روز 1/11/36 ساعت ۱ بعدازظهر دکتر بقائی
تاریخ سند: 2 بهمن 1336
روز 1/11/36 ساعت ۱ بعدازظهر دکتر بقائی
متن سند:
تاریخ: 2 /11 /1336گزارش اطلاعات داخلی
روز 1 /11 /36 ساعت ۱ بعدازظهر دکتر بقائی به اتفاق حسین بنکدار به منزل آیت‌الله کاشانی در پامنار رفته، با آیت‌الله سید علی مصطفوی، حاج ابوالقاسم گازری، مهندس دیده‌ور معاون سابق وزارت راه، امیرناصر قندی و سید رضا و سید ابوالحسن کاشانی ملاقات نمودند، پس از چند دقیقه استراحت، دکتر بقائی مدت چند دقیقه درباره کسالت آیت‌الله و معالجاتی که می‌کنند، مذاکره نمودند، پس از صرف نهار دکتر بقائی صورت چند نوع دوا برای آیت‌الله نوشتند و به امیرناصر قندی دادند که از آقای احمد ناصری کرمانی در اداره بیمه بگیرند و تحویل آیت‌الله بدهند، سپس تا ساعت ۵ بعدازظهر دکتر بقائی با آیت‌الله و حاضرین درباره اختلافاتی که در بین سران جبهه ملی انداختند و جریان سیاست‌های گذشته مذاکره نمودند.
دکتر بقائی در میان صحبت خود به حاضرین اظهار داشت مأیوس شدن در زندگانی، با مردن به نظر من یکی است ما یک اشتباه بزرگ کردیم که در ملی شدن صنعت نفت دکتر مصدق را علم کردیم و با شهامت روزنامه‌ها و جراید، در اول دوره چهاردهم که دکتر مصدق در منزلش بازنشسته بود، ما رفتیم به منزل ایشان، کلیه خبرنگاران را هم دعوت کردیم [و] مسأله همکاری و ملی کردن صنعت نفت را به دنیا اعلام کردیم، کارهائی که انجام شد و عملیاتی که در این چند سال انجام شد، به کنار که اگر بخواهم همه را بگویم خیلی وقت لازم دارد چیزی که مرا خیلی ناراحت کرده است، سخنرانی این نوکران استعمار در مساجد و در محافل می‌باشد، با کمال بی‌شرمی به مردم می‌گویند که ملی کردن صنعت نفت و آن جریان چند سال قبل، دستور خود انگلیس‌ها بود، اگر از این آیت‌الله شریف و واعظ بی‌سواد سئوال کنید دلیل شما برای این حرف چیست خفقان می‌گیرد جواب بدهد، قدرتی که فعلاً انگلیس‌ها در کشورهای خاورمیانه مخصوصاً ایران به دست آورده‌اند تا به حال سابقه نداشته است، تمام قدرت خودشان را به وسیله همین یک عده مراجع تقلید بی‌آبرو و آیت‌الله‌ها به دست آورده‌اند، در تمام ایران فقط یک آقای شریف و محترم است که همین آیت‌الله کاشانی می‌باشد که سمت آیت‌اللهی را از خانه‌نشستن و مفت‌خوری کردن به دست نیاورده است، سمت آیت‌اللهی و پیشوائی را از راه مجاهدت در راه دین اسلام و رفتن زندان‌های مکرر و زجر کشیدن و قربانی دادن در راه آزادی به دست آورده‌اند. در این وقت که دکتر بقائی بسیار عصبانی شده بود، حملات بسیار شدیدی به طبقه علما و روحانیون نمودند و آیت‌الله اظهار داشتند که بله هشتاد درصد این علما و روحانیون از کارمندان حقوق‌بگیر سفارت انگلستان می‌باشند، حاج ابوالقاسم گازری اظهار داشت مثل شیخ بهاء‌الدین نوری(۱) آیت‌الله اظهار داشت اسم نبرید. ساعت ۵ بعدازظهر دکتر بقائی و حسین بنکدار پس از کسب اجازه منزل آیت‌الله را ترک نمودند.