الف- گزارش وضع تحصیلات و طرز رفتار و اخلاق والاحضرت نازک
متن سند:
والاحضرت نازک تحصیلات خود را از ابتدای سال تحصیلی 49-1348 در انگلستان آغاز نمودند اولین مدرسهای که برای ایشان در نظر گرفته شد کالج شبانهروزی Heathfield بود در حقیقت جزء مدارس نسبتاً خوب و مناسب دخترانه در انگلستان محسوب میشود.
تجربه و علاقه مسئولان مدرسه سبب شد که در ابتدای امر والاحضرت نازک به موفقیتهای محسوسی در زمینه فراگرفتن زبان انگلیسی نائل گردند اما علیرغم کوششهایی که به عمل آمد تغییر عمدهای در طرز رفتار و برخورد ایشان با محصلین و معلمان مدرسه مشاهده نگردید با وجود مذاکرات مکرر و نصایح مدیره مدرسه عدم رعایت انضباط و مقاومت در مقابل مقررات و قوانین مدرسه موجب شد که سرانجام مسئولان مدرسه از پذیرش والاحضرت عذرخواهی کنند.
به طوریکه در تاریخ 13 اکتبر سال گذشته رئیس مدرسه فوقالذکر طی نامهای رسماً از سفارت شاهنشاهی تقاضا کرد که جای دیگری برای دوشیزه نازک در نظر گرفته شود و هر چه زودتر ایشان مدرسه را ترک کنند.
خانم لاداس مدیره مدرسه با توجه به علاقهای که به ایشان داشت توصیه نمود که قسمتی از تعلیمات اجتماعی نازک به عهده خانواده قابل اعتماد انگلیسی گذارده شود تا در محیط گرم خانوادگی کمبودهای پرورشی و اجتماعی ایشان به تدریج مرتفع شود زیرا به نظر اولیاء مدرسه مشکل عمده دوشیزه نازک "محرومیت از عواطف خانواده و دوری از پدر و مادر و در حقیقت احساس تنهایی و عدم اتکاء به نفس است و برای رفع این ناراحتی راهی جز انتخاب یک خانواده منظم و علاقهمند به نظر نمیرسد.
" از آنجا که اقامت ایشان در خانوادههای ایرانی مقیم انگلستان به مصلحت نبود طبق دستور آنجناب با یک خانواده انگلیسی (کیمبر) ترتیب داده شد که والاحضرت به صورت یک نفر عضو خانواده در منزل کیمبر زندگی کنند.
خانواده کیمبر مرکب از آقای کیمبر 55 ساله و خانمش 53 ساله و دختر 14 ساله آنها میباشد و انتظار میرفت که محل مناسب ومطلوبی برای اقامت ایشان باشد بدین ترتیب پس از مشورت با متخصصین علوم تربیتی شورای فرهنگی بریتانیا جایی در مدرسه دیگری به نام Leith Hill در نزدیکی محل اقامت خانواده کیمبر در نظر گرفته شد و در طول سال گذشته والاحضرت روزهای هفته را در مدرسه شبانهروزی مذکور به تحصیل اشتغال داشتند و تعطیلات آخر هفته را در خانواده کیمبر به سر میبردند.
در طول سال تحصیلی گذشته پیشرفت والاحضرت در امور تحصیلی تقریباً غیرمحسوس بوده است به جز تقویت زبان انگلیسی که از طریق استخدام معلم خصوصی انجام شده با توجه به عامل وقت برداشت نازک از مدرسه نامبرده فوقالعاده ناچیز به نظر میرسد در حالیکه با وجود سرپرستی مستقیم خانواد کیمبر و توجه مخصوص اولیاء مدرسه طبعاً پیشرفتهای سریعتر و بهتری انتظار میرفت.
اکنون به طوریکه ملاحظه میفرمایید کیفیت تحصیلات و طرز رفتار و اخلاق والاحضرت تغییر قابل توجهی نکرده است و به احتمال قوی و به دلائلی از ترتیباتی که در بالا اشاره شد بیش از این نمیتوان انتظار داشت چون اولاً خانواده کیمبر و یا اصولاً خانوادههایی که داوطلب سرپرستی والاحضرت میشوند به هیچوجه شایستگی و آمادگی برای تربیت افرادی مانند ایشان را ندارند و انگیزه آنها مادیات است نه علاقه و دلسوزی ثانیاً چون مدارس درجه یک و حتی 2انگلستان از پذیرفتن والاحضرت نازک به جهاتی که در بالا به عرض رسید خودداری مینمایند از این جهت باید ایشان را اجباراً در مدارس درجه 3 قرار داد و اینگونه مدارس نیز جوابگوی احتیاجات تعلیماتی و اجتماعی والاحضرت نخواهند بود از آنجا که هماکنون مراحل حساسی از عمر خود را طی میکنند مراقبت کامل و نزدیک در امر تعلیم و تربیت ایشان از هر عامل دیگری مهمتر است نکته دیگری که حائز اهمیت میباشد این است که در محیط شبانهروزی مدارس و به خصوص شبانهروزیهای درجه 2 و 3 عوامل ناسالم انحرافی اغلب یافت میشوند و اگر زیر بنای تعلیم و تربیت دانشآموز بر مبنای صحیح و محکمی قرار داده نشود ممکن است احیاناً مشکلات فراوانی به بار آورد.
بنابراین با توجه به مسائل مذکور شاید اصلح آن باشد که والاحضرت نازک تحصیلات خود را در یکی از مدارس معتبر و معروف ایران ادامه دهند و در یک محیط خانوادگی مناسب و علاقهمند و دلسوز در تهران زندگی کنند تا نه تنها از توجه کامل معلمان و اولیاء مدرسه و فامیل برخوردار شوند بلکه مراقبت و راهنمایی دائم مربیان علاقهمند و فامیل در شکوفا ساختن استعداد ایشان مؤثر واقع شود.
ب- گزارش وضع زندگی و تحصیلات والاحضرت بهزاد پهلوی
والاحضرت بهزاد تحصیلات خود را در انگلستان از مدرسه Kelly که یکی از مدارس خوب شبانهروزی انگلستان است آغاز نمود و با وجود سرپرستی و مراقبت کامل مسئولان مدرسه و قسمت فرهنگی سفارت شاهنشاهی به علت نقض مقررات مدرسه پس از ترم دوم تحصیلی مقامات مسئول طی نامهای به عنوان سفارت از پذیرش مجدد والاحضرت عذرخواهی کردند.
ظاهراً طرز رفتار و اخلاق آقای بهزاد با روحیه محصلین و معلمان انگلیسی که عموماً تابع مقررات و انضباط هستند منطبق نبود و به همین دلیل مشکلات متعددی در طول سال تحصیلی ایجاد شد که بالاخره منجر به اخراج ایشان گردید.
در طول تعطیلات تابستان گذشته کوشش زیادی در زمینه پیدا کردن مدرسه مناسب برای والاحضرت به عمل امد اما از آنجا که یکی از شرایط ورود به مدرسه معتبر و درجه یک انگلستان نظریه مثبت رؤسای مدارس قبلی دانشآموز است مسئولان مدرسه Kelly حاضر نشدند گزارش مناسبی در مورد رفتار ایشان به مدارس جدید ارائه دهند از این جهت ثبت نام والاحضرت در مدارس معتبر و درجه یک اصولاً عملی نگردید.
ضمناً مدرسه Gordonston واقع در اسکاتلند که بنا به دستور آنجناب انتخاب شده بود پس از بررسی گزارشات مدارس قبلی از پذیرش والاحضرت عذرخواهی نمود و بدین ترتیب کوشش در زمینه پیدا کردن مدرسه مناسب متوجه مدارس درجه 2 گردید و بعد از مکاتبات متعددی که با چند مدرسه شبانهروزی به عمل آمد کالج colston در بریستول آمادگی خود را برای پذیرش ایشان اعلام نمود و در طول سال تحصیلی گذشته در مدرسه فوقالذکر به تحصیل اشتغال ورزیدند.
گزارش رئیس مدرسه در پایان سال تحصیلی جاری حاکی از عدم رضایت معلمین از طرز رفتار و اخلاق والاحضرت است و به طوریکه ملاحظه میفرمایید در هیچکدام از دروس موفقیت قابل توجهی کسب نکردهاند.
مدیر مدرسه در صفحه آخر گزارش سالانه عدم موافقت خود را از پذیرش مجدد ایشان برای سال تحصیلی آینده رسماً اعلام نموده است.
عین گزارش مدرسه جهت مزید استحضار عالی به ضمیمه تقدیم میگردد.
عدم موفقیت در تحصیلات تنها یکی از مسائل را تشکیل میدهد آنچه بیش از همه حائز اهمیت است ناسازگاری والاحضرت در محیط مدرسه و عدم رعایت مقررات و انضباط است که متأسفانه در خارج از محیط مدرسه نیز مشهود میباشد.
تمام خانوادههایی که برای اقامت والاحضرت در طول تعطیلات مدارس در نظر گرفته شدهاند از طرز رفتار و خشونت ایشان اظهار نارضایتی نمودهاند و هیچکدام از آنها حاضر نیستند حتی برای مدت کوتاهی ایشان را مجدداً بپذیرند.
از طرفی به فرض اینکه مدرسه شبانهروزی پیدا شود که ایشان را قبول کند باز هم به علت رسیدن به سن 18 سالگی از سال آینده طبق مقررات باید در خارج از محیط شبانهروزی اقامت نمایند.
بدین ترتیب در اینجا نیز مشکل اساسی عدم آمادگی والاحضرت برای زندگی مستقل در خارج از محیط مدرسه است زیرا آنچه مسلم است به علت عدم رعایت انضباط اجتماعی و اهمال در امر تحصیلات به مشکلات متعددی مواجه خواهند شد و از همه مهمتر اینکه اصولاً زندگی مستقل و خارج از محیط مدرسه با توجه به روحیه و طبیعت ایشان مناسب به نظر نمیرسد.
مسئولان مدارس قبلی والاحضرت معتقدند که ادامه تحصیلات ایشان در مدارس شبانهروزی انگلستان که تابع مقررات و انضباط کامل هستند مقدور نیست و شانس موفقیت ایشان در امور تحصیلی با توجه به مسائل موجود چندان موفقیتآمیز نیست.
از این جهت به نظر اینجانب چنانچه ایشان نیز در یکی از مدارس تهران به تحصیل خود ادامه دهند زودتر و بهتر به نتیجه خواهند رسید زیرا آنچه مسلم است گذراندن امتحانات جی.
سی.
ئی.
در سطح عالی برای دانشآموزانی که پایه تحصیلات آنها قوی نمیباشند به هیچوجه مقرون به صلاح نیست.
منبع:
کتاب
حمیدرضا پهلوی به روایت اسناد ساواک صفحه 112