تاریخ سند: 9 خرداد 1339
موضوع : وضع کمونیستهای اطریش (وین)
متن سند:
مشاهدات و اطلاعات کسب شده مامورین ویژه درباره کمونیستهای وین
(اطریش) به شرح زیر به عرض می رسد.
جریان استقبال.
مردم وین در روز ورود موکب همایونی از چند ساعت قبل با پیمودن مسافت
زیادی خود را به فرودگاه رسانده و عده دیگر در خیابانهای مسیر اجتماع کرده به
انتظار تشریف فرمائی
شاهنشاه بودند.
ابراز
احساسات مردم نسبت به
شاهنشاه محبوب در موقع
تشریف فرمائی بی نهایت
شدید بود به طوری که مردم
در وین اظهار می کردند
تاکنون چنین استقبالی که
نسبت به شاهنشاه به عمل
آمده دیده نشده است.
وضع سیاسی عناصر چپ
در وین شهر.
فعالیت حزب کمونیست
اطریش (که در حدود
هشتصد هزار نفر عضو دارد)
تقریبا شدید است ولی از هر
نوع بی نظمی و اخلال در امور مملکت خودداری می کنند.
نفوذ این حزب در
دستگاههای دولتی زیاد است.
در روز اول مه جشن کارگری بود که در آن روز
حزب کمونیست و سازمانهای وابسته به آن تظاهرات شدیدی در وین انجام داده
بودند.
چند روز پس از ورود اینجانبان جشن ارتش و ملت اطریش بود به
مناسبت ششمین سال استخلاص از اشغال شوروی.
در این روز ارتش در
خیابانهای وین رژه ترتیب داده بود و از طرف احزاب ملی و ضد کمونیست
دموستراسیون و متینگ تشکیل شد و این دو بدون کوچکترین بی نظمی برگزار
شد.
فعالیت عناصر وابسته به حزب توده در وین
حزب توده اهمیت مخصوصی برای فعالیت در وین قائل است زیرا اطریش هم
مرزبین دنیای شرق و غرب است به همین علت رهبری حزب منحله توده در
اطریش و آلمان به عهده یکی از برجسته ترین اعضاء کمیته مرکزی (کیانوری)
واگذار شده.
فعالیت حزب توده بیشتر متوجه دانشجویان می باشد با تشکیل جلسات و توزیع
کتب و انتشارات حزب بین دانشجویان منظور خود را عملی می سازند، چنانچه
آخرین شماره مردم (شماره 2) و آخرین شماره مسائل حزبی (شماره 10) در
دسترس دانشجویان قرار داشت.
از افراد سرشناس حزب که هم اکنون در وین به
تحریک مشغولند می توان کاظم ثقفی1.
مصطفی لنکرانی.
جهان بگلو و عده
دیگر را نام برد.
توضیحات سند:
1ـ کاظم، ثقفی، فرزند
محمدعلی :
نامبرده در سال 1322 به
عضویت حزب توده درآمده و
شروع به فعالیت در بین دبیران و
آموزگاران دبیرستانهای تهران
می نماید.
در سال 1325 رئیس
دفتر دکتر کشاورز یکی از
وزرای توده ای کابینه قوام بوده
است و در سال 1327 به اتهام
فعالیت های مضره مدتی
بازداشت گردیده است.
او متعاقبا در سالهای 1329 به
عنوان مسئول کمیته فرهنگیان
توده ای فعالیت داشته و سپس به
عنوان عضو کمیته تبلیغات حزب
که تحت مسئولیت دکتر فروتن
بوده است انتخاب می گردد.
وی
همچنین مسئولیت کمیته
اعتصابات فرهنگیان را عهده دار
بود و کلیه اعتصابی که در
سال های 30ـ 31 در فرهنگ
انجام می گرفته را برنامه ریزی
می کرده است و متعاقب آن به
همین دلائل از کار برکنار
می گردد.
وی سپس در سال 1332 از
طرف حزب توده با سمت
نماینده صلح به وین اعزام گشته
و از آن تاریخ در اطریش اقامت
و در بین دانشجویان آن کشور
به فعالیت می پردازد.
او همچنین
در سال 1955 در کنفرانس
استکهلم و در سال 1957 در
فستیوال مسکو شرکت
می نماید.
مشارالیه که مسئول تشکیلات
حزبی ایرانیان مقیم اطریش بوده
است.
همواره با مصطفی
لنکرانی که او هم در اطریش
سکونت داشته اختلاف داشته
است.
همسر او به نام مهین دخت
فروتن، خواهرزاده دکتر
فروتن از اعضاء کمیته مرکزی
حزب توده و از اعضاء فعال در
تشکیلات زنان حزب توده بوده
است.
نامبرده در سال 1350 از حزب
اخراج می گردد و به دنبال
مقاله ای که در شماره 7 ماهنامه
مردم سال 1350 برعلیه او
نوشته شده بود چنین می نویسد :
«بنا به دلائلی مدتهاست که مرا
با رهبران ساختگی و مزدوران
اجنبی سرو کاری نیست.
افرادی
که ایران را ترک کرده و به عنوان
پناهنده و مهاجر بدون هیچگونه
استقلال و آزادی در کشورهای
خارجی مقیم گشته و کمترین
تأثیری در سرنوشت مردم
ندارند».
و ادامه می دهد :
«نمونه ای کوچک، روش کار
چند نفریست که در حصار
کشورهای سوسیالیسی در امن
و امان با داشتن امتیازات
فراوان بسر می برند و از نظر
پنهانکاری به نام های مستعار
توسل جسته اند و هر چند وقت
به بهانه فعالیت حزبی، ولی در
واقع برای گشت و سیاحت و به
روایتی تجارت و گذراندن چند
روزی در خلوت به طرقی
نامعلوم به کشورهای غرب
اروپا مسافرت می کنند».
(اسناد ساواک ـ پرونده های
انفرادی)
منبع:
کتاب
چپ در ایران - حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 405