موضوع : عکس‌العمل اعلامیه اخیر خمینی
تاریخ سند: 16 اردیبهشت 1357
موضوع : عکس‌العمل اعلامیه اخیر خمینی
متن سند:
از : 21 ﻫ تاریخ : 16 /2 /2537[] 0216به : 312 شماره : 5528 /21
موضوع : عکس‌العمل اعلامیه اخیر خمینی
از زمانی که اعلامیه اخیر خمینی به ایران آمده و در دسترس مردم قرار گرفته، انقلاب و تظاهرات در قم اوج گرفته زیرا خمینی در اعلامیه اخیرش تأکید کرده که آرام نباشید و تظاهرات کنید لذا طرفداران و مقلدین خمینی این جمله را تعبیر به فتوا کرده و می‌گویند تقریباً خمینی در این زمینه حکم داده و ما که مقلد ایشان هستیم موظف به انجام تظاهرات می‌باشیم. این اعلامیه، مراجع قم را دچار دردسر تازه‌ای کرده چون ایشان با تظاهرات مخالفند و هرگاه مجلس فاتحه می‌گرفتند به منبری سفارش می‌کردند که در خاتمه منبر از مردم بخواهد آرامش را حفظ کنند و از انجام تظاهرات خودداری نمایند و مردم هم کمی رعایت می‌کردند و کمتر تظاهرات به راه می‌انداختند ولی اکنون با رسیدن این اعلامیه، منبری جرأت نمی‌کند مردم را دعوت به آرامش کند زیرا مورد اعتراض واقع می‌شود که دستور خمینی را نقض کرده است همچنانکه شب چهلم حاج میرزاابوالفضل زاهدی1 در مسجد امام، شیخ حسین حیدری کاشانی2 واعظ در خاتمه سخنرانی از مردم خواست که تظاهرات نکنند عده‌ای به او اعتراض کردند و تظاهرات هم کردند. به طوری که شایع است آیت‌اله شریعتمداری وقتی اعلامیه خمینی را دید تصمیم خود را در مورد دادن اعلامیه و تشکیل مجلس فاتحه عوض کرده و گفته است من حاضرم به منافع خودم لطمه وارد شود ولی حاضر نیستم به جان کسی صدمه‌ای برسد (یعنی اگر اعلامیه بدهم برای من کسب وجهه خواهد بود ولی اگر در اثر این اعلامیه خونی ریخته شود جواب خدا را نمی‌توانم بدهم)
نظریه شنبه . با این کیفیت وضع خیلی خطرناک شده مخصوصاً چهلم یزد که روز سه شنبه 19 اردیبهشت است حتماً تظاهراتی مفصل در پیش است با اینکه هنوز از طرف مراجع قم اعلامیه داده نشده ولی بازار قم آماده است برای بستن و مردم قم هم تصمیم دارند تعطیل عمومی کنند.
مردم قم و حوزه علمیه روز سه شنبه را خیلی خطرناک می‌بینند و اظهار عقیده می‌کنند که با این اعلامیه‌ای که خمینی داده حتماً دوباره کشتار می‌شود و مجدداً چهلم دیگری در پیش خواهد بود و این چهلم هم مرتباً تکرار خواهد شد. از روز پنجشنبه 14 /2 /37 به بعد طلبه‌ها به یکدیگر می‌گویند اگر مقلد خمینی هستی باید در تظاهرات شرکت کنی و نباید فرار کنی.
نظریه یکشنبه . مفاد گزارش صحیح و نظریه شنبه مورد تائید است. آیات ثلاثه قم که در فشار متعصبین مذهبی و بخصوص آیت‌اله صدوقی یزدی قرار گرفته بودند ناگزیر شدند که جلسه‌ای تشکیل و متفقاً اعلامیه‌ای بدهند و اعلام مجلس ختم بکنند. تشکیل این جلسه و دادن این اعلامیه ضمن اینکه از تحریکات گروه‌های مذهبی علیه آنان جلوگیری کرد موجب شکست سیدصادق روحانی نیز گردید زیرا وی قبل از آیات ثلاث و بدون مشورت آنها اعلامیه داد و روز 19 /2 /37 را عزای عمومی اعلام کرد ولی این سه نفر خلاف معمول همیشگی هر سه یک اعلامیه دادند و عزای عمومی هم اعلام نکردند و با این کار عملاً روحانی را از جرگه خود خارج و به مردم فهماندند سیدصادق جزو آیات قم نیست. شراره
نظریه دوشنبه . نظریه یکشنبه مورد تایید بوده و اعلامیه زودهنگام سیدصادق روحانی باعث بدبینی و فاصله آیات ثلاثه از وی گردیده است. پارسا
نظریه سه شنبه . صحت خبر و نظرات داده شده کاملاً مورد تائید بوده تصور می‌رود مراسم روز نوزدهم قم به مانند دو چهلم دیگر برگزار و در این شهر کشته‌ای وجود نداشته باشد. رهبر
توضیحات سند:
__1. آیتالله میرزا ابوالفضل زاهدی، فرزند حاج ملامحمود واعظ در حدود سال 1270ش، (نیمه شعبان 1309 ق) در قم به دنیا آمد. پس از فراگیری مقدمات و سطوح حوزه، از محضر آیات عظام: میرزا ابوالقاسم کبیر قمی(ره) و شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره)، در اراک و قم بهره برد و در درس فلسفه، شاگرد استاد میرزا علی اکبر مدرس یزدی بود.
ایشان که در مهاجرت آیتالله حائری یزدی(ره) از اراک به قم و تشکیل حوزه علمیه نقش داشت، بارها نیز به جانشینی ایشان، اقامه نماز جماعت نمود، که این موقعیت را نزد آیتالله بروجردی(ره) نیز دارا بود و از سویِ امام خمینی(ره) به عنوان «شیخ الطائفه» و یا «شیخ الفقهاء» معرفی شد. پس از رحلت آیتالله حائری(ره) به تهران رفت و مدت‌ها در مسجد جامع تهران اقامه‌ی جماعت و تبلیغ نمود. ایشان پس از بازگشت به قم، به تدریس فقه و اصول و تفسیر قرآن مشغول شد و در اواخر عمر، به حاج میرزا ابوالفضل مفسر، معروف گردید. ایشان که در بحث ادیان دارای تسلط خاصی بود، ضمن آنکه به زبان انگلیسی تسلط داشت، زبان عبری را نیز فراگرفته بود.
وی که در جریان نهضت امام خمینی(ره)، شرکت داشت و در جریان لایحه‌ی ننگین کاپیتولاسیون گفته بود: « اگر آیتالله خمینى فرمود: سزاوار است به جاى جشن، پرچم سیاه برافرازید، من مى‌گویم: سزاوار است که لباس سیاه و عزا بپوشید.»، آیتالله زاهدی در روز 12 فروردین سال 1357ش از دنیا رفت و در قبرستان شیخان قم به خاک سپرده شد.
از جمله آثار اوست: رساله فی قاعده لاضرر . رساله فی الشرط و آثاره . منطق الحسین علیه‌السلام . مقصد الحسین علیه‌السلام .
2. حجت‌الاسلام حسین حیدری کاشانی؛ در سال 1322ش به دنیا آمد. او که از شاگردان آیتالله بهاءالدینی(ره) بود، کتاب «سیری در آفاق» را در شرح حال استاد خویش به رشته تحریر درآورد.