تلفنگرام
تاریخ سند: 24 آبان 1357
تلفنگرام
متن سند:
از: یزد تاریخ: 24 /8 /1357به: 300 و 312 و 302 شماره: 4647 /26/ ﻫ
تلفنگرام
وضعیت استان یزد در دو ماه گذشته و موقعیت فعلی به شرح زیر از عرض می‌گذرد:
1. در طول این مدت آتش‌سوزی در سه سینمای شهر، یازده شعبه بانک، تالار شهرداری، شرکت بیمه، اطاق اصناف، انبار پپسی کولا، چندین باب مغازه، سازمان زنان، شورای داوری و انفجار در محل سابق اطاق اصناف روی داده است.
2. شکستن شیشه‌های چندین مدرسه و پائین آوردن قاب‌های عکس اعلیحضرتین و شکستن آنها و تعطیل نمودن مدارس.
3. تهدید و مرعوب نمودن کلیه کسبه استان در مورد نصب عکس خمینی و برداشتن تمثال‌های اعلیحضرتین که نتیجتاً در حال حاضر اکثر کسبه در سطح استان فقط عکس خمینی را در دکان‌ها نصب نموده‌اند.
4. تهدید مسئولین بانکها و ادارات در مورد برداشتن تمثال‌های اعلیحضرتین از محل کارشان که در نتیجه بعضی از بانکها و ادارات دولتی تمثال‌ها را برداشته‌اند.
5. در طول این مدت، حدود شانزده روز به تناوب به علت تهدید و تحریک روحانیون افراطی و افراد متعصب مذهبی و اخلالگر کسبه و بازار و بعضی از مراکز آموزشی تعطیل گردیده است.
6. در روزهای اخیر اخلالگران که اکثراً دانش‌آموز و دانشجو می‌باشند با در دست داشتن چوب دستی به کارخانجات مراجعه و کارخانه‌ها را تعطیل نموده‌اند.
7. چند بار عناصر متعصب مذهبی و دانش‌آموزان به مدارسی که دایر بوده و دانش‌آموزان در کلاس‌های درس بوده‌اند، همچنین دانشسرای عالی و هنرستان‌های صنعتی و تربیت معلم حمله نموده‌اند و با شکستن شیشه‌ها مبادرت به تعطیل کلاس‌ها نموده‌اند.
8. در بعضی مدارس استان به هنگام اجرای برنامه صبحگاهی دانش‌آموزان مبادرت به دادن شعارهای برله خمینی نموده‌اند ولی مسئولین مربوطه اقدامی در این زمینه ننموده‌اند.
9. اکثر دانش‌آموزان مدارس با تحریک عناصر مذهبی متعصب و اخلالگر، عکس‌های اعلیحضرتین را که در صفحات اول کتاب‌های درسی می‌باشد پاره نموده یا اینکه شعارهای زننده‌ای زیر آن نوشته‌اند.
10. در روز گذشته اخلالگران به دو اداره دولتی حمله نموده‌اند و قاب عکس اعلیحضرتین را شکسته‌اند که منجر به تعطیل ادارات گردیده.
11. روحانیون افراطی و عناصر متعصب مذهبی چندین بار با به راه انداختن تظاهرات وسیع در شهرستان یزد و شهرستان‌های تابعه که منجر به تعطیل دکان‌ها و بانکها گردید، مبادرت به دادن شعارهائی برله خمینی و ضدملی نموده‌اند و در خاتمه چندین خیابان را با تابلوهائی که از قبل تهیه نموده بودند به نام خمینی. طالقانی. صدوقی. منتظری و غیره تغییر دادند.
12. در روزهای اخیر اخلالگران اتومبیل‌ها را در شهر متوقف و به راننده تکلیف می‌نمایند که باید عکس خمینی را جلو شیشه ماشین نصب نماید و شعاری برعلیه خود شخص شاهنشاه بدهند.
13. در شرایط کنونی سرکار سرهنگ هاشمی رئیس شهربانی استان یزد به علت اینکه بیش از حد معمول در مقابله با اقدامات اخلالگرانه و عناصر آشوب طلب از خود نرمش نشان می‌دهد و به منظور اینکه در این قبیل حوادث ضایعات و تلفات جانی به وجود نیاید از به کار گرفتن مأمورین تحت فرماندهی خود و به طور کلی با هرگونه مقابله با افراد اخلالگر خودداری نموده در نتیجه افسر مذکور نتوانسته است در حوادث روزهای اخیر در استان یزد آن طور که باید و شاید نسبت به برقراری نظم و آرامش و امنیت اخلالگران اقدام مؤثر بنماید به طوری که نحوه عمل شهربانی موجبات تجری بیشتر افراد آشوب طلب را فراهم ساخته است، ضمناً طبقات مختلف مردم به استانداری و این سازمان مراجعه و خواستار آن هستند که به منظور جلوگیری از توسعه اغتشاش و نا امنی اقدامات عاجل به عمل آید.
14. با اعلام وضعیت زرد از طرف شورای تأمین استان در مورخه 18 /6 /57 تعداد چهار دستگاه نفربر زرهی و 106 نفر پرسنل به منظور تقویت نیروی انتظامی از طرف مرکز توپخانه و موشکهای اصفهان به یزد اعزام و در پشتیبانی شهربانی یزد قرار گرفته‌اند، نیروهای کمکی از اصفهان در شرایط فعلی با توجه به وسعت منطقه کافی جهت برقراری نظم و امنیت نبوده و نیروهای مزبور طبق فرمان مطاع شاهانه صرفاً در پشتیبانی نیروهای پلیس قرار گرفته و مجاز به مقابله مستقیم با اقدامات اخلالگران نمی‌باشند، با اینکه کراراً از طریق شورای تأمین استان در مورد اعزام نیروهای بیشتر از مرکز توپخانه و موشکهای اصفهان تقاضای کمک شده است معذالک در مورد اعزام نیروهای کمکی بیشتر از طرف مرکز مزبور اقدامی به عمل نیامده است.
با عرض مراتب فوق و با توجه به اینکه در شرایط فعلی وضعیت شهرستان یزد و شهرهای تابعه (تفت، بافت[بافق]، اردکان) روز به روز نا آرام‌تر و دامنه اعتصابات و تعطیل ادارات با تهدیدات افراد اخلالگر و آشوب طلب گسترش می‌یابد چنانچه در اسرع وقت اقدامات لازم به منظور جلوگیری از عملیات اخلالگران و روحانیون افراطی و عناصر وابسته به آن در سطح استان انجام نشود به طور قطع حوادث ناگوارتری مشابه آنچه در بعضی از شهرستان‌های کشور در ماه‌های اخیر به وقوع پیوسته در استان یزد به وقوع خواهد پیوست. شورای تأمین استان در مورخه 22 /8 /57 تشکیل و اعضای آن پس از تبادل نظر و ارزیابی وقایع اخیر به اتفاق آراء به دلایل مشروحه ذیل اعلام وضعیت قرمز و برقراری حکومت نظامی در شهرستان‌های یزد و اردکان را ضروری تشخیص داده‌اند:
1. نیروهای انتظامی موجود در استان (پلیس شهربانی و هنگ ژاندارمری) کافی برای برقراری نظم و امنیت نبوده و چنانچه تظاهرات گسترده اخلالگرانه صورت گیرد نیروهای مذکور قادر به برقراری نظم و مقابله با آنان نمی‌باشند.
2. نیروهای اعزامی از مرکز توپخانه و موشکهای اصفهان کافی برای تقویت نیروهای انتظامی یزد نمی‌باشند.
3. عدم وجود پادگان پایگاه‌های نظامی در استان برای کمک‌های احتمالی به نیروهای انتظامی استان.
4. توسعه و گسترش اتفاقات با تهدید افراد اخلالگر و آشوب طلب در ادارات. بانکها. کارخانجات. بازار. اصناف و مراکز آموزشی در سطح استان.
5. تضعیف روحیه مردم با توجه به رکود کار و فلج شدن زندگی آنان که نتیجتاً این قبیل حوادث باعث سلب اطمینان و اعتماد مردم شده است.
مراتب جهت استحضار و هرگونه اوامر مقتضی معروض می‌گردد، ضمناً آقای دکتر نیک آئین استاندار یزد در مورخه 23 /8 /57 به طهران عزیمت تا در مورد وضعیت فعلی استان و همچنین امکان برقراری حکومت نظامی در استان یزد با وزیر کشور ملاقات نماید.
خرم‌زاده
گوینده. پدرام فر
گیرنده. مختارزاده
ساعت. 1020 مورخه 24 /8 /57