صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : حزب ایران ـ سازمان برنامه

تاریخ سند: 22 خرداد 1339


موضوع : حزب ایران ـ سازمان برنامه


متن سند:

شماره : 2 ـ 3 ـ 1490 پیرو گزارش قبلی به علت انتشار شایعه احتمال تغییر پست مهندس خسرو هدایت1 از مدیریت عاملی سازمان برنامه به سفیر کبیری یکی از کشورهای اروپائی و انتصاب سرتیپ فرزانگان2 در راس سازمان برنامه اکنون عده ای از مهندسین و کارمندان عالیرتبه و عضو حزب ایرانی سازمان برنامه در صددند زمینه را جهت انتصاب مهندس اصفیاء به جای خسرو هدایت فراهم و تماسهائی هم با اصفیاء گرفته اند این عده معتقدند که اگر اصفیاء در راس سازمان برنامه قرار گیرد از هر جهت می توانند او را در اختیار خود داشته باشد لیکن مدعی هستند که با سرتیپ فرزانگان نمی توانند کنار بیایند.
اصل در پرونده حزب ایران بسابقه ضمیمه گردد.
25 /4 /39 فعلاً اقدامی ندارد.
15 /5 /39

توضیحات سند:

1ـ خسرو هدایت فرزند غلامرضا متولد 1283 ه ش با نام مستعار کمال، نخستین بار با اشغال پست ریاست بنگاه راه آهن دولتی ایران اشتهار پیدا کرد که البته سالها این مقام تقریبا با اهمیت را در دست داشت.
فعالیت و تکاپوهای زیرکانه او به هنگام زمامداری احمد قوام که کابینه سوم و چهارم خود را در سال 1324 تشکیل داد، آغاز گردید.
برای قوام السلطنه که به خاطر استحکام کار دولت خویش حزبی بنام (دموکرات ایران) را تشکیل داد و اکثر دولتمردان دولت دار، منتظر الوزاره ها، ورشکستگان سیاسی، ابن الوقت ها، تشنگان جاه و منصب بدان روی آورده بودند، خسرو هدایت که در راه آهن ایران هزاران کارمند و کارگر در اختیار داشت، وجود مغتنمی محسوب می شد.
خسرو هدایت که ضمنا تحت حمایت و مورد محبت و الطاف خاص اشرف پهلوی بود ابتدا به ریاست کنفرانس آسیایی کارگران آزاد و عضو هیئت اجرائیه کنفدراسیون جهانی کارگران برگزیده شد.
قوام السلطنه که اعوان و انصارش در برابر حزب توده ایران که با شرکت تعدادی کارگر کارخانجات طهران و شهرهای صنعتی مازندران بر خیابانها تسلط یافته بود تصمیم داشتند از وجود برخی از کارگران راه آهن که زمام آنان در دست هدایت بود بهره برگیرند.
به همین جهت خسرو هدایت که به حزب قوام جلب شده بود اتحادیه ای به نام (اسکی) یا (اتحادیه سازمان های کارگری) ایران تشکیل داد که علی الظاهر کلیه کارگران بنگاه راه آهن دولتی ایران در آن حزب عضو شده بودند.
خسرو هدایت که این اتحادیه را رهبری می کرد به کمک و همداستانی عباس شاهنده (فرمانده چماق داران حزب دموکرات ایران) گاه و بی گاه به اجتماعات حزب توده، مراکز و کانون های اتحادیه ای آن حزب حمله می کردند و در پیکارهای سخت، جمعی از توده ای ها را مصدوم می ساختند.
خسرو هدایت برای تقویت اتحادیه قلابی خود تعداد زیادی آدم بیکاره را به استخدام درآورد که فقط هنرشان، به هم ریختن اتحادیه های حزب توده و عربده کشی و شعار دادن بود و بس! خسرو هدایت در انتخابات تقلبی و مخدوش حزب قوام فعالیت و تلاش فوق العاده به کار بست و صندوق ها را از آراء تقلبی پر ساخت که البته می دانیم جریان این کار رسوا و افتضاحات آن نزد مصدق با عکس العمل تند و شدیدی روبرو گردید و علیه این انتخابات به شدت اعتراض کرده و به دربار روی آوردند تا جائیکه دولت احمد قوام ناگزیر تسلیم و حزب و انتخاباتش هر دو از میان رفتند! اما خسرو هدایت که تازه در ابتدای کار و تلاش خود بود بعد از کنار رفتن قوام السلطنه به دکتر منوچهر اقبال روی آورد و اقبال نیز در کابینه خود خسرو هدایت را به عنوان معاون پارلمانی و سپس قائم مقام خود در سازمان برنامه و سپس وزیر مشاور معرفی کرد.
وقتی کابینه دکتر اقبال برافتاد و وی به عنوان مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران برگزیده شد، خسرو هدایت را به نام قائم مقام و سپس معاون مدیر عامل انتخاب کرد که هدایت اغلب در شرایط بسیار مساعد و با امکانات وسیع و گسترده در آبادان به تمشیت امور مشغول گردید و تا آخر عمرش سال ها بی سرو صدا در آبادان در فضای مناسبی زندگی کرد.
او از اعضای سازمان ماسونی لاینز ایران بود.
2ـ سرتیپ عباس فرزانگان از عوامل کودتای 28 مرداد سال 1332 در سال 1290 ش به دنیا آمد.
در دانشکده افسری درس خواند و در فن مخابرات در خارج از کشور، کارآموزی کرد.
مدت چند سال وابسته نظامی ایران در امریکا بود و تابعیت امریکا را نیز پذیرفته بود.
پس از کودتای 28 مرداد با درجه سرتیپی، معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن شد و پس از آن وزیر و سخنگوی دولت زاهدی شد.
پس از برکناری زاهدی، به سفارت رفت و در کشورهای مختلفی از جمله : کویت، عربستان سعودی، هلند و نروژ، سفارت کرد.
او هر وقت شغلی نداشت، در امریکا به سر می برد.

منبع:

کتاب کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 71

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.