تاریخ سند: 20 مرداد 1350
اظهارات تیمسار سپهبد خسروانی
متن سند:
از: 311
به: 20 ه 11 شماره: 327ـ 20 ه 22
تیمسار خسروانی رئیس سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم ایران و معاون
نخست وزیر در سخنرانی که با حضور جمع کثیری از کارمندان تربیت بدنی ایراد
نموده شایعات مربوط به برکنار خود را از تربیت بدنی تکذیب و افزوده به امر
اعلیحضرت همایون
شاهنشاه آریامهر به کار
مشغول شده و هر هنگام
معظم له اراده فرمایند حتی
به کار رفته گری نیز خواهد
پرداخت وی به افراد حاضر
در جلسه اشاره و افزوده ای
سازمان امنیتی که با چشم
تو را می بینم می خواهی از
وسط جمعیت تو را بیرون
کشیده و آبرویت را ببرم من
کجا ششصد هزار تومان
سوءاستفاده نموده ام.
نظریه شنبه: شنبه نظری
ندارد.
نظریه یکشنبه: احتمالاً خبر
بالا صحت دارد و شایعه برکناری تیمسار سهپبد خسروانی و انتصاب تیمسار
سپهبد مصطفی امجدی1 در افواه شنیده می شود.
بوستانی
نظریه چهارشنبه: اصولاً از بدو تصدی ایشان به سازمان تربیت بدنی شایعاتی در
افواه رواج داشت دایر به سوءاستفاده های مالی و تجاوز به املاک مردم و حتی در
بعضی موارد گفته میشد که نوامیس افراد را نیز در معرض تجاوز قرار داده اند
نمونه بارز اینکه قاطبه مردم از فرط ناراحتی در هنگام مسابقات نسبت به
بازیکنان تاج که از جوانان شایسته این کشور هستند فقط به لحاظ وابستگی به
خسروانی ابراز تنفر می کردند.
عداوت سپهبد خسروانی با سازمان امنیت نیز
واضح است و امکان دارد مدارکی دال بر خلافکاری وی ارائه شده باشد تا آنجا
که شواهد حکم می کند در غرب تهران زمین های زیادی به عناوین مختلف
دیوارکشی شده و حتی یک بار به حریم خیابان چهل متری تجاوز کرده بود که
ضمن درگیری با شهرداری چندماه طول کشیده تا یک مسئله مسجل و بدیهی
مورد قبولش واقع شده و چون این افراد در همه جا خود را تحت حمایت
شاهنشاه آریامهر قرار می دهند از این نظر مردم را نسبت به مقامات عالیه بدبین
می نمایند.
سپهبد خسروانی
گفته است که تا استادیوم را
افتتاح نکند و مسابقات
آسیایی را برگزار ننماید
کنار نمی رود در اینجا نیز
دچار اشتباه شده زیرا
احداث مناطق ورزشی و
مسابقات و غیره همه با
راهنمایی و با تائید شاهنشاه
آریامهر به مرحله اجراء در
می آید و شایسته ترین
مجریان به عنوان خادمین به
شاهنشاه و مردم شناخته
می شوند و در خور تحسین
هستند والا هیچ کسی
نمی تواند این برنامه ها را به
حساب خود بیاورد.
به هر ترتیب باتوجه به حساسیت تربیت بدنی و اینکه بیشتر
سر و کار سازمان با جوانان بوده و تا حد زیادی نیز در روی دانشگاهیان تأثیر
دارد بهتر است هر چه زودتر از عوامل ناشایست پرداخته گردد و نفوذی را بر
روی جوانان بگذارد که شایسته یک دستگاه منزه و اصیل و ملی می باشد.
باستان
محترما به عرض برسد
به عرض ریاست ساواک رسید.
1 /6 /50
در پرونده سپهبد خسروانی بایگانی شود
توضیحات سند:
1ـ سرتیپ مصطفی امجدی
مدیرکل وقت اداره کل سوم
ساواک [مسؤول امنیت
کشور]، از منسوبین بختیار بود
که ارتباط بسیار نزدیکی با وی
داشت و در تخلفات و جنایات
دوران بختیار سهیم بود.
به گفته
فردوست: «ساواک در واقع
بختیار بود.
علوی کیا و دو برادر
امجدی (سرلشگر امجدی و
سرتیپ مصطفی امجدی) کل
این تشکیلات بازیچه امجدی ها
بود که به نفع بختیار کار
می کردند.
» پس از واقعه 15
خرداد 1342، به دلیل اینکه
ساواک و علی الخصوص اداره
کل سوم نتوانسته بود اطلاعات
دقیق و پیش بینی از وقوع حادثه
داشته باشد، محمدرضا دستور
برکناری امجدی را صادر کرد و
مقدم جایگزین وی گردید.
فردوست در این زمینه می گوید
«حدود ساعت 8 شب 15 خرداد
42 در ملاقاتی که من و اویسی
با محمدرضا داشتیم، دستور
برکناری امجدی را داد و من
فردای آن روز وی را برکنار
کرده و مقدم را جایگزین او
نمودم، ولی به امجدی قول دادم
که پس از گذشت چند ماه در
محل دیگری شغل مناسبی
برایش پیدا خواهم کرد.
او تشکر
کرد و من نیز به وعده خود وفا
کردم و مدتی بعد ترتیبی دادم که
رئیس یکی از مناطق سه گانه
شیلات شمال شود، از شغل
جدید خود بسیار راضی بود و
سال ها تا زمانی که خواست، در
این شغل ماند و بسیار ثروتمند
هم شد.
»
ر.ک : شرح احوال رجال، ج 2،
ص 86.
منبع:
کتاب
پرویز خسروانی به روایت اسناد ساواک صفحه 285