تاریخ سند: 20 آبان 1346
موضوع : شایعات
متن سند:
از : 7/ ﻫ تاریخ:20 /8 /1346
به : 312 شماره : 8469/ ﻫ
موضوع : شایعات
پیرو 8195/ ﻫ ـ 7 /8 /46
اخبار و شایعاتى که در این چند روزه مورد گفتگوى مردم بوده به شرح زیر است:
1- در شیراز شایع است دو روز بعد از تاجگذارى شخصى با عینک و کلاه سوار یک دستگاه تاکسى شده و به راننده تاکسى دستور مىدهد از حالا که من سوار شدم مسافر دیگرى را سوار نکرده و مرا به تمام خیابانهاى شهر بگردان تا از نزدیک وضع مردم و چراغانى را تماشا کنم در خلال گردش از وضع مردم و مامورین دولت هم از راننده سئوالاتى شده بعد از سه ساعت گردش مسافر تاکسى پیاده شد مبلغ زیادى به عنوان کرایه تاکسى مىپردازد. در موقع تحویل گرفتن پول راننده تاکسى متوجه مىشود که مسافر شخص اعلیحضرت بوده است.
2- در بین مردم گفتگو از این است که مبتذلترین و مضحکترین طاق نصرتهاى شیراز طاق نصرتیست که مقابل ناحیه 2 شهردارى در خیابان لطفعلى خان زند در تکیه نواب بر پا ساختهاند و نیز مىگویند در روز سلام عید مبعث در استاندارى در خلال سخنرانى و تبریک عید که آقاى صفائى شهردار شیراز بیان مىکرده موضوع چراغانى را به میان کشیده و گناه و قصور خود را در موضوع چراغانى به گردن اداره برق و کارخانه برق مىاندازد که بعدا شنوندگان در آن جلسه با هم مىگفتند که این حرفها رفع مسئولیت از شهردار نمىکند.
3- در میان مردم شایع شده در هنگام مراسم تاجگذارى اعلیحضرتین والاحضرت شهناز در مقابل انظار مدعوین به جاى خوشحالى بلند بلند گریه مىکرده و اشک از چشمان او پائین مىآمده که عموم بینندگان از این حالت ناراحت و متأثر شدهاند همچنین مىگویند که والاحضرت شهناز به اعلیحضرت عرض نموده زن و مرد طبق قوانین حاضر متساوى الحقوق هستند از این رو خود ایشان وارث ارشد سلطنت هستند و تاجگذارى شهبانو فرح مایه ناراحتى عموم خاندان سلطنتى شده است.
4- در بین مردم شایع شده چون علماء و روحانیون مشهد حاضر به شرکت در سلام عید مبعث نشدهاند که به پیشگاه شاهنشاه مشرف گردند آقاى پیرنیا استاندار خراسان از چند روز قبل تلگرافى آقاى حاج ابن یوسف حدائق و آقاى ذوالانوار را که از روحانیون شیراز هستند به اتفاق چند نفر واعظ دیگر به مشهد احضار کردند که در صف علماى مشهد در روز سلام عید مبعث به حضور شاهنشاه برسند که به منزله سیاهى لشگر باشند.
5- شایع است در روز تاجگذارى 1500 نفر افسر ارتش که عموما مسلح بودهاند هر نفر به یکى از خانههاى مسیر حرکت اعلیحضرتین رفته اهالى خانه را نمىگذاشتهاند به عمارات طبقه بالا و پنجرههاى مشرف به خیابان خط سیر نزدیک شوند که مبادا کسى سوء قصدى مرتکب شود و در این مدت ساکنین خانهها ناراحت بودهاند.
6- در بین عموم مردم شیراز شایع است مبتذلترین کارناوالهائى که دیدهاند کارناوال روز 9 آبان بود که به مناسبت جشن تاجگذارى در شیراز به حرکت در آمد به خصوص در روى کامیونى یک نفر را به سبک قدیم نشانده بودند و یک نفر دیگر صورت و سر کله او را مىتراشید و دائما آب به صورت او مىزدند و بعضى اوقات هم به جاى آب، آب دهان به صورت او مىمالید در جاى دیگر که شخصى را ملبس به لباس اعراب کرده بودند و در یک طیاره نشانده بودند. اغلب مردم مىگفتند اگر در تابستانها چند نفر عرب هم به شیراز مىآمد و چند تومانى خرج مىکرد حالا مىخواهند آنها هم با این حرکات بدبین شده دیگر به ایران نیایند.
در روى کامیون دیگرى چند مرد لخت که فقط شلوارهاى قرمز به پا داشتند و در حال رقصهاى عجیبى بودند اغلب نگاه به تماشاچیان نموده و اشاره به آلت مردانگى خود کرده که به طور کلى همه مردم از این کارناوال و گردانندگان آن انتقاد و بدگوئى مىکردند.
7ـ در شبى که اطاق بازرگانى ضیافت شام به مناسبت جشن تاجگذارى تشکیل داده بود آقاى شهردار به آقایان حاج منصور کرونى و علىاکبر منصورى اظهار داشت از اول چراغانى تاکنون چراغهاى بازار وکیل روشن نشده به هر ترتیبى است کارى کنید از فردا شب چراغها روشن باشد وقتى که آقاى شهردار از نزد آنها رفت آقایان کرونى و منصورى گفتند این آقاى صفائى فکر کرده مردم شیراز مغز خر خوردهاند تمام اعتبار چراغانى شهر را خودش به جیب زده و صورت
ساخته و بادکنک خریده حالا به زور مىخواهد چراغانى را به مردم تحمیل کند.
در آن شب دختر و پسر شهردار دائما در رفت و آمد گاهى هم به خوردن ویسکى مشغول مىشدند و به هنگامى که رقص شروع شد پسر و دختر شهردار بیش از دیگران به رقص پرداختند که ناظران و تماشاگران از یکدیگر سئوال مىکردند که این دو نفر کى هستند؟ و به مردم معرفى مىشدند؟ آقاى خجسته مدیر روزنامه پیک خجسته بلند بلند مىگفت شیرازىها بیائید تماشا که دولت از تهران شهردار خوبى برایتان فرستاده بیائید کیف بکنید.
ملاحظات.
وضع شیراز با موقعیتى که این شهر دارد از نظر چراغانى ایام تاجگذارى بسیار مبتذل و علاوه بر ضعف دستگاه برق شیراز شهردارى و نواحى وابسته به آن نیز هیچ اقدامى نسبت به تزئین شهر ننمودهاند غالب شایعات منتشره به خاطر این عدم توجه شهردار مىباشد حتى شدیدا شایع شده که شهردار را مرکز احضار و بازداشت نموده است. به طورى که مشاهده شده شهردارى از بودجه مخصوص تاجگذارى اقدام مثبتى نکرده گفته مىشود چون شهردار اماناله صفائى از باند سرلشگر قرنى بوده و سرهنگ اخراجى ارتش است علاقهاى به تجلیل از جشنهاى فرخنده تاجگذارى نشان نداده است حضور آقاى دکتر زاهدى وزیر کشاورزى جهت ارزیابى چراغانى و تزئین شیراز به این شایعات بیشتر قوت بخشیده است. سعدى
آقاى طبیب
با توجه به اینکه مراتب به بخشهاى 312 و 322 و 324 اعلام گردید، روى سابقه ضمیمه شود. 24 /8
منبع:
کتاب
زنان دربار به روایت اسناد ساواک - شهناز پهلوی صفحه 79