عطف به تلگراف: 5208 ـ 15/8/1341
تاریخ سند: 21 آبان 1341
عطف به تلگراف: 5208 ـ 15/8/1341
متن سند:
شماره: 1519/ ق 2 تاریخ:21 /8 /1341از: ساواک قم
به: تیمسار ریاست ساواک (اداره کل سوم)
عطف به تلگراف: 5208 ـ 15 /8 /1341
طبق اطلاع طلاب و افرادی که از طرف علما و روحانیون قم به منظور تحریک و تهیه طومار و تلگراف به شهرستان‌ها اعزام می‌گردند یا با آنان مکاتبه و مراوده دارند به شرح زیر می‌باشند:
1ـ تهران ـ هادی خسروشاهی1. سید صادق زیارتی2. علی اسلامی. حسین حرم پناهی و محمدی دانشجوی دانشکده کشاورزی کرج که فرزند آقای محمدی رئیس دفتر فرهنگ قم می‌باشد.
2ـ یزد. صدوقی3. سید رضا مشکوتی. سید علی‌رضا محمودآبادی
3ـ کاشان ـ علی دوانی4
4ـ آبادان ـ قائمی
5ـ خرمشهر ـ سید جواد الیاسی دزفولی که علاوه بر رابط بین قم و خرمشهر بین آبادان و خرمشهر هم رفت و آمد می‌نماید.
6ـ شیراز و جهرم ـ مصباحی5 و شب‌زنده‌دار که به ساواک فارس اعلام گردیده است.
7ـ کرمانشاه ـ محمد حسین حائری دبیر ادبیات فرهنگ کرمانشاه فرزند آقای مرتضی حائری از مدرسین حوزه علمیه قم
ضمناً آقایان آیت‌الله گلپایگانی ـ خمینی ـ شریعتمداری ـ نجفی ـ داماد ـ زنجانی6 ـ عاملی 7 ـ اراکی ـ مرتضی حائری از موثرترین افرادی هستند که در این مورد با تشکیل جلسات نظریه می‌دهند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم. ح بدیعی امضاء
توضیحات سند:
1. حجت‌الاسلام والمسلمین سید هادى خسروشاهى: در سال 1317 ﻫ ش در شهر تبریز متولد شد. مقدمات دروس را در زادگاه به پایان رسانید؛ سپس عازم حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتیدی چون آیت‌الله العظمی بروجردی، امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی بهره‌مند شد. با آغاز نهضت امام خمینی (ره) در مسیر مبارزه قرار گرفت و چندین‌بار بازداشت، زندانی و تبعید گردید. آخرین بار به سه سال تبعید در انارک یزد محکوم گردید که با پیروزی انقلاب اسلامی خاتمه یافت. ایشان در کنار تحصیل به تألیف و ترجمه و تحقیق مشغول شد. تألیفات و ترجمه‌هاى ایشان افزون از شصت مجلد مى‌باشد که از سال‌هاى 1340 تاکنون به عنوان کتب ارزشمند مورد استقبال نسل جوان قرار گرفته و امروز به عنوان منابع و مآخذ انقلاب اسلامى مى‌باشد.حجت‌الاسلام خسروشاهى از سال 1362 به مدت پنج سال نماینده ایران در واتیکان بود. پس از بازگشت، فصل‌نامه فرهنگ و تاریخ معاصر ایران را منتشر نمود. ایشان در سال 1352 «مرکز بررسی‌های اسلامی قم» را تأسیس کرد و به ثبت رساند که تاکنون ده‌ها اثر ارزشمند را منتشر ساخته است. از آثار ایشان: 1ـ اسلام و صلح جهانى 2ـ ما چه مى‌گوییم 3ـ گفتارى در باب استعمار 4ـ امام على (ع) صداى عدالت انسانیت 5ـ شخصیت موعود(عج) 6ـ انقلاب اسلامی/ کلیم صدیقى 7ـ فدائیان اسلام 8ـ امام موسى صدر 9ـ آیت‌الله‌‌کاشانى10ـ شیخ محمد خیابانى. ایشان هم‌اکنون به امر تحقیق و پژوهش اشتغال دارد.
2. حجت‌الاسلام سید صادق زیارتى: معروف به سید حمید روحانى، در شهرستان سنگسر متولد شد. والد ایشان در مسجد سنگسر اقامه جماعت مى‌کرد. حجت‌الاسلام روحانى که جهت پى‌گرفتن دروس حوزوى به تهران آمده بود پس از مدتى که در مدارس مروى و حاج ابوالفتح خان به سر برد به شهر مقدس قم رفت و در مدرسه حجتیه سکنى گرفت. ایشان که در گزارشات به سید صادق حسینى زیارتى سنگسرى نیز معرفى شده است، بر اساس گزارش مورخه 29 /1 /1342 به اتهام پخش اعلامیه‌هاى حضرت امام خمینى(ره) مورد تعقیب قرار گرفت و در تاریخ دهم فروردین سال 44 از دست‌اندرکاران نشریه بعثت معرفى گردید و حکم دستگیرى وى در تاریخ 5 /4 /46 به اتهام انجام فعالیتهاى مضره و تهیه و چاپ اعلامیه‌هاى مضره صادر شد، ولى ساواک هیچ‌گاه موفق به دستگیرى مشارالیه نشد. گزارش مورخه 11 /7 /46 که حاوى خبر رفتن ایشان به عراق مى‌باشد ساواک را بر این داشت تا از طریق روابط دیپلماتیک نسبت به درخواست استرداد وى اقدام نماید که توفیقى حاصل نکرد. حجت‌الاسلام سید حمید روحانى که از مورخین برجسته انقلاب اسلامى است در کنار حضرت امام خمینى(ره) ضمن پیگیرى فعالیتهاى مبارزاتى به نگارش کتاب بررسى و تحلیلى از نهضت امام خمینى اقدام کرد که گزارش 12 /9 /56 حکایت از به پایان رساندن جلد اول این کتاب دارد. ایشان پس از پیروزى انقلاب اسلامى با حضور در عرصه انقلاب و با حکم حضرت امام به نگارش تاریخ پرداخت که حاصل آن تألیف چند جلدى نهضت امام خمینى مى‌باشد.
3. شهید آیت‌الله محمد صدوقی: فرزند ابوطالب، در سال 1284 ﻫ ش در یزد چشم به جهان گشود. نسب ایشان به فقیه جلیل‌القدر شیعه شیخ صدوق می‌رسد. وی در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد و تحت سرپرستی میرزا محمد کرمانشاهی، پسر عموی خویش، به تحصیل علوم پرداخت و در سال 1349ه ق به قم عزیمت و در درس حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت نمود. ایشان از بدو ورود به قم، به دوستی و هم‌صحبتی با امام خمینی (ره) دل بست و با بالاگرفتن موج توفنده جریان فدائیان اسلام، خانه خود را پناهگاه امن آنان قرار داد و به همکاری با ایشان پرداخت و در ممانعت از خوانده شدن نماز بر جنازه رضاشاه فعالیت چشمگیری داشت.
آیت‌الله صدوقی، در سال 1330 ﻫ ش به یزد بازگشت. در پی واقعه 15 خرداد 1342 در اعتراض به دستگیری حضرت امام به تهران مهاجرت نمود. در سال 1343، با تبعید امام به ترکیه در خانه به سوگ نشست و از اقامه جماعت خودداری کرد و دیگران را هم از گفتن اذان و برپایی جماعت منع کرد.
آیت‌الله صدوقی، ضمن سر و سامان دادن به حوزه علمیه یزد در هر فرصتی مخالفت خود را با رژیم شاه آشکار می‌کرد. در سال 1354 ممنوع‌الخروج شد و به سال 1356 سپاه اسلام را در یزد تشکیل داد. با شهادت حاج آقا مصطفی خمینی به سازماندهی مبارزات در بخش وسیعی از کشور اقدام نمود و نقش محوری خود را در طول مبارزات سال‌های 1356 و 1357 که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید، به خوبی ایفا کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برای تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی از طرف مردم یزد راهی مجلس خبرگان شد و برای تدوین اصل ولایت فقیه تلاش بسیار نمود.
امامت جمعه و نمایندگی امام، مسئولیت دیگری بود که او به عهده گرفت. حضرت آیت‌الله صدوقی که به فرموده حضرت امام(ره): «عزیزی بود که در تمام صحنه‌های انقلاب حضور داشت و برای خدمت به خلق و انقلاب سر از پا نمی‌شناخت»، سرانجام در روز یازدهم تیرماه 1361 با دهان روزه در محراب نماز جمعه توسط منافقین شقی به شهادت رسید.
ر.ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید آیت‌الله حاج شیخ محمد صدوقی، مرکز بررسی اسناد تاریخی.
4. حجت‌الاسلام على دوانى: در 1308ﻫ ش در دوان از توابع کازرون شیراز متولد شد. وی پس از مهاجرت به آبادان، تحصیلات ابتدایی را در آنجا گذراند و سپس به آموزشگاه فنی شرکت نفت وارد شد. در 1322 به نجف عزیمت کرد. دروس سطح، مقدماتى و عالى را در نجف‌اشرف گذراند و از محضر استادانى چون شیخ عبدالحسین خراسانى، شیخ محمدعلى افغانى، مرحوم شیخ احمد اردبیلى، آیت‌الله شیخ کاظم تبریزى، مرحوم آقا شیخ على‌آقا نجفى‌کاشانى، شهید محراب آیت‌الله مدنى، آیت‌الله مرحوم شیخ محمدرضا صلبى و آیت‌الله حاج میرزاعلى فلسفى کسب فیض نمود. در 1327 به ایران بازگشت و در حوزه علمیه قم به ادامه تحصیل پرداخت و از محضر استادانى چون آیت‌الله‌العظمى بروجردى و حضرت امام خمینى(ره) کسب معلومات کرد. پس از پایان دروس در ایام رمضان و محرم و صفر در بیشتر شهرهاى ایران و چند سال هم در کویت به وعظ و خطابه و تبلیغ دین اشتغال داشت و در روزنامه‌هاى «نداى حق» و «وظیفه» به نوشتن مقاله مى‌پرداخت.
وی در معارف اسلامی به ویژه رجال و تراجم، تاریخ اسلام، سیره معصومین (ع) و نیز موضوعات مهدویت و نهضت‌های اسلامی در ایران، صاحب‌نظری کم‌نظیر بود و اطلاعات وسیع و تتبعات فراوانی داشت. حجت‌الاسلام على دوانى تا 1348 در قم اقامت داشت و پس از آن در تهران رحل اقامت افکند و به کار تألیف و تبلیغ پرداخت.
با پیروزی انقلاب اسلامی وی به جمع‌آوری منابع تاریخی، اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها همت گماشت. پس از گردآوری منابع، کتاب ده جلدی "نهضت روحانیون ایران" را در سال ۱۳۵۸ منتشر کرد که از آثار قابل توجه در زمینه‌ی تاریخ انقلاب اسلامی می‌باشد. از آثار دیگر وى مى‌توان به مفاخر اسلام در 10 جلد و آثاری در زمینه‌های فقهی، اجتماعی و... اشاره کرد. حجت‌الاسلام علی دوانی در سال 1385 ﻫ ش دار فانی را وداع گفت.
5. حجت‌الاسلام سید مجدالدین مصباحى: فرزند آیت‌الله حاج سید عباس مصباحى، در سال 1308 ﻫ ش در شیراز به دنیا آمد. وى از شاگردان برجسته حاج سید نورالدین حسینى، شیخ بهاءالدین محلاتى و حاج شیخ على ارسنجانى بود. چند سالى نیز در اصفهان تحصیل علوم دینى کرد. مدتى در نجف بدین امر به سر برد. از جوانى در بقعه سید ذوالفقار زادگاهش امامت جماعت را به عهده گرفت و چون سخنرانى ماهر بود در نهضت ملى شدن صنعت نفت و قیام سى‌تیر نقشى مؤثر داشت. وى در 28 مرداد، روز کودتاى آمریکایى در سال 1332 بازداشت شد. ایشان در سال 1342 نیز دستگیر شد و به زندان افتاد. مبارزات وى و تعقیب و مراقبت ساواک از او تا پیروزى انقلاب ادامه داشت.
براى آگاهى از مبارزات سیاسى وى ر. ک: خاطرات 15 خرداد شیراز، ج 1 و2.
6. آیت‌الله سید احمد زنجانى: در صفر 1308 ﻫ ق در زنجان متولد شد. وى پس از تکمیل مقدمات و سطوح نزد شیخ زین‌العابدین زنجانى به قم رفته از محضر آیت‌الله حائرى مؤسس حوزه علمیه قم بهره برد و پس از فوت آیت‌الله حائرى در کنار آیت‌الله حجت بود و در مواقع مسافرت و یا بیمارى آیت‌الله حجت اقامه جماعت مى‌نمود و این تا فوت آیت‌الله حجت ادامه داشت حتى تا سال 1390 که کسالتى بر وى عارض شد اقامه جماعت مى‌نمود، اما پس از این تاریخ اقامه جماعت به عهده فرزند ایشان سید موسى شبیرى زنجانى قرار گرفت.
آیت‌الله سید احمد زنجانى در 29 رمضان 1393 (1352 ش) در سن 85 سالگى دار فانى را وداع گفت. از آثار ایشان مى‌توان به الکلام یجرّ الکلام، ایمان و رجعت، افواه الرجال و... اشاره نمود.
7. آیت‌الله عبدالجواد جبل‌عاملى: در سال 1283 ﻫ ش در خمینى‌شهر اصفهان به دنیا آمد. پس از ورود به حوزه علمیه اصفهان، تحصیلات خود را نزد اساتیدى نظیر مرحوم جلال الدین همائى، میرزا احمد مدرس، شیخ على یزدى، سید على نجف‌آبادى، سید محمد نجف‌آبادى، شیخ محمدرضا جرقویه‌اى، سید محمدمهدى درچه‌اى، شیخ محمود مفید، میرزا على‌آقا شیرازى، شیخ محمدرضا رمضانى و حاج آقا رحیم ارباب فرا گرفت. سپس عازم حوزه علمیه قم گردید و در درس آیات عظام شیخ عبدالکریم حائرى، بروجردى، حجت و حضرت امام (ره) شرکت مى‌نمود.
وى از طرف آیت‌الله العظمى بروجردى براى تأسیس حوزه علمیه کرمانشاه به مدت سه سال در آن شهر سکنى گزید. وى از همراهان نهضت حضرت امام(ره) بود و سرانجام در سال 1368 ﻫ ش به رحمت ایزدى پیوست.