متن سند:
شماره ـ ردیف ـ نام ـ تعداد طلاب درس خارج حوزه هریک ـ مسجدیکه اقامت میکنند ـ منطقه نفوذ تقلید 1 ـ آقای سید محمدرضاگلپایگانی ـ در حدود 300 نفر ـ مسجد بالای سر در صحن و مسجد حسین آباد ـ ایالات مرکزی ایران 2 ـ آقای سید کاظم شریعتمداری ـ در حدود 300"" ـ مدرسه مرحوم حجت ـ آذربایجان و تهران 3 ـ آقای سید محمد حسین طباطبائی قاضی ـ در حدود 200 ""ـ اقامت نمیکند ـ آذربایجان و تهران 4 ـ آقای شیخ محمد اراکی از صحابه مقدم مرحوم شیخ عبدالکریم ـ در حدود 100 "" ـ مدرسه فیضیه ـ اراک ـ بروجرد 5 ـ آقای حاج آقا روح اله خمینی1 که از لحاظ درس حائز اهمیت است ـ در حدود 500 نفر ـ اقامت نمیکند ـ ایالات مرکزی و غرب ایران 6 ـ آقای سید شهاب الدین نجفی ـ در حدود 100 نفر ـ در صحن قم بالای سر مسجد بازار ـ تبریز و قم و کشور عراق 7 ـ آقای شیخ عباسعلی شاهرودی ـ در حدود 50 نفر ـ مسجد بازار ـ در اطراف خراسان 8 ـ آقای سید محمد داماد مرحوم حاجی شیخ عبدالکریم ـ در حدود 100 نفر ـ مسجد بازار خندق ـ در اطراف خراسان 9 ـ آقای حاج شیخ فکور2 ـ در حدود 50 نفر ـ ندارد ـ قم و بعضی از بخشهای جنوبی 10 ـ آقای حاج میرزا ابوالفضل قمی ـ در حدود 100 نفر ـ مسجد امام ـ 11 ـ آقای سید باقر سلطانی ـ در حدود 100 "" ـ ندارد ـ غرب ایران مورد توجه عوام قم 12 ـ آقای حاج میر سید حسن برقعی ـ در حدود 100 نفر ـ صحن و مسجد کوچه حرم 13 ـ آقای سید رضا صدر جوانترین مدرسین است ـ در حدود 100 نفر ـ ندارد ـ قم و اصفهان طلابی که در محضر درس هر یک از علماء شرکت میکنند بنحوه انحصار نیست بلکه در محضر درس چند مدرس شرکت میکنند زیرا بعضی از مدرسین در فقه سلطه دارند بعضی در اصول قدرت بیان و تحقیق دارند بعضی در علوم معقول واردتر است و بهمین جهت طلاب برای استفاده بیشتر چند حوزه تدریسی را انتخاب مینمایند.علمائیکه عامل اجتماعی هم علاقه ای دارند.
1- آقای سید کاظم شریعتمداری 2- آقای حاج آقا روح اله خمینی 3- آقای سید محمد حسین قاضی طباطبائی1 عموم علماء و مدرسین مخالف کمونیسم هستند ولی بدستگاه حاکمه کشور هم اعتقادی ندارند.
2 سه نفر آقایان فوق تبلیغات و فعالیت منطقی بر علیه کمونیزم را هم تعقیب میکنند هفته ای یک نفر در محضر آقای سید محمد حسین قاضی (طباطبائی) علاقه مند و مستعد را برای تنظیم مقالات و تحقیق و انتقاد در عقاید مادی اجتماعی تشکیل است و بحث و گفتگو صورت میگیرد و بهمین جهت معظم له تالیفات متعددی در این زمینه دارد ملاحظات زیر قابل بررسی و تحقیق است.
1- گروه زیادی از طلاب فراریان نظام وظیفه هستند که بامید سنگر مصونیت از بخشهای مختلف به حوزه قم رو میاورند و بتحصیل علوم دینی می پردازند.
2- شهریه و کمکی که در حوزه قم بآنها میشود کافی برای تامین معیشت نیست و اغلب از وطن خود و خانواده خود کمک دریافت میدارند یا در ایام ماه رمضان و محرم و صفر از منبر دستمزدی بدست میآورند.
3- بعلت رسوخ لزوم تبعیت از احکام اسلام قوانین موضوعه را موافق دین نمیدانند.
4- چون ایام ماه رمضان و محرم و صفر درس تعطیل است طلاب بوطن خود مراجعت میکنند تا از منبر و وجوه برای کمک خرجی بدست آورند و بدینجهت مجموع افکار و نظریاتی که در این مدت در حوزه های قم منعکس شده در شهرستانها انتقال یافته و زمینه فکر طبقات حقیقی مردم دین دار میشود.
پیشنهاد اگر در تهران سازمان دینی بوجود آید و از مقدورات فعلی مثل مسجد سپهسالار دستگاه تولیت قم ـ دستگاه تولیت آستانه ـ در حوزه علمیه قم پرتو اندازد میتوان غیر مستقیم این حوزه را تحت تاثیر ابهامات مفید قرارداد و بیش از هر دستگاه تبلیغاتی برای ارشاد و رهبری افکار عمومی بخش مهمی از مردم کشور اقدام نمود.
توضیحات سند:
1- درس حضرت امام خمینی سلام اللّه علیه با 500 نفر، پرجمعیت ترین دروس حوزه علمیه بوده است با توجه به تاریخ گزارش که مربوط به سال 1335 می باشد، بیانگر آنست که وجهه علمی حضرت امام خمینی سلام اللّه در میان طلاب و فضلای حوزه علمیه، حتی قبل از آنکه بعنوان یک چهره سیاسی مطرح باشد، جایگاه والایی داشته است.در آینده و در اسناد خواهیم دید که پس از قیام امام و حرکات طلاب چگونه عوامل ساواک و رژیم شاه، تلاش کردند، پخش شب نامه ها و شایعات، شخصیت علمی حضرت امام را زیر سئوال ببرند امّا موفق نشدند.
زیرا خورشیدی که می درخشد را نمی توان نادیده گرفت.
2 ـ فکور یزدی، آیت الله حاج میرزا محمد فکور یزدی از علمای بزرگ مشهور به قدس و تقوا در سال 1324 قمری متولد شد و پس از طی مقدمات به قم مهاجرت نمود و پس از پایان سطوح از درس مرحوم آیت الله العظمی بروجردی نیز بهره برد و به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت.
وی در استخاره مهارت کاملی داشت و استخاره قرآن ایشان مجرب و شهرت بسیار داشت.
ایشان در آبان سال 1353 در قم درگذشت.
1- آیت الله سید محمد حسین طباطبایی مشهور به علامه طباطبایی در سال 1281 ه ش در تبریز و در خانواده ای که چهارده پشت آن از دانشمندان بنام آن دیار بود، به دنیا آمد.
ایشان پس از فراگرفتن ادبیات فارسی و آموزش دوره ابتدایی در سال 1297 به رشته های علوم دینی روی آورد و در سال 1304 برای تکمیل تحصیلات عازم حوزه نجف شد و در این مرکز علمی اساتید بزرگی چون آیت الله شیخ محمد حسین اصفهانی، آیت الله نائینی، آیت الله حجت کوه کمره ای و...
را درک کرد.
غیر از فقه، فلسفه و اخلاق و ریاضیات را نیز فراگرفت و به ایران بازگشت.
آثار بسیاری از علامه طباطبایی به جای مانده است که مشهورترین آن تفسیرالمیزان است که به زبانهای مختلف ترجمه شده است.
علامه سید محمد حسین طباطبایی در سال 1360 در سن 80 سالگی در شهر قم وفات یافت و به ملکوت اعلی پیوست.
2- در این سند تأکید شده است که عموم علماء مخالف کمونیسم هستند امّا به دستگاه حاکمه کشور یعنی رژیم شاهنشاهی نیز اعتقادی ندارند، این نشانگر آنست که تبلیغات رژیم مبنی بر اینکه هر کس مخالف آنهاست پس با کمونیسم است دروغی بیش نبود.