گزارش وقایع و حوادث حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه
تاریخ سند: 7 دی 1357
گزارش وقایع و حوادث حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه
متن سند:
مدت : از ساعت 1700 روز 7 /10 /1357 الی ساعت 0800 روز 8 /10 /1357 1ـ برابر گزارش سازمان اطلاعات و امنیت تهران : الف ـ در ساعت 1850 روز 7 /10 /1357 حدود 500 نفر در خیابان دامپزشکی از شرق به غرب در حالیکه عکسهائی از خمینی را حمل می کردند با بلندگو شعارهائی به مضمون زیر میدادند، این سگ آمریکائی باید اعدام گردد.سکوت هر مسلمان خیانتی است به قرآن.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید) ب ـ برابر اطلاع واصله در ساعت 1905 روز 7 /10 /1357 حدود 500 نفر پشت دیوار پادگان عشرت آباد نرسیده به درب ورودی پادگان (درب جبهه) جلوی اتومبیلها را می گیرند و اظهار میکنند 15 نفر در خیابان شمیران کشته شدند بما بپیوندید، برادرانتان کشته شدند امشب باید کار یکسره شود و تعداد آنها مرتب زیاد میشود.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 2 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید) پ ـ در ساعت 1830 روز 7 /10 /1357 اعلامیه ای با کاغذ مارک دار ژاندارمری کشور شاهنشاهی به تیر چراغ برق در خیابان فرح بالاتر از چهار راه دیبا سر کوچه امین الهی چسبانیده اند که ژاندارمری طی آن همبستگی خود را با مردم اعلام نموده است گفته میشود در زیر نامه مهر ژاندارمری کشور شاهنشاهی نیز مشاهده میشود.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 2 جهت اقدام لازم ابلاغ گردید) ت ـ در ساعت 1750 روز 7 /10 /1357 حدود 100 نفر که اکثرا جوان بودند در خیابان سلسبیل ضمن تظاهرات و دادن شعارهای ضد ملی اظهار میداشتند امشب ساعت 2100 نیایش شبانه.
1 (مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 ابلاغ گردید.) ث ـ از روز شنبه 9 /10 /1357 کارکنان شهرداری و راه آهن دست از کار خواهند کشید و قرار است کارکنان شهرداری در روز مذکور پیاده روی نمایند.
ج ـ برابر اعلام ژ ـ ک ـ ش در ساعت 1450 مورخ 7 /10 /1357 جمعیتی در حدود 30000 نفر در بهشت زهرا اجتماع و شروع براه پیمائی نموده و ضمن دادن شعارهای مضره و حمل پلاکاردهای جامعه فرهنگیان، کارمندان بانکها، سازمان برنامه مردم را تحریک به قیام مسلحانه بر علیه ارتش نموده و شعارهائی تحت عنوان تا ارتش هست ما پیروز نخواهیم شد را ایراد کردند، ضمنا علائمی با داس و چکس نیز روی اعلامیه ها دیده شده است.
جمعیت موجود در بهشت زهرا تا ساعت 1830 روز 7 /10 /1357 بتدریج متفرق گردیدند.
1 چ ـ بین گروههائی از مردم در جنوب شهر بخصوص خیابانهای ری و خراسان شایعات زیادی شنیده شده که از طرف روح اله خمینی در روز جاری 7 /10 /1357 بین افراد و اهالی نفت سفید تا میزان 40 لیتر بهر خانواده بطور رایگان توزیع خواهد شد بهمین علت تعدادی با در دست داشتن پلاکاردهائی بهمین مضمون گفته اند که 60 تانکر نفت برای این منظور در نظر گرفته شده است با انتشار شایعه فوق صف های طولانی از مردم در خیابانهای مذکور بانتظار دریافت نفت تشکیل شده است.
2 (مراتب به فرمانداریهای نظامی مناطق 9 گانه ابلاغ گردید) ح ـ در مسجد احمدیه نارمک واعظ محقق گرگانی درباره وقایع محرم سخنان تحریک آمیزی بیان داشت که پیروزی ما نزدیک است.
ضمنا در این مسجد اعلامیه های زیادی توزیع شده و در روی دیوار مسجد نوشته شده بود هر شب جمعه ساعت 1000 اله اکبر در بیرون منازل، در جای دیگر مسجد نوشته شده بود شنبه 9 صبح در مسجد احمدیه برای تظاهرات جمع شوید.
خ ـ در ساعت 1645 جمعیتی در حدود 200 نفر با دادن شعار استقلال ـ آزادی حکومت اسلامی از خیابان اقبال آشتیانی از میدان کندی به طرف خیابانهای بهبودی و شادمان، در حرکت هستند و تعداد زیادی خودرو نیز با چراغهای روشن و زدن بوقهای ممتد آنها را همراهی میکنند.
فرمانداری نظامی منطقه 6 و 3 در جریان امر بوده اند و مأمورین جهت متفرق کردن اعزام گردیدند.
د ـ در ساعت 1700 روز 7 /10 /1357 تعداد زیادی عکس رنگی از اجساد و افراد زخمی شده خیابان ژاله را به تیرهای چراغ برق خیابان سلسبیل چسبانیده اند و تعدادی اعلامیه نیز در همین زمینه در زیر آنها نصب است و عابرین در حال تماشا و خواندن اعلامیه ها میباشند.
ضمنا : دستجاتی در گروههای 300 الی 400 نفری در خیابانهای سلسبیل، خوش و دامپزشکی، ضمن تظاهرات و دادن شعارهای ضد ملی لاستیک های فرسوده را در سر چهار راهها آتش می زنند و بدین طریق راهبندان بوجود میآورند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 ابلاغ گردید).
ذ ـ از ساعت 1800 روز 7 /10 /1357 واعظ دکتر هشترودی در مسجد امام حسین مطالب تحریک آمیزی اظهار داشت و گفت قرار است فردا 8 /10 /1357 از ساعت 1400 بمناسبت فوت دکتر کامران نجات الهی مراسمی در این مسجد برگزار شود در این مسجد همچنین اعلامیه های زیادی توزیع شده که مفاد آن حاکی است امشب ساعت 2100 خارج از منزل اله اکبر بگوئید و روز سه شنبه برای کمک به اعتصابیون روزنامه کیهان سفید را خریداری کنید.
ر ـ از ساعت 2100 روز جاری عده زیادی در خیابانهای خواجه نصیرالدین طوسی و میدان ثریا به تظاهرات پرداخته اند و در خیابان کرمان نبش کوچه ایلخان تعدادی از اهالی با آتش زدن لاستیک های اتومبیل و ایجاد حریق سایر اهالی و خانواده ها را به وحشت انداخته اند.
بطوریکه عده ای از ساکنین قسمت های نزدیک به خیابان شدیدا ناراحت هستند و تقاضای کمک دارند.
(مراتب به فرمانداریهای نظامی مناطق مربوطه ابلاغ گردید) ز ـ از ساعت 2115 روز جاری در اکثر خیابانهای تهران از جمله آرامگاه ـ 400 دستگاه ـ قلهک ـ دولت ـ جوانشیر ـ تاج ـ قاسم آباد تهران نو ـ گیشا، عده ای از مردم به کوچه و خیابانها آمده و به دادن شعارهای ضد ملی و اله اکبر مبادرت نموده اند.
(مراتب به فرمانداریهای نظامی مناطق مربوطه ابلاغ گردید.) 2ـ برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 5 : در ساعت 1525 روز 7 /10 /1357 یک تانکر 14000 لیتری نفت در خیابان شهباز جنوبی تیر دوقلو بدون اینکه از مردم پول دریافت نماید نفت بمردم میداد (بنام خمینی) پس از اینکه نفت تانکر تمام شد راننده تانکر توسط مأمورین دستگیر و به کلانتری دلالت گردید.
1 3ـ غیر نظامی حسن گودرزی که راننده یک شخص آمریکائی بنام توماس هاند میباشد و در گردان آر ـ تی ـ اس (اطلاعات و شناسائی الکترونیک ن ه ش) خدمت مینماید اظهار داشته که بخارجی یاد شده در ساعت 1000 روز 7 /10 /1357 تلفنی اطلاع داده اند که روز شنبه 9 /10 /1357 در شرکت راک ول بمب گذاری خواهد شد و خارجی نامبرده از وی خواسته که مراتب را به ن ه ش اطلاع دهد.
آدرس شرکت خیابان میرداماد، میدان محسنی، کوچه پرتو، کوچه جاماسب پلاک 11 میباشد.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات ابلاغ گردید) 4ـ برابر گزارش دژبان مرکز : الف ـ برابر گزارش بخش 7 دژبان در ساعت 1315 مأمورین فرمانداری نظامی تعداد 21 نفر از تظاهرکنندگان را در تقاطع سپهبد زاهدی، تخت جمشید دستگیر و به کلانتری 7 دلالت نموده اند.
ب ـ برابر گزارش بخش 7 دژبان در ساعت 1620 تظاهرکنندگان در خیابان بهار یک دستگاه شورولت شخصی را به آتش کشیدند.
مأمورین فرمانداری نظامی به محل اعزام و تظاهرکنندگان متفرق گردیدند.
پ ـ در ساعت 1600 روز 7 /10 /1357 یکدستگاه اتومبیل اپل شخصی توسط تظاهرکنندگان به آتش کشیده شد مأمورین فرمانداری نظامی تظاهرکنندگان را متفرق و 4 نفر از آنان را دستگیر و به کلانتری 15 دلالت مینمایند.
ت ـ در ساعت 1700 روز 7 /10 /1357 تعداد 11 نفر از تظاهر کنندگان که در خیابان شهباز جنوبی مبادرت به روشن کردن آتش در وسط خیابان کرده بودند توسط سرگرد زهتاب افسر فرمانداری نظامی منطقه 5 دستگیر و به کلانتری 14 دلالت گردیدند.
ث ـ برابر گزارش بخش 6 انتظامی در ساعت 1800 روز 7 /10 /1357 در خیابان تهران نو نزدیک سینما نپتون جیپ فرماندهی دژبان نیروی هوائی بشماره 82766 توسط تظاهرکنندگان به آتش کشیده میشود و سرنشینان آن که دو نفر سرباز و راننده (گروهبان 3 ناصر بلیک بوده اند) متواری میشوند.
5ـ برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 1 : در ساعت 1700 روز 7 /10 /1357 تعداد 400 نفر در خیابان 21 متری رضا پهلوی تظاهرات ضد ملی می نمودند که تعداد 17 نفر از آنان توسط مأمورین فرمانداری نظامی دستگیر گردیدند، دستگیر شدگان یک نفر هنر جوی نیروی هوائی شاهنشاهی و دو نفر سرباز با لباس سویل (جمعی گارد جاویدان) و 14 نفر غیر نظامی میباشند.
1
توضیحات سند:
1ـ آن چه به عنوان نیایش شبانه عنوان شده همانا دو ذکر اللّه اکبر و لااله الااللّه است.ساواک هم این موضوع را چنین گزارش داد: «گفته شده عده ای از روحانیون از جمله سید محمود علایی طالقانی اخیرا نظریه ای را مطرح کرده اند مبنی بر این که مردم مسلمان به عنوان نیایش به درگاه خداوند در شبها به گفتن اللّه اکبر و لااله الااللّه مبادرت نمایند.
بر همین اساس بین تعدادی از قشریون مذهبی عنوان شده که از پنج شنبه شب جاری (7 /10 /57) اقدام به این عمل خواهد شد.
» 1ـ ساواک از امروز (7 /10 /57) بهشت زهرا خبر داد که «تاکنون سه جسد از کشته شدگان دیروز دفن گردیده است.
» (پرونده 106969، ج 13) 2ـ این اقدام صورت می گیرد که در ادامه خبرهای همین بولتن خواهید خواند.
1ـ منبع ساواک در این باره چنین گزارش داد : «از بعد از ظهر 7 /10 /57 در خیابانهای شهباز و غیاثی حدود ده دستگاه تانکر نفت در جاهای مختلف این مناطق توقف گردیده و به هر خانواده حدود ده لیتر نفت به طور رایگان می دهند و می گویند خمینی داده است و اضافه می کنند با اطلاع باشید نفت هست چون دولت می خواهد به اسرائیل بفروشد و برای جنگ با مسلمانان مورد استفاده قرار گیرد جنگ تبلیغاتی راه انداخته اند که کارگران به سر کار بروند.
گول این حرفها را نخورید و قیام کنید.
» (پرونده 106969، ج 12، ص 20 و 21) 1ـ به دنبال حوادث خونین دیروز و امروز تهران از ستاد شهربانی به همه کلانتریها دستور داده شد که از ساعت 5 صبح روز هشتم دی ماه حفاظت خود را صد در صد نمایند.
(پرونده 106969، ج 12، ص 46) از حوادث دیگری که ساواک آنها را منعکس کرد یکی تظاهرات هفتاد جوان در ساعت 30 /9 با شعارهای مرگ بر شاه در خیابان حکمت تهران بود.
(همان، ص 43) و این که مردم یک استوار گلوله خورده را از بیمارستان پاسارگاد با ملحفه های خونین خارج می کنند.
این استوار با مردم همکاری می کرد و بیم جانش می رفت.
(پرونده 106969، ج 7)