تاریخ سند: 21 شهریور 1344
جناب آقای قدس نخعی وزیر محترم دربار و رئیس شورای مرکزی
جشن شاهنشاهی ایران
متن سند:
شماره: ۲۹۷۱ تاریخ: 21 /6 /1344
جناب آقای قدس نخعی وزیر محترم دربار و رئیس شورای مرکزی
جشن شاهنشاهی ایران
به استحضار خاطر محترم میرساند. از طرف انجمن فرهنگی ایران و آمریکا روز چهارشنبه ۱۷/ شهریور ماه جاری دعوتی به نهار از طرف تحصیلکردگان آمریکا در انجمن مزبور به عمل آمده بود و از بنده تقاضا نمودند آقای مصطفوی سخنرانی راجع به تاریخ و آثار باستانی ایران در آن جلسه بنمایند و از خود بنده نیز دعوت کرده بودند که در آن نهار حاضر شوم. آقای دکتر علوی چشم پزشک که ریاست انجمن را دارا هستند سخنرانی مبسوطی به زبان انگلیسی نمودند که یک نسخه از آن بهضمیمه تقدیم میگردد تا به شرف عرض برسد. آقای مصطفوی هم مشروحاً توضیحاتی درباره آثار باستانی و تاریخی شاهنشاهی ایران بیان نمودند عدهای هم آمریکایی در این نهار شرکت داشتند بنده در خاتمه از دعوت و پذیرایی که به عمل آمد چند کلمهای اظهار تشکر نمودم.*
نایب رئیس شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ایران
سناتور - جواد بوشهری
رونوشت جهت استحضار دفتر داخلی ایفاد میگردد.
توضیحات سند:
* از اواسط سال ۱۳۳۲ (۱۹۵۳) ایالات متحده آمریکا بهطور آشکار بهعنوان جانشین نفوذ بریتانیا و غرب در ایران حضور داشت... سیاست واشنگتن در قبال ایران از اواسط سال ۱۳۳۳ بر پایه دو محور قرار داشت و ایالات متحده طی ۲۵ سال پس از کودتا این سیاست را تعقیب کرد:
۱) حفظ و تحکیم مناسبات با دربار ایران و پشتیبانی از محمدرضا شاه در کسب اقتدار هر چه بیشتر او به نحوی که در رأس هرم قدرت قرار گیرد و این روش بدان معنا نبود که آمریکا همه اعمال شاه را تأیید کند. اجرای سیاست پشتیبانی از شاه مستلزم اقدامات مؤثر و ملموسی مانند اعطای کمکهای مالی، فنی و نظامی برای ایجاد دستگاه پلیسی بدنام و مخوفی به نام ساواک در سال ۱۳۳۶ بود.
۲) محور دوم سیاست ایالات متحده در جهت تقویت نیروهای مسلح ایران قرار داشت. آمریکاییها مایل بودند که ارتش ایران از جنبه تسلیحات، آموزش و دکترین بهصورت یک نیروی عامل چه در صورت وجود شاه و یا بدون شاه درآید.
تاریخ سیاسی بیست و پنج ساله ایران
ج ۱ ۔ غلامرضا نجاتی - انتشارات رسا - ۱۳۷۱ - ص ۵۱۷
منبع:
کتاب
بزم اهریمن / جشنهای دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی - جلد 2 صفحه 148