تاریخ سند: 16 فروردین 1341
متن سند:
شماره : 19/ م
مقام محترم وزارت
محترما به عرض عالی می رساند.
آقای فخرالدین حجازی (271 ک) که در
نیمه دوم سال 1328 با گواهی شش ساله ابتدائی به سمت آموزگاری در سبزوار
استخدام شده و در سال 339[1339] موفق به اخذ لیسانس از دانشکده ادبیات
مشهد شده و فعلاً به سمت خطیب فرهنگ در دبیرستانها در شهر مشهد خدمت
می نمایند.
در اثر دخالت استانداران سابق مقداری از وقت ایشان صرف تدریس
نمی شود که من جمله جناب آقای دادور استاندار سابق بر حسب نامه شماره
28899 ـ 11 /11 /39 از جناب آقای دکتر صدیق وزیر فرهنگ وقت تقاضا
نموده اند که مقداری از وقت ایشان صرف سخنرانی های مذهبی شود.
همچنین به موجب تقاضای جناب آقای محمد مهران نایب التولیه سابق و
موافقت رئیس فرهنگ وقت مقداری از اوقات کار آقای حجازی صرف انتشار و
چاپ مجله آستان قدس رضوی می شود و برای مزید اطلاع رونوشت نامه
شماره 28899 ـ 11 /11 /39 استانداری و نامه شماره 9230 /6918 ـ
29 /6 /39 نیابت تولیت آستان قدس به ضمیمه تقدیم می گردد.
اخیرا که جناب آقای سیدجلال الدین تهرانی استاندار و نیابت تولیت آستان
قدس در مشهد مشغول خدمت شده اند و از بدو شروع به خدمت در این استان
مشغول جلوگیری از بی نظمی های گذشته هستند فرمودند به عرض جنابعالی برساند
که مصلحت شهر ایجاب می نماید که آقای فخرالدین حجازی به استان دیگر
منتقل شوند لذا این جانب مراتب را معروض می دارد خواهشمند است امر
فرمایند نسبت به انتقال آقای حجازی به استان دیگر اقدام نمایند.
با تقدیم احترام ـ معصومخانی
رونوشت برای اطلاع جناب آقای سید جلال الدین تهرانی1 استاندار محترم و
نیابت تولیت عظمی تقدیم می گردد.
رئیس اداره کل فرهنگ خراسان معصومخانی
رونوشت برابر اصل است
ساواک خراسان
توضیحات سند:
1ـ سیدجلال الدین تهرانی
فرزند حاج میرزا سیدعلی
شیخ الاسلام در سال 1272
شمسی در تهران متولد شد.
وی
در دوره حکومت احمدشاه
قاجار طلبه علوم دینی بود.
در
16 مهر 1307 در جریان
دستگیری مرحوم مدرس، وی
نیز بازداشت و به نظمیه منتقل
شد.
او در همان سال انتشار
«گاهنامه» را آغاز کرد.
پس از
اتمام تحصیلات دینی بعلت
آشنایی که با علم نجوم داشت،
در سال 1313 از طرف دولت به
بلژیک و فرانسه سفر کرد و به
مطالعه پرداخت و مدتی در
بروکسل به تدریس مشغول شد.
در سال 1325 به ایران مراجعت
و به کارهای دولتی پرداخت و
در سال 1326 در کابینه
قوام السلطنه وزیر مشاور و
معاون پارلمانی گردید و پس از
آن در کابینه های ساعد و علی
منصور وزارت پست و تلگراف
را به عهده داشت و در سال
1330 از سوی دکتر مصدق به
نیابت تولیت آستان قدس
رضوی و استانداری خراسان
منصوب گردید.
وی از بهمن
1332 تا بهمن 1336 وزیر
مختار و سپس سفیر کبیر ایران
در بلژیک بود.
پس از آن در مهر
1337 از تبریز به عنوان
سناتور انتصابی شاه راهی
مجلس سنا شد و در دوره سوم
این مجلس (فروردین 1339 تا
اردیبهشت 1340) هم در آن
مجلس فعالیت می کرد و طرفدار
سیاست استعماری انگلیس بود،
روابط بسیار نزدیکی با شاه
داشت و در جلسات هفتگی که
در منزلش تشکیل می شد، بسیار
از شاه تمجید می کرد.
برگزاری جشن های 2500
ساله شاهنشاهی را تأیید می کرد
و از روحانیون به بدی سخن
می گفت؛ اما کنار آمدن با آنها را
برای رسیدن به اهداف،
ضروری می دانست.
در اسناد
ساواک وی فردی بد خلق و
بی تدبیر و در عین حال مخالف و
ضد دولت و معتقد به نظام
شاهنشاهی معرفی شده است.
به کابینه هویدا رأی کبود داد و
پس از اتمام دوره سناتوری،
دیگر شغلی به او داده نشد تا
آنکه در 23 دیماه 1357 به
سمت رئیس شورای سلطنت
انتخاب شد و شرایط را برای
خروج شاه از ایران فراهم آورد
و پس از چندی برای دیدار با
حضرت امام به پاریس رفت.
در
آنجا پس از استعفاء از ریاست
شورای سلطنت و غیر قانونی
خواندن آن شورا موفق به دیدار
رهبر انقلاب در نوفل لوشاتو
شد.
وی که قبلاً کلیه اموال خود
از جمله محل سکونتش را در سه
راه امیر حضور خیابان ری،
وقف آستان قدس رضوی کرده
بود، دیگر تا آخر عمر به ایران
بازنگشت.
سیدجلال الدین
تهرانی در سال 1366 در
پاریس درگذشت و جنازه اش
پس از انتقال به ایران، به خاک
سپرده شد.
ر.ک: گنجینه اسناد، شماره 3 و
4، سال 1374.
آینده، شماره 6 و 7، سال
1366.
منبع:
کتاب
فخرالدین حجازی به روایت اسناد ساواک صفحه 20