بخش 311 اداره یکم عملیات عطف :194 ـ 19/3/42
تاریخ سند: 23 خرداد 1342
بخش 311 اداره یکم عملیات عطف :194 ـ 19/3/42
متن سند:
برابر اطلاع واصله از قم آیت اله خمینی در رأس ساعت 1900 در مدرسه فیضیه قم بالای منبر رفته و ضمن سخنرانی1 بدولت و دستگاه سازمان امنیت حمله نمود.و ضمنا اشاره ای نیز بمقامات عالیه نموده و پس از پایان اظهارات خود بحاضرین اظهار داشته با نظم و ترتیب مدرسه فیضیه را ترک نمائید.
23 /3 /42اداره سوم
توضیحات سند:
1 ـ مواضع ساده، صریح و انقلابی حضرت امام خمینی علیه شاه در این سخنرانی، که به زبان ساده ایراد شد و درک آن برای مردم کوچه و بازار بسیار آسان بود، محمدرضا شاه، برای نخستین بار از سوی یک شخصیت روحانی مورد سئوال، انتقاد، سرزنش و حمله قرار گرفته بود.غول وحشت و هراسی که نام شاه طی سالهای متمادی در اذهان جای داده بود، درهم شکسته شد.
آیت الله روح اللّه خمینی در حضور دهها هزار تن مستمع، شاهنشاه را «آقای شاه!» «تو!» «بیچاره!» «بدبخت!» خطاب کرده بود! بت بزرگ سخت ضربه خورده بود، اقتدار رژیم کودتا و ترس و وحشتی که از سازمان امنیت مخوف او، در اذهان وجود داشت، آسیب دیده بود...
به گمان ما، نطق روز 13 خرداد 1342 آیت الله خمینی، نقطه عطفی است در تاریخ معاصر ایران، نمودی است از یک حرکت قهرمانانه، حماسی و واکنش شدیدی است در برابر ستمگریهای محمدرضا شاه و رژیم شاهنشاهی.
بپذیریم، یا نپذیریم، سخنان آن روز آیت الله خمینی، رژیم شاهنشاهی را تکان داد.
سخت هم تکان داد و شمارش معکوس از همان روز شروع شد.
ابعاد ماجرا، وسیعتر از آن بود که بتوان از راه تهدید، یا وعده و وعید، با آن مقابله کرد.
شاه، به شیوه معمول، و با اتکاء به پشتیبانی آمریکا، در برابر این تهدید، به سیاست خشونت و سرکوب متوسل شد و دستور بازداشت آیت الله خمینی را صادر کرد.
نجاتی ـ سرهنگ غلامرضا ـ تاریخ سیاسی بیست وپنج ساله ایران صفحه 233