تاریخ سند: 1 آذر 1348
موضوع: نامه مهدی خراسانی رهبر انجمن اسلامی در لندن به آیتالله میلانی
متن سند:
از: 9/ ﻫ تاریخ:1 /9 /1348
به: 312 شماره: 7433 /9ﻫ
موضوع: نامه مهدی خراسانی رهبر انجمن اسلامی در لندن به آیتالله میلانی
نامهای بهوسیله پست شهری به امضاء نامبرده بالا برای آیتالله میلانی ارسال شده که مهدی خراسانی روحانی مقیم لندن و رهبر انجمن اسلامی در لندن شدیداً علیه آرام1 وزیر سابق خارجه و سفیر کبیر فعلی ایران در لندن2 انتقاد و حتی اعلامیهای بهصورت ماشین شده تنظیم و یک نسخه از آن را برای میلانی فرستاده.
در این اعلامیهها از شاهنشاه آریامهر و انقلاب شاه و مردم تجلیل کرده ولی مجریان انقلاب در لندن را به باد انتقاد گرفته و در ضمن از خمینی به نیکی یاد کرده و لفاً جشن تولد شاهنشاه (چهارم آبان) در سفارت ایران در لندن را ناپسند جلوه داده است.
ملاحظات:
نظریه رهبر عملیات: به نظر میرسد نامه مزبور و اعلامیه توسط شخصی که گویا در لندن بوده به مشهد آورده شده و در مشهد پست شده است. مقرر فرمایند نظریه عالی را در مورد تحویل نامه مزبور به آیتالله میلانی امر به ابلاغ نمایند.
بدینوسیله فتوکپی نامه و اعلامیه به پیوست تقدیم است.
توضیحات سند:
1. غلامعباس آرام، فرزند علیرضا در سال 1282 ﻫ ش در شهرستان یزد به دنیا آمد. پدر او از مبلغین بهایی بود که در درگیریهای تبریز توسط مسلمانان به قتل رسید. غلامعباس تحصیلات مقدماتى را در شهر تهران به پایان برد و سپس براى ادامه تحصیلات به اروپا رفت. در فروردین سال 1302 به استخدام وزارت امورخارجه درآمد و در اولین مأموریت، در سال 1304 به عنوان کفیل ژنرال قنسول به هندوستان رفت. دیگر مشاغل و مسئولیتهاى وى به شرح زیر است:
1 /4 /1315 عضو اداره اطلاعات و ترجمه ـ 27 /12 /1315 وابسته سفارت ایران در لندن ـ 1 /7 /1317 دبیر سوم سفارت ایران در لندن ـ 22 /11 /1321 کارمند اداره اطلاعات و مطبوعات ـ 24 /11 /1321 کارمند اداره سوم سیاسى ـ 22 /11 /1322 کارمند مقدم اداره سوم سیاسى ـ 23 /2 /1324 دبیر اول سفارت ایران در برن ـ 4 /10 /1324 دبیر اول سفارت کبراى ایران در واشنگتن ـ 9 /6 /1328 متصدى رایزنى سفارت ایران در واشنگتن ـ 10 /5 /1330 کاردار موقت ایران در واشنگتن. بازرس وزارتى ـ 1330 رئیس اداره چهارم سیاسى ـ 13 /11 /1330 رایزن سفارت کبراى ایران در بغداد ـ 11 /8 /1332 وزیرمختار ایران در سفارت کبرى واشنگتن ـ 1 /4 /1335 مدیرکل سیاسى وزارت امورخارجه ـ 11 /11 /1336 سفیر ایران در توکیو ـ 1338 وزیر امورخارجه در کابینه اقبال ـ مهر 1339 رایزن سفارت ایران در بغداد ـ 1340 وزیر امورخارجه در کابینههاى امینى، علم، منصور و هویدا ـ 1346 سفیر ایران در لندن.
عباس آرام به رغم بازنشستگى در سال 1348، سال 1350 سفیر ایران در جمهورى خلق چین شد، سپس سفارت ویتنام و کره را تجربه کرد و پس از آن به عنوان سناتور به مجلس سنا راه یافت. او که در لژهاى مختلف فراماسونرى، از جمله لژ کیوان و ستاره سحر عضویت داشت و هر ساله ـ در دورانى که وزیرخارجه بود ـ به عنوان ریاست هیئت نمایندگى ایران در مجمع عمومى سازمان ملل به نیویورک مىرفت، در ارزیابى ساواک، فردى طرفدار سیاست انگلستان و داراى علاقمندى زیاد به مقام، شهرت و تملق و چاپلوسى معرفى شده است. در پی انقلاب اسلامی ایران آرام دستگیر شد و سه سال را در بازداشت گذراند. آرام در سال ۱۳۶۳ درگذشت، وی همسر و فرزندی نداشت.
2. سفیر ایران در لندن در آن زمان امیرخسرو افشار قاسملو بود. او فرزند علىاکبر در سال 1296ش. در تهران متولد شد. تحصیلات خود را تا اخذ لیسانس علوم اقتصادى و اجتماعى در دانشگاه ژنو ادامه داد و از سال 1320 در وزارت امور خارجه مشغول خدمت شد. او در سال 1336 معاون وزیر امور خارجه گردید و از سال 1340 به ساواک پیوست. افشار در سند بیوگرافی ساواک چنین معرفى شده است: «فردى است ملایم و خوش برخورد، جاهطلب و براى رسیدن به امیالش هر کارى انجام مىدهد. احساسات انگلیسى دارد. انگلیسىها هم به او اعتماد دارند.» افشار در سال 1346 برای چند سال سفیر ایران در لندن شد و در سال 1347 از شاه مدال دریافت کرد. در تاریخ 30 فروردین 1348 (19 آوریل 1969) طى نطقى در مجلس سنا لغو معاهده 1316 را به طور رسمى اعلام کرد. وى به صراحت اظهار داشت: «نظر به دلایلى که به استحضار رسید، عهدنامه مرزى 1316 بىارزش و کان لم یکن است و دولت ایران در سراسر اروندرود هیچ اصلى جز اصل شناخته شده حقوق بینالملل، یعنى اصل تالوگ یا خط منصف را قبول ندارد.» او در ادامه سخنان خود گفت: «به نام دولت ایران اعلام مىدارم که هرگونه تخطى و تجاوز به حقوق حاکمیت ایران در اروندرود و هرگونه ممانعت از ورود کشتىها به مقصد بنادر ایران و هرگونه تجاوز به کشتىهایى که پرچم ایران را دارند و یا هرگونه توسل به زور نسبت به نیروهاى مسلح ایران با مقاومت و عکسالعمل شدید مواجه خواهد شد و به آتش آنها به سوى نیروهاى مسلح ایران پاسخ داده خواهد شد و مسئولیت این کار و عواقب بسیار خطرناک آن که ممکن است دامنه وسیع داشته باشد، تنها متوجه دولت عراق خواهد بود.» افشار سمتهاى دیگرى از جمله دبیر اول نمایندگى ایران در سازمان ملل، کفالت اداره سازمان ملل، ریاست اداره سوم سیاسى، سفیر در آلمان و فرانسه و مدیرکل سیاسى وزارت خارجه را نیز برعهده داشت، از سال 1353 تا 1357 در دربار مشغول کار شد و در شهریور 1357 به وزارت امور خارجه در کابینه شریف امامى منصوب گردید. امیرخسرو افشار از مهرههاى سیاسى مطرح و وفادار به رژیم پهلوى بود. وی سرانجام در آبان ماه 1378 در لندن درگذشت. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادى)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 06 صفحه 206