تاریخ سند: 23 خرداد 1351
موضوع: حسن اخوان دانشجوی انیستیتو تکنولوژی قزوین
متن سند:
از: 23 ﻫ تاریخ:23 /3 /1351
به: 354 شماره: 1206 /23 ﻫ
موضوع: حسن اخوان دانشجوی انیستیتو تکنولوژی قزوین
نامبرده بالا که دانشجوی رشته راه ساختمان میباشد اخیراً کتابهایی به عدهای از دانشجویان جهت مطالعه داده است از جمله کتابی به نام مناظره1دکتر و پیر2 نوشته سید عبدالکریم هاشمینژاد3 را در اختیار یکی از دانشجویان گذاشته و قرار است ظرف چند روز آینده کتابهایی به نامهای آرش نوشته صمد بهرنگی4 و جنگ شکر در کوبا را در اختیار دانشجوی اخیرالذکر قرار دهد.
نظریه شنبه. نظری ندارد.
نظریه یکشنبه. خبر صحت دارد کتاب مناظر [مناظره] دکتر و پیر که در 436 صفحه تدوین گردیده مطالب و مباحث حاد و گاهی مضره در بردارد و با توجه به اینکه خرید و فروش آن نیز بهطور غیر آشکار انجام میگیرد لیکن با بررسی که به عمل آمده جزء لیست کتب مضره منظور نشده است. ضمناً در زمینه مراقبت از اعمال و رفتار دانشجوی مورد بحث آموزشهای لازم به شنبه داده شده نتیجه و مشخصات وی متعاقباً به عرض خواهد رسید. نادر
نظریه سهشنبه. نظریه یکشنبه تأیید میگردد. آسمانی
نظریه 23 ﻫ - نظریات داده شده صحیح به نظر میرسد.
صادر شود – 22 /3 /51
توضیحات سند:
1. در اصل مناظر
2. کتاب مناظره دکتر و پیر 20 سال قبل از انقلاب به وسیله شهید هاشمی نژاد تالیف شد. از جمله عناوینی که در این کتاب به چشم می خورد میتوان به: قضاوت بیجا، کاسههای داغ تر از آش، سرگذشت اتم، اشتباه ادیسون، تواضع و فروتنی پیغمبر، مساوات از نظر قانون، دزد را اعدام کنید، با فرانسه حیلهگر آشنا شوید، بالاخره کرایه الاغ چه شد، نان فطیر و شراب، اصفهانی جهنم میخرد، مشروبات الکلی، اعلام خطر، لباس روحانیت، کدام روحانی ارج دارد و حقوق زن در اسلام، اشاره کرد.
3. شهید حجتالاسلام سید عبدالکریم هاشمی نژاد، فرزند سید حسن در سال 1311 ﻫ ش در بهشهر متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی راهی قم شد و از محضر اساتیدی چون آیتالله العظمی بروجردی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) بهرهمند شد. پس از فوت آیتالله العظمی بروجردی در سال 1340 به مشهد رفت و علاوه بر تدریس در درس آیات محمد هادی میلانی و شیخ مجتبی قزوینی حاضر شد.
ایشان در پی مبارزاتش در سال 1342 پس از فاجعه 15 خرداد دستگیر و 41 روز در زندان شهربانی حبس بود. در سال 1343 با همکاری آیتالله سید حسن ابطحی «کانون بحث و انتقاد دینی» را بنا نهاد و چند ماه بعد از آزادی در فاجعه مسجد فیل در 22 /7 /1342 دستگیر و پس از مدتی آزاد شد. پس از سخنرانی در مسجد سید اصفهان در اواخر دهه چهل ممنوع المنبر شد، اما به تشکل و راهنمایی دانشجویان پرداخت و کلاسهای زیادی در دانشگاهها برگزار کرد و در سال 1354 در ایام فاطمیه در پی سخنرانی دستگیر و تا تاریخ 20 /3 /56 زندانی بود. پس از آن در مشهد به فعالیتهای خود ادامه داد تا اینکه مجدداً دستگیر شد و پس از پیروزی انقلاب ایشان دبیرکل حزب جمهوری اسلامی در مشهد شد، اما طولی نکشید که در هفتم مهرماه 1360 با نقشه سازمان منافقین در حالی که از کلاس درس در حزب جمهوری اسلامی خارج میشد به شهادت رسید و در «دارالزهد» حرم حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به خاک سپرده شد.
یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید حجتالاسلام سید عبدالکریم هاشمی نژاد، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1377
4. صمد بهرنگى، فرزند عزتالله در سال 1318 ﻫ ش در محله چرنداب تبریز به دنیا آمد. پدرش کارگر بود و به سختى چرخ زندگى را مىچرخاند. صمد در محله چرنداب درس خواند و دوره متوسطه را در دبیرستان تربیت گذراند. سپس وارد دانشسرا شد و اولین تلاشهاى سیاسى خود را با انتشار روزنامه دیوارى «خنده» آغاز کرد. پس از پایان دانشسرا به عنوان آموزگار راهى روستاهاى ممقان، گوگان و... شد و به کودکان روستایى درس داد. صمد بهرنگى نوشتن را از همین زمان و با ارسال مقالاتى به نشریه «بامشاد» شروع کرد و در کنار تدریس وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز شد و در رشته زبان انگلیسى فارغالتحصیل شد. وى کارمند اداره فرهنگ تبریز بود و در تاریخ 8 /1 /43 به اتهام تبلیغ مرام کمونیستی مورد حساسیت ساواک قرار گرفت. ولى به زودى تبرئه شد. صمد با کتاب «الدوز و کلاغها» در سال 1345 داستاننویسى را آغاز کرد. آخرین کار و مشهورترین داستان او «ماهى سیاه کوچولو» نام داشت که چند روز پس از مرگش پشت شیشههاى کتابفروشى جا گرفت. صمد بهرنگى در سال 1347 در روس ارس غرق شد. آثار به جاى مانده از صمد بهرنگى را مىتوان در موضوعات داستان، ترجمه و تحقیقات بومى و تربیتى دستهبندى کرد. کتاب ماهى سیاه کوچولو در سال 1348 جایزه بهترین داستان کودکان را در نمایشگاه بولونیاى ایتالیا به خود اختصاص داد و در همان سال برنده جایزهاى در چکسلواکى شد و در سال 1347 نیز از طرف شوراى کتاب کودک به عنوان کتاب سال معرفى شد.
طبق اسناد به جاى مانده در ساواک صمد بهرنگى در تاریخ 7 /6 /1347 به اتفاق دوستش که ستوان یکم دامپزشک بود و جهت معاینه دامهاى ژاندارمرى به خارلو اعزام شده بود، در پاسگاه کلاله براى شنا به داخل رود ارس مىروند که در نتیجه عدم آشنایى با فن شنا و قرار گرفتن در مسیر تند و عمیق آب، صمد بهرنگى غرق مىشود. ساواک مرگ وى را مشکوک دانسته و دستور بررسى داده است. جسد وی در تاریخ 17 /6 /47 پیدا و در تاریخ 19 /6 /47 نیز مجلس ترحیمى در مسجد شاهمردان چرنداب برای وی برگزار میشود. نحوه مرگ مشکوک صمد بهرنگى به دلیل سوابق اجتماعى و آثار قلمى وى موجب شد که در افواه عمومى ، احتمال قتل او به دست عوامل رژیم پهلوی، شایع شود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، کتاب 2 صفحه 25