تاریخ سند: 15 اردیبهشت 1353
موضوع: اخراج گروهی از روحانیون ایرانی از نجف اشرف
متن سند:
رونوشت گزارش خبر تاریخ15 /2 /53
موضوع: اخراج گروهی از روحانیون ایرانی از نجف اشرف
به قرار اطلاع رسیده از نجف اشرف دولت بعثی عراق پس از درگیری اخیر با اکراد شمال اخطار شدیدی به کلیه علمای اعلام ایرانی که در نجف با تعدادی معدود از روحانیون سکونت دارند اعلام کرده که هرچه زودتر خاک عراق را ترک کنند. این اخطار شامل کلیه علمای ایرانی مقیم نجف بوده به جز روحاله خمینی، سید عبداله شیرازی، سید ابوالقاسم خوئی و سید محمود شاهرودی1 است. متعاقب این اخطاریه، اخطاریه جداگانهای برای آیتاله حاج احمد مستنبط ارسال گردیده که میبایست ظرف یک هفته خاک عراق را ترک نماید. به مجرد انتشار این خبر عشایر [ابوگلل و البوعامرو] و سایر علمای عرب از جمله شیخ علی کاشفالغطاء و شیخ مرتضی آلیاسین با اعزام نمایندگانی نزد حسن البکر و صدام حسین مصراً میخواهند که از اخراج آیتاله مستنبط و سایر روحانیون صرف نظر نمایند که در نتیجه صدام حسین شش ماه به آنها مهلت میدهد و تاکید مینماید پس از مدت مذکور باید خاک عراق را ترک نمایند.
نظریه شنبه: فعلاً وضع روحانیون ایرانی مقیم عراق بسیار ناراحتکننده میباشد و همه از مهلت شش ماه استفاده کرده و در تدارک آمدن به ایران هستند.
اصل در پرونده 161813 است در پرونده 67908 بایگانی است ـ 26 /5 /53
توضیحات سند:
1. آیتالله العظمی سید محمود شاهرودی فرزند سیدعلى در سال 1255 ﻫ ش در روستاى آقا عبدالله شاهرود دیده به جهان گشود. نسب او به زید بن على ابن الحسین (علیهالسلام) مىرسد. پس از خواندن مقدمات علوم و سطوح فقه و اصول در شاهرود و بسطام، در سن 28 سالگى به نجف اشرف رفت و تا پایان عمر در آنجا به سر برد. وى از محضر مرحوم آخوند خراسانى و محقق نائینى بهره گرفت و چندین سال در نجف به تدریس اشتغال داشت. بعد از فوت مرحوم سید ابوالحسن اصفهانى، مرجعیت بخشى از اهل تقلید ایران و عراق را به خود اختصاص داد. ایشان در عصر آیتالله حکیم در ردیف علما و مراجع بزرگ شیعه بود که بعد از فوت آقاى حکیم تصدى حوزه نجف و زعامت شیعیان به وى منتهى شد. به دنبال رفتار وحشیانه رژیم عراق با اتباع ایرانى و همچنین حوزههاى علمیه عراق در تاریخ 12 خرداد 1353 در نجف، تحت بازجوئی مأمورین حکومت عراق قرار گرفت. مأمورین بعثى چندین مرتبه به شکل نامطلوبى به منزل آیتالله شاهرودی هجوم بردند و ایشان را مورد بازجویى قرار دادند. سرانجام آیتالله شاهرودى در 14 شهریورماه 1353 بر اثر فشارها و بدرفتاریهاى رژیم عراق، دارفانى را وداع گفت.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید عبدالله شیرازی به روایت اسناد ساواک صفحه 34