تاریخ سند: 29 اردیبهشت 1342
موضوع : جلب طلاب به نظام وظیفه
متن سند:
تاریخ :29 /2 /1342
گیرنده : مقامات ساواک به ترتیب سلسله مراتب
فرستنده : 332 (اداره بررسیها)
موضوع : جلب طلاب به نظام وظیفه
محترما به عرض مىرساند ساواک رضائیه طى نامهاى اظهار داشته که اخیرا از طرف اداره نظام وظیفه روش جدیدى درباره مشمولیت طلاب علوم دینى اتخاذ و اداره فرهنگ نیز ناچار به اجراى آن گردیده است که در نتیجه چند نفر از طلاب مدرسه علوم دینى رضائیه مىبایست ترک تحصیل نمایند. و این مطلب براى آیتاله عباسقلى نجفى حائرى رئیس مدرسه مزبور که روحانى ممتاز آذربایجان غربى و پیرو نیات مقدسه اعلیحضرت همایون شاهنشاه مىباشد ایجاد ناراحتى نموده و موقعیت نامبرده را متزلزل خواهد ساخت که به هیچ وجه صلاح نمىباشد. ساواک رضائیه در این نامه خود استدعاء کرده مقرر فرمایند اقداماتى صورت گیرد تا به نحو مقتضى مدارس این قبیل روحانیون مستثنى شود و به جاى تقدیر، ایجاد ناراحتى براى آنها نشود.
ساواک مشهد نیز تلگرافى درباره نظام وظیفه طلاب کرده بود که به فرموده تیمسار ریاست ساواک در پاسخ آن تلگراف گفته شد: درباره نظام وظیفه طلاب اقدام خواهد شد. ولى تلگراف شماره 302 مورخ 18 /2 /42 ساواک مذکور حاکى است که اخیرا در توابع مشهد اقدام به جلب طلاب جهت خدمت سربازى شده است و این امر موجب نگرانى آیتاله میلانى که قبلاً به استناد گفتار ساواک به روحانیون
و طلاب مشهد مراحم شاهنشاه و دولت را درباره خوددارى از جلب طلاب اطلاع داده بود گردیده و مدعى است که ادامه این کار در شرایط فعلى موجب مىشود که نامبرده نزد روحانیون و طلاب علوم دینى که به دستور او از مخفى گاه بیرون آمدهاند شرمنده شوند.
ساواک مشهد در این تلگراف خود افزوده اگر نتیجه اقدامات معموله در مورد نظام وظیفه طلاب به موقع به آن ساواک ابلاغ گردد خواهد توانست بر آیتاله میلانى منت جدیدى گذارده و به همکارى نامبرده در ماههاى محرم و صفر امیدوار باشد.
ساواک مشهد در تلگراف دیگرى (315 ـ 25 /2 /42) اظهار داشته اقداماتى به منظور تحیب آیتاله قمى به عمل آورده و از مشارالیه خواسته ترتیبى اتخاذ نماید که در ایام سوگوارى بى نظمى ایجاد نشود تا فرصتى به وجود آید که شکاف موجود بر طرف گردد. اهم تقاضاهاى مشارالیه نیز عدم جلب به نظام وظیفه بوده است. و ساواک مشهد اظهار داشته در این مورد با وجود حساسیت موضوع منتظر راهنمایى مرکز مىباشد.
با توجه به اینکه اداره وظیفه عمومى هنوز سرگرم جلب طلاب براى خدمت سربازى مىباشد مستدعى است ارشاد فرمایند به نامه ساواک رضائیه و تلگرافهاى ساواک مشهد چه پاسخى داده شود.
تهیه کننده :
رئیس بخش : شهابى 29 /2 رئیس اداره :سوم29 /2 /42
رئیس کل : اداره سوم 31 /2 /42 معاون ساواک :
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 2 صفحه 127