تاریخ سند: 2 مرداد 1356
درباره: تأسیس مدارس علمیه دخترانه در شهر قم
متن سند:
گزارش
از: ۳۱۲ تاریخ: 2 /5 /36
درباره: تأسیس مدارس علمیه دخترانه در شهر قم13560502
محترماً به استحضار میرساند:
همانطور که قبلاً به استحضار رسیده سازمان اطلاعات و امنیت قم اعلام داشته بود که دو باب مدرسه علمیه دخترانه به نامهای مکتب الزهرا و مکتب توحید بدون مجوز قانونی در قم تأسیس شده که تابع هیچ یک از مقررات سازمانهای دولتی نیست. مکتب الزهرا وابسته به دارالتبلیغ اسلامی و تحت نظر آیتاله شریعتمداری است و مکتب توحید زیر نظر شخصی به نام علی قدوسی است.
مراتب فوقالذکر طی گزارشی به عرض رسید و اضافه گردید که مدارس مذکور مشابه مدارس علوم دینی است و احتمالاً مواد درسی آن نیز با مدارس علوم دینی طلاب تطبیق میکند و احتمال دارد که هدف بانیان اینگونه مدارس این باشد که با آموزش و تربیت بانوانی که در رشته علوم دینی تحصیلات کافی داشته باشند در آینده از وجود آنها برای تبلیغ مذهبی در نقاط مختلف کشور مانند طلاب فارغالتحصیل از مدارس علوم دینی استفاده نمایند. که البته این فعالیتها متوجه آموزش مذهبی نسوان به ویژه خانوادههای متعصبین مذهبی و بازاریان متأثر از نظریات و عقاید روحانیون خواهد بود و موجب رونق گرفتن کانونها و محافل مذهبی متشکله از طرف بانوان متعصب مذهبی خواهد شد.
تیمسار ریاست ساواک مقرر فرمودند:
1- به آقای شریعتمداری گفته شود که این مدرسه برخلاف قانون و مقررات و اجازه آموزش و پرورش به وجود آورده شده و چون از طرف دولت بسته خواهد شد خود ترتیب جمعآوری این مدرسه را بدهد.
۲- به وزارت آموزش و پرورش اطلاع داده شود که این دو مدرسه برخلاف مقررات و بدون اجازه وزارت آموزش و پرورش تأسیس شده است.
در اجرای اوامر صادره اقدام و سازمان اطلاعات و امنیت قم اعلام نموده که اوامر به آیتاله شریعتمداری تفهیم گردید و مشارالیه اظهار داشته که دارالتبلیغ اسلامی دارای شخصیت حقوقی بوده و این مؤسسه مجاز است که نسبت به تأسیس بیمارستان و مدرسه علمیه اقدام نماید ولی به جهاتی قرار است مدتی تعطیل گردد.
سازمان قم اضافه نموده بود که در مورد مکتب توحید قرار است نسبت به احضار مسئول آن که علی قدوسی میباشد اقدام و از وی خواسته شود که مکتب مذکور را تعطیل نماید.
مراتب بالا به عرض رسید و تیمسار ریاست ساواک مقرر فرمودند:
"در مورد این مدارس و عدم توجه وزارت آموزش و پرورش در مورد این مدارس نامه نوشته شود."
متعاقب اوامر مذکور وزارت آموزش و پرورش اعلام داشته: ١- مکتب الزهرا (دارالزهرا) مدرسه علوم دینی بانوان وابسته به دارالتبلیغ اسلامی بوده و تحت نظر آیتاله شریعتمداری اداره میشود و دارای شخصیت حقوقی است، لذا به نظر مقامات مسئول شهرستان قم، ادامه کار دارالزهرا بلامانع میباشد.
۲- چون مکتب توحید بدون کسب مجوز از وزارت آموزش و پرورش دایر شده و برنامه این وازرتخانه را اجرا نمینماید، دستور لازم برای جلوگیری از ادامه کار مکتب توحید صادر شده است.
ضمناً به استحضار عالی میرساند اخیراً طبق گزارش واصله از سازمان اطلاعات و امنیت قم یکی از زنان مدرس مکتب الزهرا به نام خانم حقی ضمن سخنرانی در کلاس درس مبادرت به اظهارات خلاف و تحریکآمیزی نموده بود که مراتب به استحضار رسید و مقرر گردید:
"سازمان قم به آیتاله شریعتمداری ابلاغ نماید فعلاً این خانم را از مدرسه طرد نمایند تا بعد تکلیف مدارس به طور کلی روشن شود."
که در اجرای اوامر اقدام و مراتب به سازمان مذکور اعلام گردیده است.
نظریه:
با ترتیبی که فوقاً از عرض گذشت شخصیت حقوقی مکتب الزهرا که جزئی از مؤسسه دارالتبلیغ است مانع از جلوگیری از ادامه کار مدرسه مذکور میباشد. به نظر میرسد چنانچه در نظر باشد فعالیت مدرسه مذکور از چارچوب و شرایط فعلی خارج شود میبایست مقررات و نظامات آموزشی وزارت آموزش و پرورش در آن به مورد اجرا گذارده شود. زیرا به این ترتیب ضمن آنکه از ادامه کار مدرسه مذکور جلوگیری نمیشود، برنامه کار و آموزش آن روی معیار و ضوابط خاص وزارت آموزش و پرورش قرار خواهد گرفت و از برخی فعل و انفعالات انحرافی در آن جلوگیری خواهد شد. ولی تنها نکتهای که در این میان حائز توجه است اینست که شریعتمداری و دستگاه او مدرسه مزبور را از لحاظ نظام آموزشی تابع نظام آموزشی حوزه علمیه قم میدانند (این مدارس در برنامه آموزشی خود استقلال نسبی دارند) و تصور نمیرود حاضر باشد مواد درسی و آموزشی مدرسه مذکور را تابع نظام کلی آموزش و پرورش قرار دهند. زیرا این موضوع را به عنوان نفوذ و تسلط دستگاههای دولتی بر خود تلقی میکنند و آن را مغایر با استقلال ظاهری خود و افکار طلاب و روحانیون که با این شرایط خو کردهاند به شمار میآورند. ضمن آنکه اکنون در سایر مدارس علوم دینی حوزه علمیه قم نظام و برنامه آموزشی اختصاصی و قدیمی حوزه علمیه جنبه اجرائی و عملی دارد.
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 2 /5 /36
ـ مسئول وزارت آموزش و پرورش است که باید شرایط و مقررات مواد درسی حوزه علمیه قم را بر طبق مقررات مصوبه برای همان مدارس کنترل نماید.
قبلاً در اجرای اوامر نامهای به وزارت آموزش و پرورش نوشته شده
بهرهبرداری شود. 3 /5 /36
۳۶/۵/۳
منبع:
کتاب
شهید آیتالله حاج شیخ علی قدوسی صفحه 146