موضوع: تلگراف آیت‌الله میلانی
تاریخ سند: 2 خرداد 1342
موضوع: تلگراف آیت‌الله میلانی
متن سند:
شماره: ۷۶۳/ دایره1 بخش311 تاریخ:2 /3 /1342موضوع: تلگراف آیت‌الله میلانی
ساعت 16روز 1 /3 /42 متن تلگراف شماره ۲۸۰ تاریخ 25 /2 /42 از مشهد به تهران زندان قزل‌قلعه1 مخابره شده [و] در بین دانشجویان دانشسرای عالی توزیع گردیده و متن تلگراف به شرح زیر است:
تهران ـ زندان قزل‌قلعه.
جناب مستطاب حجت‌الاسلام‌والمسلمین آقای حاج سید محمود طالقانی دامت معالیه.
مدتی است مستقیماً از احوالات شریفه و آقایان محترم اطلاع ندارم. اخیراً مسموعم شد که برخی از آقایان مختصر کسالتی پیدا کرده‌اند. متأثر شدم و دعا کردم. البته توجه کامل دارند که تحمل هر نوع حبس و رنج برای تحقق دادن به مقاصد عالیه اجتماعی اسلام و رهاندن مجتمع اسلامی از ظلم و فساد، موردتوجه خاص صاحب شریعت صلوات‌الله‌علیه بوده و روزی به ثمر خواهد رسید و ملت مسلمان در سایه آن استفاده‌ها خواهد برد. حضور عموم آقایان محترم و اساتید معظم دانشگاه و تجار محترم و مجاهد و دانشجویان عزیز سلام و تحیّت وافر تقدیم می‌دارم و دوام توفیقات آقایان را در راه دفاع از حریم مصالح ملت اسلام از ساحت ربوبی2 جلّ و علا خواستارم. در جوار آستان مقدس حضرت ثامن‌الحجج علیه الصلوه و السلام دعا می‌نمایم و انتظار اطلاع از حالات شریفه و دیگر آقایان را دارم. والسلام علیکم. المیلانی
گیرندگان: اداره سوم کل سوم به انضمام یک برگ اعلامیه. در پرونده نامبرده بایگانی شود.
توضیحات سند:
1. زندان قزل‌قلعه یا قزل قلاع (قلعه سرخ)، ازجمله یادمان‌های دوران قاجار و پهلوی اول و دوم است. این یادمان سال‌هاست که به میدان میوه و تره‌بار تبدیل شده است. این زندان خارج از دروازه یوسف‌آباد و در زمین‌های جلالیه در ده امیرآباد که امروزه در تهران قرار گرفته و به محله امیرآباد معروف است، قرار داشت.زندان قزل‌قلعه در دوران قاجاریه به عنوان مکانی مورد استفاده مسافرین و کاروان‌هایی بود که از زنجان و گیلان و همدان و گلپایگان و... عازم پایتخت بودند. آنجا پیش‌تر مهمات قشون نگهداری می‌شد. در زمان رضاشاه نیز به‌عنوان انبار مهمات و وسایل اسقاطی مورد استفاده قرار گرفت. در قزل‌قلعه به‌ویژه بعد از کودتای ۲۸ مرداد جنایات بسیاری رخ داد. آن کاروانسرا با دیوارهای بلند کاه‌گلی‌اش زندان شد و محلی که به نگهداری اسب و قاطر مسافران کاروانسرا اختصاص داشت را سلول انفرادی کردند و در مرکز محوطه ساختمان‌های بزرگی ایجاد شد و به‌عنوان بندهای عمومی مورد استفاده قرار گرفت.
تا سال ۱۳۵۰ قزل‌قلعه دایر بود ولی کم‌کم با ساخته شدن اوین، از کار افتاد. این زندان پس از انقلاب اسلامی ویران شد و قسمتی از زمین‌های شمالی آن به میدان میوه و تره‌بار اختصاص یافت.
2. اصل: ربوی