تاریخ سند: 16 مرداد 1357
تلگراف وارده
متن سند:
از: اصفهان تاریخ: 16 /5 /2537 [1357] 13570516
به: 312 شماره: 9216 /10ﻫ
تلگراف وارده
پیرو شماره: 9205 /10ﻫ – 13 /5 /37 [1357]
برنامههائی برای خنثی سازی عملیات و اقدامات آقای آیتالله خادمی پیشبینی گردیده که به شرح زیر به استحضار میرسد:1
1- تهیه اعلامیه که در آن عملیات و وضعیت طاهری2 تشریح گردیده باشد به امضاء وعاظ و روحانیون و حسین آبادیهای مسلمان.
2- با استفاده از منبع 1585 3 و اطلاعات واصله از منابع دیگر چند نفر دور آقایخادمی را گرفته و آنها هستند که مردم را به منزل او دعوت و آقای خادمی را مجبور به این اعمال مینمایند. دو نفر از آنها به نام اکبر پرورش و حسنعلی زهتاب دبیر آموزش و پرورش هستند، صبح روز 16[ /5 /1357] قرار است با آقای مدیر کل آموزش و پرورش مذاکره که حکم انتقال هر دو نفر را یکی به گرگان و دیگری به مسجد سلیمان صادر و آنها را احضار و ابلاغ نماید، اگر پا در منزل خادمی گذاشتند و با تلفن یا تماس حضوری اشخاص را تحریک نمودند حکم انتقال آنان ظرف 48 ساعت ابلاغ خواهدگردید. استدعا دارد در این مورد با آقای وزیر آموزش و پرورش مذاکره که روز 16 [ /5 /1357] تلفنی به مدیرکل آموزش و پرورش اصفهان ابلاغ نماید که برابر نظر این سازمان بدون تأمل اقدام نماید.
3- سایر شناخته شدگان و گردانندگان این ماجرا وسیله تلفن و برنامههای دیگر مورد ارعاب و تهدید قرار گیرند.
4- از موقع تجمع در منزل خادمی مقدار زیادی خواروبار و آذوقه از محلهای شناخته شده تهیه و به منزل او برده میشود، در یکی از مسیرها جلو این اشخاص سد شده مورد شناسائی قرار گرفته و اشخاص مشکوک به کمیته هدایت و مورد تحقیق قرار گیرند.
5- نمایندگان طبقات مختلف با تلگرافهائی به حضور شاهنشاه آریامهر خواستار تعقیب تمام ماجراجویان اعم از عمَال کمونیست یا آنها که به نام اسلام این اعمال شنیع را انجام میدهند گردند.
6- دکتر رضا خادمی فرزند آیتالله خادمی که معاون دانشگاه آزاد است و تلفن 781546 میباشد. وسیله آن اداره کل احضار و توجیه و از وی خواسته شود که نزد اینجانب مراجعه تا دقیقاً در جریان امر قرار گرفته و پدرش را که مریض و مسن است برای معالجه به تهران ببرد.
7- قرار شده برای شخصی به نام مقتدائی4 و پسر بزرگ آقای آیتالله خادمی که دبیرآموزش و پرورش است بلیط هواپیما تهیه و برای ملاقات با آقای طاهری به مرکز بروند و نامهای هم آقای آیتالله خادمی به طاهری بنویسد و آنها نیز مذاکره نمایند تا نامبرده کتباً اظهار ندامت نماید و از طرف اینجانب به آنها ابلاغ شده تا طاهری اظهار ندامت کتبی نکند هیچ اقدام ارفاقی برای او مقدور نیست.
خواهشمند است دستور فرمائید سریعاً با توجه به جمیع جهات یکایک پیشنهادات بالا مورد بررسی قرار گرفته و نظریه آن اداره کل در مورد هر یک از پیشنهادات سریعاً ابلاغ گردد.
تقوی
توضیحات سند:
1. دستگیری آیتالله طاهری و تحصن تاریخی منزل آیتالله خادمی: بازگشت آیتالله سید جلال الدین طاهری از تبعید به اصفهان و اقامه مجدد نماز جمعه در یکی از بزرگترین مساجد اصفهان و اقبال عمومی مردم از این حرکت عبادی – سیاسی در جهت وحدت و همدلی بیشتر روحانیت و مردم بود که نماز جمعه را به جایگاهی برای حق طلبی و آزادی خواهی مبدّل کرده بودند. انتقادهای تند آیتالله طاهری از سیاستهای رژیم شاه و سخنرانی حجتالاسلام هادی غفاری در مسجد سیّد اصفهان موجب گشت تا جوانان انقلابی در خیابانهای اصلی شهر به تظاهرات بپردازند.
رژیم که نمیتوانست انتقاد روحانیون را برتابد، آیتالله طاهری را در ساعت 5 صبح روز 10 /5 /1357 دستگیر و به تهران انتقال داد. انتشار خبر دستگیری آیتالله طاهری موجب گشت تا عدهای از مردم اصفهان در اطراف منزل ایشان تجمع و ضمن تظاهرات ، خواستار آزادی ایشان شوند. تجمع مردم به درگیری با نیروهای پلیس انجامید و با به شهادت رسیدن یکی از جوانان برومند اصفهان و مجروح شدن عدهای، خشم مردم شعلهورتر گردید. جمله به کنسولگری آمریکا در اصفهان و مؤسسات دولتی، واکنش مردم در برابر حکومت خشونت آمیز رژیم شاه با خواستههای به حق مردم بود.
پس از انتشار خبر در شهر، بازاریان اصفهان به عنوان اعتراض مغازههای خود را تعطیل و به همراه روحانیان برای کسب تکلیف به سوی منزل روحانی بزرگ شهر به حرکت درآمدند و پس از حضور در منزل آیتالله خادمی، برای آزادی آیتالله طاهری اقدام به تحصن نمودند و روحانیان نیز در حمایت از این حرکت، از برگزاری نمازهای جماعت و منبر خودداری کردند. شور این اعتراضات همهگیر با رسیدن پیام حضرت امام (ره) به مردم اصفهان و شروع ماه مبارک رمضان شدت یافت. در این تحصن که به مدت 10 روز به طول انجامید، سخنرانان به افشای ماهیت رژیم پرداخته و جوانان را به مبارزه بر علیه ظلم و ستم شاه و نظام سلطنتی هدایت و ترغیب میکردند. این اجتماع به کانون تجمع هزاران مسلمان انقلابی تبدیل گردید کانونی که جوانان انقلابی با شناخت یکدیگر بر ابعاد مبارزه با رژیم شاه میافزودند.
با اعلام حمایت گروهها، جمعیتها و ... از این تحصن. این موضوع فقط به اصفهان ختم نشد.
رژیم شاه که میدید امواج این حرکت انقلابی به اقصی نقاط کشور رسیده در صدد برآمد تا هرچه زودتر آن را متوقف نماید، چرا که ادامه آن موجب تزلزل هر چه بیشتر پایههای سلطنت را فراهم میآورد. از این رو به انواع تهدیدات، حیلهها و ... روی آورد بلکه بتواند مردم را از این خواست بر حقشان باز دارد.
2. آیتالله سید جلالالدین طاهری فرزند عبدالخالق در سال 1305 ﻫ ش در خانوادهای مذهبی در اصفهان متولد شد. پس از اخذ دیپلم به تحصیل علوم دینی روی آورد و پس از مدتی در سال 1325 جهت ادامه تحصیل به قم عزیمت نموده و در درس آیات عظام حاج سید احمد خوانساری، بروجردی و محقق داماد و حضرت امام (ره) شرکت نمود. پس از قیام پانزده خرداد سال 42 برای پیشبرد اهداف نهضت به اصفهان بازگشته و نماز جمعه را از دهه 50 در مسجد حسین آباد اقامه نمود که پس از مدتی از سوی رژیم شاه از اقامه آن جلوگیری به عمل آمد. وی در ابتدای سال 1357 به مهاباد تبعید و تیر ماه 1357 در میان استقبال مردم به اصفهان بازگشت ومجدداً در نماز جمعه با انتقاد از رژیم شاه پرداخت که منجر به دستگیری شبانه او در تاریخ 10 /5/ 1357 و تحصّن مردم در منزل مرحوم آیتالله خادمی و به دنبال آن برقراری حکومت نظامی در اصفهان گردید. وی بعد از انقلاب عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و خبرگان رهبری و نماینده حضرت امام(ره) و امام جمعه اصفهان بود. آیتالله طاهری در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در جبههها در کنار رزمندگان اسلام حضور مییافت و فرزند ششم وی، شهید سیدعلی طاهری در روز اول اسفندماه سال ۱۳۶۰ در منطقه چزّابه، به شهادت رسید. از آثار قلمی آیتالله طاهری میتوان از کتاب «المحاظرات» که تقریرات درس آیتالله العظمی محقق داماد است و کتاب «الطهاره» نام برد.
آیتالله طاهری در تیرماه سال ۱۳۸۱ طی نامه ای انتقادی از سیاستهای نظام و انقلاب از امامت جمعهٔ اصفهان استعفاء داد. پس از این استعفاء در تاریخ 20 /4 /81 از سوی مقام معظم رهبری جوابیه گلایهآمیزی به عنوان ایشان صادر گردید در قسمتی از این نامه چنین آمده است: نامه ای منسوب به جنابعالی ملاحظه کردم که در آن از برخی اوضاع کشور از جمله رواج فسادهای اخلاقی و مالی و وجود تبعیض میان طبقات مردم و استفاده های نامشروع برخی از اصحاب مناصب حکومتی یا روحانی شکوه کرده اید... روزی که اطلاعیه ی منسوب به جنابعالی صادر شده ضد انقلاب که در زیر سایه ی آمریکا و اسرائیل با پول آنها زندگی و تغذیه می کند بیشترین سوءاستفاده را از آن کردند و آن را مقابله با سیاستهای امام راحل و نفی و رفض نظام اسلامی و شعارهای آن وانمود کردند. وی در جریان فتنه سال 1388 به جانبداری از فتنهگران پرداخت.
سرانجام در خرداد ماه 1392 ﻫ ش دار فانی را وداع و در گلستان شهدای اصفهان به خاک سپرده شد.
3. منبع 1585 شماره اختصاصى شنودها و استراق سمع از تلفنها بود که ساواک اطلاعات حاصله را با این کد اعلام مىکرده است.
5. آیتالله مرتضی مقتدایی، فرزند آیتالله میرزا محمود مقتدایی در سال 1314 ﻫ ش در خانوادهای روحانی در اصفهان متولد شد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدائی وارد حوزه علمیه اصفهان شد و از اساتید بزرگی همچون مرحوم حاج شیخ محمدحسن نجفآبادی، مرحوم فیاض و آیتالله خادمی بهره برد. در سال 1338 برای ادامه تحصیل راهی قم شد و در درس مرحوم آیتاللهالعظمی بروجردی، علامه طباطبایی، آیتاللهالعظمی گلپایگانی، آیتاللهالعظمی اراکی و حضرت امام(ره) شرکت نمود و ضمن تحصیل به تدریس در حوزه پرداخت و به عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درآمد. در سال 1358 در تشکیلات قضائی مشغول به کار شد و ضمن شرکت در شورای عالی قضائی به عنوان سخنگوی آن انتخاب گردید.
در زمان اصلاح قانون اساسی به عضویت شورای بازنگری قانون اساسی درآمد و سپس به عنوان رئیس دیوان عالی کشور منصوب گردید. وی از اعضای شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم بوده و در مجلس خبرگان نیز عضویت دارد.
منبع:
کتاب
استاد سید علی اکبر پرورش به روایت اسناد ساواک صفحه 144