : در مورد شناخت مقصرین و محرکین تاکنون اقدامات لازم به عمل آمده است و در مورد دو نفر از آنان که آقای خادمی و اردکانی باشد فعلا به صلاح نیست اقدامی به عمل آید البته در مورد وضع آقای خادمی شخصا پیشنهاداتی به مرکز نموده ام که پس از بررسی براساس موافقت مرکز عمل خواهیم نمود.
فعلا بازجوئی از دستگیر شدگان ادامه دارد و پس از تحقیقات کامل سایر محرکین هم شناخته می شوند و نسبت به دستگیری آنان اقدام می شود.
سرلشگر ناجی : در ظرف چند روز اخیر نامه های زیادی حاکی از پشتیبانی مردم به فرمانداری نظامی رسیده و دو روز پیش هم نمایندگان اصناف به ستاد فرمانداری آمدند و متعهد شدند که مغازه های خود را دیگر نبندند و پشتیبانی خود را اعلام نمودند از مجموعه اینها معلوم می شود که اکثریت مردم پشتیبان اقدامات دولت هستند و فرمانداری نظامی مورد تائید آنها می باشد و به همین علت باید اقداماتی به عمل آید که این پشتیبانی روزبه روز بیشتر شود مثلا در جهت انجام فرایض مذهبی در مساجد و به خصوص مراسم شبهای احیاء باید تسهیلاتی برای مردم فراهم نماییم.
همچنین شکایاتی در مورد تغییر نرخ آب و افزایش قیمت آن به فرمانداری نظامی رسیده که به هیچ عنوان در موقعیت فعلی به صلاح نیست و در این مورد هم باید تصمیم منطقی اتخاذ و مردم آگاه گردند همچنین وضع گوشت و سوپر گوشتها موجبات نارضایتی شدید مردم را فراهم کرده و در چند روز اخیر گوشت به مقدار کافی به سوپرها داده نشده و در نتیجه عده ای از مردم پس از ساعتها معطلی نتوانستند گوشت تهیه کنند.
اکبرزاد : 1ـ در مورد دستگیری و محاکمه محرکین من هم با نظر شورا موافقم و باید اقدامات بر این اصل باشد که گناهکاران واقعی دستگیر و محاکمه شوند 2ـ برای راحتی مردم و انجام مراسم مذهبی در شبهای احیاء تصور می کنم اگر ساعات منع عبور و مرور را از ساعت 21 به ساعت 22 و از 6 به 5 صبح تغییر دهیم تا اندازه ای نظر مردم تأمین می شود.
3ـ در مورد نرخ آب که به صورت تصاعدی بوده و تا 5 متر تغییر قیمت داده نشده ولی ترتیبی داده می شود که 5 متر به 20 متر افزایش داده شود به نحوی که تا 20 متر اضافه قیمت نداشته باشد و از 20 متر به بالا به صورت تصاعدی باشد تا فشاری به طبقه کم در آمد وارد نشود.
سرتیپ بنی فضل : 1ـ برابر گزارش فرمانده گروهان شهرضا در روزهای 20 و 21 ماه مبارک رمضان عده زیادی از اصفهان و سایر نقاط به عنوان زیارت به شهرضا می روند و جمعیت انبوهی در آن شهر به وجود می آید و همه گونه پیش بینی باید بشود و به همین علت فرمانده مذکور تقاضای کمک نموده و 2 گروه از یگان ضربت به کمک شهرضا فرستاده ام تقاضا دارم شهربانی شهرضا هم تقویت شود و ژاندارمری را پشتیبانی نماید.
2ـ موضوع دوم ورود اسلحه قاچاق از مرز سیستان و بلوچستان است در این مورد باید نحوه حمل و نقل و چگونگی تقسیم و توزیع جنگ افزارها را دریابیم و سپس با آن مبارزه کنیم تقاضا دارم هرگونه اطلاعی در این مورد رسید ژاندارمری را فورا مطلع نمایند.
3ـ در ایل دره شوری اختلافاتی به وجود آمده و به همین علت چند نفر از رؤسای آنان در روز 28 /5 /2537 در شهرضا با هم نزاع نموده و حتی گوش یکی از آنها کنده می شود.
فعلا فرمانده گروهان شهرضا کلیه جنگ افزارهای آنان را جمع آوری نموده و قرار شده روز پنجم شهریور رؤسای ایل در فرمانداری شهرضا حاضر و با هم مصالحه نمایند.
سرتیپ مصطفایی : 1ـ کمبود آب در زندان و کوی سازمانی کارکنان زندان مشکلات فراوانی برای شهربانی به وجود آورده به طوری که در چند روز اخیر به علت نبودن آب اجبارا از چاه زندان استفاده شده و آب چاه هم تمام شده و چنانچه اقدام فوری در جهت رفع این مشکل نشود یک سلسله ناراحتی های تأمینی و بهداشتی به وجود خواهد آمد که در نظم و امنیت شهر تأثیر خواهد گذاشت.
2ـ همان طور که تیمسار بنی فضل اظهار نمود در روزهای 20 و 21 ماه مبارک رمضان عده زیادی به شهرضا خواهند رفت و اجتماع بزرگی در آنجا تشکیل خواهند داد که احتمالا ممکن است عده ای ماجراجو از آن سوء استفاده نمایند به همین علت دستور آمادگی کامل به شهربانی شهرضا داده شد و همچنین از نظر همکاری با ژاندارمری شهرضا دستورات لازم صادر شده است.
3ـ برابر اطلاعات واصله و با توجه به اعلامیه هائی که از طرف عناصر برانداز به منظور مقابله با مأمورین انتظامی توزیع گردیده تأکید شده که در روز عید فطر که اجتماع کلی مسلمین در مساجد می باشد تظاهرات گسترده ای در کلیه شهرستانها و حتی روستاها انجام دهند لذا با توجه به عرایض بالا چون احتمال دارد در روز مذکور تظاهرات دامنه داری به وقوع بپیوندد لذا مراتب جهت آگاهی به استحضار می رسد که ضمن بررسی و انجام اقدامات لازم از طریق ناحیه ژاندارمری دستور کمک به شهربانیهای تابعه استان داده شود.
سرتیپ تقوی : در مورد محرکین به خصوص آقای خادمی همانطور که به عرض رسید تاکنون اقدامات وسیعی انجام شده و کلیه عملیات ایشان به مرکز گزارش شده و پس از اظهارنظر مرکز اقدام اساسی به عمل خواهد آمد.
مصوبات شورا : 1ـ تغییر ساعت منع عبورومرور از ساعت 21 به ساعت 22 و از ساعت 6 به 5 صبح.
2ـ انجام اقدامات لازم در جهت رفع نارضایتی ها به خصوص در مورد آب و گوشت.
3ـ تعیین تکلیف مقصرین اصلی حوادث اخیر پس از وصول جواب گزارش ساواک.
توضیحات سند:
1ـ اکبر زاد استاندار اصفهان در تاریخ 2 /6 /1357 نامه ای به شرح زیر خطاب به آموزگار ارسال کرد : تاریخ : 2 /6 /37 شماره : 3182 م به : جناب آقای جمشید آموزگار نخست وزیر پیرو تلگرام رمز شماره 2801/م ــ 18 /5 /2537 به استحضار آن جناب می رساند.در جلسه متشکله شورای تأمین استان مورخ 27 /5 /2537 شاهنشاهی وضعیت شهر اصفهان و منطقه با توجه به نتایج حاصله از برقراری وضعیت قرمز و اعلام حکومت نظامی مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار گرفت نتیجه این بررسی ها حاکی است که : 1ـ عناصری که قبل از برقراری وضعیت قرمز و حکومت نظامی مورد تحریک روحانیون و وعاظ افراطی قرار گرفته بودند با اجرای این امر دیگر قادر به انجام عملیات ضد میهنی و تخریبی خود نبودند.
2ـ مضافا آنکه در زمان حکومت نظامی تعداد زیادی دستگیر که قطعا خانواده و خویشاوندان و دوستان آنها به نظر می رسد به محض اینکه مقررات حکومت نظامی پایان پذیر از خود عکس العمل حاد نشان دهند.
3ـ به خاطر دستگیری یکی از طلاب بی سواد و عاری از هرگونه عرق ملی و میهنی به نام جلال طاهری آن همه مسئله به وجود آمد و اکنون که چندین نفر از وعاظ و روحانیون افراطی که کارگردانی منزل خادمی را به عهده داشتند و یا با اقدامات غیر قانونی خود موجبات ایجاد بلوا و شورش را در شهر فراهم نمودند اکنون که دستگیر و بازداشت شده اند جای تردیدی نیست که این موضوع خود موجبات عکس العملهای شدیدی را در پایان حکومت نظامی در برخواهد داشت.
4ـ بیان این نکته نیز ضروری است که برقراری حکومت نظامی خسارات مالی قابل توجهی به وعاظ وارد آمده زیرا در این ماه موجبات وعظ آنان به دلیل برقراری حکومت نظامی فراهم نموده است و در اینجا پیشنهاد می گردد برای آن عده از روحانیونی که منحصرا به کار معنوی خود اشتغال داشته و دارند به هر نحوی که مقتضی باشد به طرق مختلف دلجوئیهای لازم به عمل آید.
5ـ و بالاخره نمی توان از تحریکات سایر روحانیون افراطی که به علت حوادثی که در شهرهای دیگر رخ داده و به علت بر قراری حکومت نظامی در اصفهان نتوانسته اند اقدامات ضد میهنی به عمل آورند غافل بود.
با توجه به مراتب مشروحه فوق اگر از هم اکنون پیش بینی های امنیتی لازم به عمل نیاید و زمان با مکاتبه برگزار گردد و با در نظر گرفتن این موضوع که قبلاً وضع شهربانی اصفهان به شرح زیر بوده و می باشد.
1ـ سازمان شهربانی در چند سال پیش با استعداد مجاز70% به تصویب رسیده.
2ـ از آن زمان شهر توریستی و صنعتی اصفهان گسترش فوق العاده یافته و افزایش جمعیت آن قابل توجه بوده به نحوی که امروزه با حومه جمعیتی در مرز یک میلیون نفر را در بر دارد.
3ـ پروژه ها و طرحهای عظیمی از قبیل ایجاد گسترش کارخانه ذوب آهن آریامهر کارخانه پل اکریل دانشگاه صنعتی آریامهر، دانشگاه اصفهان، پالایشگاه نفت، کارخانه هلیکوپتر سازی، ایجاد مجتمع صنایع نظامی، کارخانه سیمان آریامهر و تعداد دیگری پروژه های کوچک و بزرگ مورد بهره برداری قرار گرفته و یا در حال پیاده شدن می باشند.
4ـ اشتغال و امکان تعداد زیادی از افراد کشورهای مختلف و عده قابل توجهی پرسنل شوروی و اقمار آن و حضور چند هزار نفر آمریکائی که وظایف و مسئولیتهای ویژه ای را برای شهربانی استان ایجاد کرده است و به علاوه حفاظت آثار بسیار مهم باستانی و تاریخی و حفاظت تاسیسات حیاتی و بسیار مهم شهر اصفهان را نیز عهده دار می باشد.
5ـ تغییر نگهبانان از زمان تصویب سازمان شهربانی از حال انفرادی به حالت زوج و گماردن تعداد زیادی نگهبان به منظور حفاظت از جان شخصیتها و موسسات مربوط به آنها دگرگونی کاملی نسبت به ایجاد وظیفه برای نیروی موجود به عمل آورده است.
6ـ موضوع مهم دیگر تحریکاتی است که از یکسال قبل وسیله روحانیون افراطی و متعصبین مذهبی و دیگر عوامل انجام می شود و بخصوص دامن زدن آن وسیله جراید و روشنفکر نماها می باشد که با توجه به پدیده فضای باز سیاسی از موقعیت به جای استفاده منطقی و مطلوب در جهت ارشاد مردم از این فضای موجود سوء استفاده می نمایند.
و اینک با توجیهاتی که به عمل آمد به جای آنکه سازمان و امکانات شهربانی همزمان و همگام با گسترش شهر و مسائلی که در کشور منطقه به وجود آمده و متناسب گردد نقائص زیر نیز پیش از پیش مشهود می گردد.
1ـ هم اکنون شهربانی 320 نفر کسری پرسنل به ماخذ سازمان تصویبی به استعداد 70% مجاز پنج سال قبل دارد.
2ـ گردان کنترل اغتشاشات در شهربانی وجود ندارد.
و اکنون ملاحظه می فرمائید در حالیکه مقررات فرمانداری نظامی در شهر حکمفرماست و دو گردان توپخانه و دو تیم ضربت با تجهیزات کامل در شهر مستقر می باشد و رعایت این موضوع که رفت و آمد در شب و عدم تجمع بیش از سه نفر در روز کمک قابل توجهی به آرامش منطقه نموده است و با افزار و پرسنل مشروحه فوق موفق به برقراری امنیت و نظم شده است جا دارد که به این نکته توجه دقیق شود که در پایان حکومت نظامی و در اولین شبی که این مقررات ملی گردد و هنگامی نیز که این نیرو و تجهیزات جمع و به محلهای اولیه خود مراجعت نمایند و با توجه به این نکته همزمان با پایان حکومت نظامی مدارس و دانشگاههای اصفهان و صنعتی آریامهر فعالیتهای خود را آغاز خواهند نمود مخاطرات مذکوره در فوق را به چندین برابر افزایش خواهد داد.
با در نظر گرفتن کلیه مراتب فوق چنانچه اگر برابر پیشنهادات معروضه زیر به خصوص بند یک اقدام عاجل و سریعی به عمل نیاید بدیهی است وقوع حوادثی ناگوارتر از آنچه که تاکنون در اصفهان به وجود آمده است پیش بینی می گردد و بنابر این کلیه اعضای شورای تأمین استان به اتفاق مجددا تقاضا دارند : 1ـ 320 نفر کسری سازمان تصویبی پنج سال قبل به طوری از مرکز تامین و اعزام شود که حداقل ده روز قبل از پایان حکومت نظامی در اختیار شهربانی اصفهان قرار گیرد و اگر فعلاً برای شهربانی اصفهان قرار گیرد که با لباس شهربانی...
.
شده تا ضمن آموزشهای اولیه از شهر نیز بتوانند شناسائی به عمل آورند و امکان استفاده خدمتی بلافاصله پس از پایان حکومت نظامی میسر باشد.
2ـ یک گردان کنترل اغتشاش با تجهیزات کافی اعزام فرمایند.
(ضد شورش) 3ـ حد مجاز پرسنل شهربانی را از 70% به صد در صد افزایش دهند.
4ـ اصولاً به شهربانی سازمان داده شود که با موقعیت خاص اصفهان تطبیق نماید.
در خاتمه به استحضار می رساند اگر بعد از حکومت نظامی یک گردان یا بیشتر از مرکز توپخانه بجای کمبود پرسنل در اختیار شهربانی گذاشته شود چون مقرر است که آنها به کلانتری رفته و نگهبانان را تعویض و با اصطلاح پرسنل شهربانی را آزاد نمایند با توجه به اینکه شهربانی اصفهان 8 کلانتری دارد و نگهبانان هر کلانتری 16 نفر می باشند و شاید بتواند حداکثر 20 نفر دیگر را هم به جای پرسنل خود گمارده و آنها را آزاد نماید بدیهی است با ویژگیهای خاص یکانهای نظامی و با توجه به اینکه یکانهای نظامی بایستی به آموزشهای مقرره بپردازند نمی توانند به عوض پلیس به کار روند بنابر این هیچ گونه اثری در تامین کمبود پرسنل شهربانی و استقرار نظم نخواهد داشت.
ضمنا اضافه می نماید که به منظور تامین کسری پرسنل شهربانی قبلاً از طرف استانداری طی تلگرام شماره 2615/م ـ 10 /5 /37 به وزارت کشور و همچنین از طریق مرکز توپخانه و موشکها به فرماندهی نیروی زمینی شاهنشاهی و از طریق مقامات انتظامی و امنیتی به سازمانهای مربوطه گزارش گردیده است.
با عنایت به موارد فوق خواهشمند است مقرر فرمایند به هر ترتیب که مقتضی بدانند نسبت به انجام درخواست مورد نظر اقدام مساعد مبذول و نتیجه را اعلام فرمایند.
زاد استاندار اصفهان گیرنده رونوشت : تیمسار سرتیپ تقوی ریاست سازمان اطلاعات و امنیت استان جهت اطلاع و پیگیری.
ر .
ک انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک کتاب دهم