تاریخ سند: 20 فروردین 1355
متن سند:
از : فرانسه
به : 232 شماره : 1314
ایرج اسکندری بطور خصوصی اظهاراتی به شرح زیر نموده است :
در سال 1320 پس از آزادی از زندان به اتفاق رضا روستا تصمیم گرفتیم که
به سفارت شوروی در تهران برویم و نظرات خود را در مورد تشکیل حزب
روشن کنیم.
چون رفتن به
سفارت شوروی امکان پذیر
نبود به قسمت بازرگانی در
پامنار مراجعه کردیم و با
مسوول اقتصادی مذاکره و
پیامی به او داده و پس از
چند روز روسها موافقت
کردند که حزب توده ایران را
پایه گذاری و فعالیت
تبلیغاتی ما در درجه اول
علیه هیتلر و مسأله فاشیسم
گردد.
پس از آن که کمیته مرکزی
رسمیت یافت، به تدریج
طرفداران شوروی از جمله
اردشیر آوانسیان ـ
عبدالصمد کامبخش چون از استقلال فکری من که وابستگی فکری به شوروی
نداشتم واهمه داشتند، سعی کردند مرا متهم به همکاری با دولت ایران کنند و حتی
در یکی از مسافرتها که تصمیم به مراجعت به ایران از راه شوروی داشتم، روسها
می خواستند مرا در هتل بازداشت کنند ولی از این کار منصرف شدند.
نامبرده در
مورد رادمنش نیز اظهار نمود.
رادمنش با پیشنهاد و نظر روسها به عراق رفت تا با بختیار همکاری کند و قبل از
رفتن نیز به مسکو رفت و تصمیم داشت چند نفر ازجمله احمد طباطبایی را با
خود ببرد که در رادیو بغداد گویندگی کنند و هسته ای از توده ایها نیز در عراق به وجود آورند.
لیکن
طباطبایی با این امر مخالفت می کند.
پس از آن که رادمنش چندین بار به عراق رفت و با بختیار
ملاقات کرد.
یک نفر به نام نجفی که عرب و بیش از پنجاه سال دارد و در عراق مسوول رادیو
فارسی است و خود نیز به زبان فارسی مسلط است، از طرف دولت عراق به شوروی آمد تا عده ای
را به همراه خود ببرد لیکن چند نفر نپذیرفتند و یک نفر به نام محمد زهتاب را با خود به عراق برد.
منبع:
کتاب
بدون شرح به روایت اسناد ساواک - کتاب اول صفحه 349