موضوع: اظهارات آیت‌الله قمی
تاریخ سند: 10 اردیبهشت 1343
موضوع: اظهارات آیت‌الله قمی
متن سند:
شماره: 2701 /9ﻫ تاریخ:10 /2 /1343موضوع: اظهارات آیت‌الله قمی
در تاریخ 10 /2 /43 چند نفر از وعاظ از قبیل عبدالکریم هاشمی‌نژاد، حاجی ضیاء، سید جعفر طباطبایی، شیخ علی تحقق [و] شیخ رضا نوغانی در منزل آیت‌الله قمی اجتماع نموده بودند.
ضمن بحث درباره اوضاع روز، شیخ رضا نوغانی از قمی سؤال نمود که ایام سوگواری نزدیک است و تاکنون تکلیف وعاظ معلوم نیست در روی منابر چه بگویند و خط‌مشی آقایان قمی و میلانی نیز روشن نیست.
آیت‌الله قمی اظهار داشت من دست از مبارزات نخواهم کشید منتهی دولت به ما وعده‌هایی داده است و اگر دولت به وعده‌های خود عمل نکنند ما به مبارزه خود ادامه خواهیم داد و اضافه نمود بازداشت شیخ عباس طبسی [و] شیخ محمدرضا محامی نشان داد که دولت سر سازش ندارد و ما هم نمی‌توانیم سکوت1 اختیار کنیم و اضافه نمود آقایان وعاظ بایستی در روی منابر فعلاً خیلی تند صحبت نکنند زیرا بلافاصله زندانی می‌شوند. درباره طلاب حوزه علمیه مشهد، قمی اظهار داشت که من تصمیم گرفته‌ام نان مصرفی طلاب را تأمین کنم. تا امروز 1900 نفر آمار تهیه کرده‌اند و جمع هزینه ماهانه معادل 250000 الی 300000 ریال می‌شود. در این موقع قسم یاد نمود که من دیناری پول ندارم ولی توکل به خدا می‌کنم و خدا هم این پول را تأمین می‌کند.
قمی به سخنان ادامه داده و گفت در گذشته نان طلاب را آیت‌الله سبزواری می‌داد ولی نظر به اینکه طلاب از علماء مجاهد پشتیبانی نمودند، سبزواری نان آن‌ها را قطع نموده است.
ضمناً قمی اظهار داشت به‌طوری‌که شنیده‌ام بعضی از وعاظ در روی منابر فقط به آیت‌الله میلانی دعا می‌کنند درصورتی‌که من محرومیت‌ها را تحمل نمودم و از این قبیل وعاظ کمی گله دارم.
نظریه:
آیت‌الله قمی در گذشته در میان طلاب حوزه علمیه مشهد نفوذ نداشت و اکثر طلاب در اطراف آیت‌الله سبزواری، کفایی [و] میلانی بود[ند]. پس از آزاد شدن و تبلیغاتی که از طرف ایادی وی به عمل آمد، عده‌ای از طلاب به وی گروش پیدا نمودند. این کشش طلاب به طرف قمی علل مختلف دارد:
1. چون در جریان مبارزات روحانیون، پشتیبان معنوی آن‌ها طلاب بودند و دولت برای ارعاب و سرکوبی آن‌ها گروهی از آنان را به خدمت احضار نمود و در این میان فعالیت‌های سایر روحانیون منتج به نتیجه شد، لذا اکنون طلاب تصور می‌کنند چنانچه به قمی پناه برند از هجوم آینده مأمورین انتظامی و نظام‌وظیفه در امان خواهند بود.
2. نان و سدجوع در زندگی بشر امری حیاتی است و به‌خصوص این طبقه که با گذشت زمان به حداقل زندگی قانع و عادت کرده‌اند و به‌علاوه مصونیتی که لباس روحانیت برای این طبقه ایجاد نموده، اگر شکم آن‌ها نیز سیر شود تا به دست آوردن امتیاز و قدرت عوام‌فریبی، غلام و بنده اطعام‌کننده خواهند بود.
بنابراین قمی واقعاً اگر بتواند نان طلاب را به نحو مطلوب تأمین کند توانسته تمام نیروی طلاب را استثمار نماید.
3. قمی با این عمل می‌خواهد افکار طلاب را به خود جلب کند و چنین وانمود سازد تنها من هستم که در فکر زندگی شما می‌باشم و سایر روحانیون مشهد حاضر نیستند به خاطر طلاب منافع خود را به خطر بیندازند و با این وسیله برعلیه آیت‌الله کفایی، سبزواری [و] میلانی دست به توطئه زده است.
4. طلابی که در دوران تحصیلی به‌اصطلاح از مراحم قمی برخوردار باشند در آینده نزدیک یک منبع فداکار به نفع او خواهند بود.
گیرندگان: تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور (اداره کل سوم ـ 321)