موضوع: تشکیل جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت و سخنرانی دکتر جواد باهنر1
تاریخ سند: 20 خرداد 1347
موضوع: تشکیل جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت و سخنرانی دکتر جواد باهنر1
متن سند:
گزارش خبراز: 20ﻫ2 تاریخ: 20 /3 /47
به: 312 شماره: 10308 /20ﻫ2
منبع: 617
موضوع: تشکیل جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت و سخنرانی دکتر جواد باهنر1
روز پنجشنبه 16 /3 /47 جلسه بحث و تفسیر هفتگی در مسجد هدایت تشکیل گردید. عده حاضرین در حدود 300 نفر بود افراد شناخته شده عبارت بودند از سید محمود طالقانی، دکتر جواد باهنر، سید ابراهیم موسوی، امیرخانی، محمود قدسی، مهدی حمسی، احمدرضائی، احمد فراهانی، محمد مهدی‌اندوهی، محمد صادق، قاضی طباطبائی، دکتر یدالله سحابی، مجید گودرزی پور، خلیل شالچی. به علت تأخیر ورود سید محمود طالقانی نماز مغرب را سید ابراهیم موسوی انجام و نماز دوم را سید محمود طالقانی خواند بعد از آن دکتر جواد باهنر به صحبت پرداخت و درباره جنگ و مفهوم آن قبل از اسلام و بعد از اسلام مطالبی بیان نمود در این سخنرانی عامل بروز جنگ را که قبل از اسلام نیز وجود داشته یکی برتری قدرت‌ها و یکی حمایت از مذهب عنوان که به تفصیل درباره هریک صحبت کرد و در مورد اسلام و برنامه‌های پیامبر که برای هدایت و ارشاد مردم آمده بود صحبت نمود آنگاه نامه‌های حضرت محمد (ص) را که به عنوان خسرو پرویز و دیگر سلاطین و مردم و غیره برای پذیرش اسلام نوشته بود از روی یادداشتی قرائت کرد و اظهار داشت اسلام با صلح و صفا میانه داشته و هیچگانه مردم را به زور وادار به قبول و پذیرش اسلام نکرده در صورتی که قبل از اسلام جنگ‌ها و غارت‌ها برای تحمیل دین یهود بر نصرانی و نصرانی بر یهود بوده است و در یک جنگ چندین هزار نفر به خاطر دین کشته شدند اسلام با منطق جلو رفت و با برنامه‌های حضرت محمد (ص) مردم خود بخود به اسلام روی می‌آوردند و چون ساعت پایان سخنرانی ایشان فرارسیده بود بحث نیمه تمام ماند و بقیه مطالب راجع به جنگ‌های اسلام و جنگ‌های عصر حاضر و کشمکش‌های جهان کنونی بر سر مسئله قدرت‌ها و جلب منافع از کشورها به جلسه بعد موکول گردید و جلسه در ساعت 21:30 خاتمه یافت و افراد پس از صرف چای به ترتیب از مسجد خارج گردیدند.
جاجرود
توضیحات سند:
1. در خصوص این جلسه توسط منابع 602 و 63 نیز گزارشاتی برای ساواک تهیه و ارسال شده بود. منبع 602 مطالب این سند را به صورت کلی‌تر گزارش نموده ولی منبع 63 به دلیل دسترسی و ارتباط با برخی افراد برجسته جلسه نکات قابل توجهی را گزارش نموده که ذیلا از نظر می‌گذرد:از: 20ﻫ2 شماره: 10317 /20ﻫ2
به: 312 تاریخ: 20 /3 /47
موضوع: تشکیل جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت و اظهارات دکتر جواد باهنر
منبع: 63
روز 16 /3 /47 جلسه بحث و تفسیر در مسجد هدایت واقع در خیابان اسلامبول تشکیل گردید. پس از پایان نماز جماعت به امامت سید محمود طالقانی طبق معمول هفتگی دکتر جواد باهنر به صحبت پرداخت. سخنرانی نامبرده در باره جنگ‌های قبل از اسلام بین قبائل و ملل مختلف و علل آن و مقایسه با جنگ‌های اسلامی و نحوه کیفیت و انگیزه آن بود. عده حاضرین تقریباً کم و افراد شناخته شده عبارتند از خلیل شالچی، رضاخانی، احمد رضائی، محمد صادق، قاضی طباطبائی، جهانگیر عدالت‌منش، حسین عدالت‌منش، رضا نایبی، ابو الحسن طالقانی، حسام‌الدین انتظاری، دکتر یدالله سحابی، محمد بسته‌نگار، ابو الفضل حکیمی، مهدی حمسی. بعد از خاتمه سخنرانی طبق معمول هنگام صرف چای افراد دسته دسته گرد یکدیگر جمع و به صحبت مشغول شدند از جمله اظهار می‌شد که قمی‌را بیکی از ییلاقات شرق تهران منتقل کرده‌اند. ابوالحسن طالقانی نیز در جواب اینکه سید محمود طالقانی چه موقع صحبت خواهد نمود اظهار داشت معلوم نیست و مجدداً در جواب اینکه پس طالقانی اوقات خود را چگونه می‌گذراند قصد رفتن به مسافرت را ندارد؟ گفت در حال حاضر مسافرتی نخواهد نمود و فعلاً هم سرگرم نوشتن جلد سوم تفسیر قرآن می‌باشد دکتر یدالله سحابی هنگام خروج از مسجد جهانگیر عدالت‌منش را مخاطب قرار داده و سؤال نمود از علی و پرویز عدالت‌منش چه خبر؟ مشار الیه در پاسخ سحابی اظهار داشت علی عدالت‌منش به شیراز منتقل شده و حالش هم ظاهراً خوبست و پرویز عدالت‌منش نیز جهت ملاقات با خسرو عدالت‌منش به آبادان رفته است.
ملاحظات 1- تحقیق مستقیم از نامبردگان پیرامون اظهاراتشان به حفاظت منبع لطمه وارد خواهد ساخت. 2- مسافرت پرویز عدالت‌منش بابادان جهت کمک به خسرو عدالت‌منش در مورد پرونده دادگاهی وی می‌باشد که گزارش خبری آن ایفاد گردیده است.